12 (nùmer)
C'l artìcol chè 'l è scrit in
Carpśàn |
Al 12 damànd un nùmer pentagonèl.
Al 12 damànd un nùmer endecagonèl sentrê.
Al 12 damànd un nùmer dodecagonèl.
(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 12, mo invéci 'l an 12 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)
Al 12 (dòdeś, dodici in itagliàṅ, duodecim in latèin) 'l è al nùmer naturèl () ch'a seguìs 'l 11 (undeś) e 'l vin prìma dal 13 (trèdeś). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt XII. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al dodicéśim post.
Proprietê matemàtichi
- 'L è 'n nùmer pèra.
- Al 12 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 2 col 6:
Fatoriśasiòun: - Al 12 al gh'à 6 diviśōr: 1, 2, 3, 4, 6, 12.
Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più granda che lò stès:
1+2+3+4+6 = 16 > 12, dòunca al 12 ’l è 'n nùmer abundànt.[1] - Al fà pert edla séri di nùmer idònev:
- 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 30, 33, 37, 40,
42, 45, 48, 57, 58, 60, 70, 72, 78, 85, 88, 93, 102, 105, 112, 120, 130, 133, 165,
168, 177, 190, 210, 232, 240, 253, 273, 280, 312, 330, 345, 357, 385, 408, 462,
520, 760, 840, 1320, 1365 e 1848.[2]
- 'L è 'l ters di nùmer pentagonèl, gnend dòp dal 5 e prìma dal 22:[3]
1, 5, 12, 22, 35, 51, 70, 92, 117, 145, 176, 210, 247, 287, 330, 376 ...[4] - 'L è 'l secònd di nùmer endecagonèl sentrê, gnend dop edl 1 e prìma dal 34:[5]
1, 12, 34, 67, 111, 166, 232, 309, 397, 496, 606, 727, 859, 1002, 1156, 1321 ...[6] - 'L è 'l secònd di nùmer dodecagonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 33:[7]
1, 12, 33, 64, 105, 156, 217, 288, 369, 460, 561, 672, 793, 924, 1065, 1216 ...[8]

La figùra dal dodecàgon regolèr.

Al dodecaéder regolèr drē a prilèr.
Al nùmer 12 in dla Giometrìa
- Al polìgon ch'al gh'à dòdes cô in dal só perìmeter 'l è al dodecàgon.
- I poliéder ch'i gh'àn dòdes fàci in dal só estèren i ìn al dodecaéder, al prìśma decagonèl e 'l piràmid cun la bêś endecagonèla, sìa regolèr che minga.
Vóś lighèdi
- nùmer
- nùmer naturêl
- nùmer intēr
- nùmer abundànt
- nùmer idònev
- nùmer pentagonèl
- nùmer endecagonèl sentrê
- nùmer dodecagonèl
Referèinsi
- ↑ (EN) Sequèinsa OEIS A005101 di nùmer abundànt in dla réda.
- ↑ (EN) sequèinsa OEIS A000926 di nùmer idònev.
- ↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gròs di nùmer pentagonèl mis tut in fila ùn drē cl èter, in dal sit edl’OEIS.
- ↑ (EN) Sequèinsa A000326 di nùmer pentagonèl edl’OEIS in dla réda.
- ↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros di nùmer endecagonèl sentrê in dal sit edl’OEIS.
- ↑ (EN) Sequèinsa OEIS A069125 di nùmer endecagonèl sentrê in dla réda.
- ↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros di nùmer dodecagonèl in dal sit edl’OEIS.
- ↑ (EN) Sucesiòun OEIS A051624 di nùmer dodecagonèl in dla réda.
Èter progèt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su 12 (nùmer)
Wikizionario contiene la voce di dizionario «12 (nùmer)»
Colegamèint estèren
- (IT) La vóś in sìm'a 'l vocabolàri Treccani.
- (IT) D'indû a deśvìn al só nòm in sìm'a etimo.it.
- (EN) Sequèinsa OEIS A005101 di nùmer abundànt in dla réda.
- (EN) La spiegasiòun dal nùmer abundànt in The Prime Glossary.
- (EN) Al nùmer abundànt in dal sit mathworld.wolfram.com.
- (EN) Al nùmer abundànt spieghê in dal sit planetmath.org.
- (EN) La sequèinsa OEIS A000926 di nùmer idònev in dla réda.
- (EN) La sèri di nùmer idònev in dal sit MathWorld.
- (EN) Al nùmer pentagonèl in dal sit mathworld.com.
- (EN) La sequèinsa OEIS A069125 di nùmer endecagonèl sentrê in dla réda.
- (EN) La sucesiòun OEIS A051624 di nùmer dodecagonèl in dal web.
- (EN) Soquànti spiegasiòun in dal lìber Figurate numbers dl'Elena Deza, Michel Marie Deza, ed. World Scientific, 2012, in sìm'a Google Books.
- (LA) De institutione arithmetica libri duo dal Boèsi in sìm'a openlibrary.com.
- (LA) Mirabilibus proprietatibus numerorum pentagonalium 'd Eulēr in dal web.