8 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 8, mo invéci 'l an 8 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)

'L 8 (òt, otto in itagliàṅ, octo in latèin) 'l è al nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 7 (sèt) e 'l vin prìma dal 9 (nōv). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt VIII. In dla numerasiòun ordinèla al tóś 'l otèv post.

Proprietê matemàtichi

'L 8 'l è al secònd nùmer naturèl, dòp edl 1, a ès'r un nùmer cûb, al cûb dal 2:

Un schéma di diviśōr edl òt.
$8=2\cdot 2\cdot 2=2^{3}$
e cla proprietê chè la s pōl anca scrìver:
$\log _{2}8=3$
(Logarìtm in dla bêś 2 edl 8 'l è al 3, a dir che 'l esponèint da dèr a 'l 2 p'r avér 'l 8 'l è 'l 3)

Al nùmer etagonèl sentrê 8.
'L è 'l secònd di nùmer otagonèl, gnend dòp edl 1 e prìma dal 21:^[1]
1, 8, 21, 40, 65, 96, 133, 176, 225, 280, 341, 408, 481, 560, 645 ...^[2]
'L è 'l secònd di nùmer etagonèl sentrê, gnend dòp edl 1 e prìma dal 22:^[3]
1, 8, 22, 43, 71, 106, 148, 197, 253, 316, 386, 463, 547, 638, 736, 841 ...^[4]
Al fà pert edla séri di nùmer idònev:
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 30, 33, 37,
40, 42, 45, 48, 57, 58, 60, 70, 72, 78, 85, 88, 93, 102, 105, 112, 120, 130,
133, 165, 168, 177, 190, 210, 232, 240, 253, 273, 280, 312, 330, 345, 357,
385, 408, 462, 520, 760, 840, 1320, 1365 e 1848.^[5]

'N otàgon regolèr

'N otaéder drē a prilèr

Al prìśma cun la bêś eśagonèla

Al polìgon ch'al gh'à ôt cô in dal só perìmeter 'l è 'l otàgon.
I poliéder ch'i gh'àn ôt faci in dal só estèren i ìn 'l otaéder, al prìśma eśagonèl, e la piràmid etagonèla, sìa regolèr che anca mìnga.