481 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga 'l nùmer 481, mo invéci 'l an 481, 't ê da 'ndèr chè)

Al 481 (quaterseintutantùn, quattrocentottantuno in itagliàṅ) 'l è 'l nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 480 (quaterseintutànta) e 'l vin prìma dal 482 (quaterseintutantadū). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt CDLXXXI. In dla numerasiòun ordinèla al tōś al quaterseintutantunéśim post.

Proprietê matemàtichi

'L è 'n nùmer despèra.
Al 481 'l è 'n nùmer cunpòst, send la moltìplica dal 13 col 37:
Fatoriśasiòun: $481=13\cdot 37$ $481=13\cdot 37$
- al 12^śim edla sequèinsa di nùmer moltìplica per 13 'd un nùmer prim:
  26, 39, 65, 91, 143, 169, 221, 247, 299, 377, 403, 481, 533, 559, 611, 689 ...
- al 6^st edla sequèinsa di nùmer moltìplica per 37 'd un nùmer prim:
  74, 111, 185, 259, 407, 481, 629, 703, 851, 1073, 1147, 1369, 1517, 1591 ...
Send al 481 la moltìplica ed du nùmer prim:
481 = 13 x 37, dòunca 'l 481 ’l è 'n nùmer semiprìm.^[1]
- al fa pèrt ed chi semiprìm ch'i s ciàmen "brilànt":^[2]
  ... 473, 481, 493, 517, 527, 529, 533, 551, 559, 583 ...^[3]

Al 481 al gh'à 4 diviśōr: 1, 13, 37, 481.
Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più cìca che lò stès:
1 + 13 + 37 = 51 < 481, dòunca al 481 ’l è 'n nùmer difetìv.^[4]^[5]
'L è la sòma ed du quadrê ùn drē cl èter: $15^{2}+16^{2}=481$

e cla proprietê chè la fà pèrt di nùmer quadrê sentrê, al 16^śim edla só séri:
1, 5, 13, 25, 41, 61, 85, 113, 145, 181, 221, 265, 313, 365, 421, 481, 545, 613, 685 ...^[6]
'L è 'l 13^śim edla sequèinsa di nùmer otagonèl, gnend dòp dal 408 e prìma dal 560:^[7]
1, 8, 21, 40, 65, 96, 133, 176, 225, 280, 341, 408, 481, 560, 645, 736, 833, 936, 1045 ...^[8]
'L è 'l 9^ṅ edla séri di nùmer 24-gonèl cunsèintric, gnend dòp dal 384 e prìma dal 600:^[9]
1, 24, 49, 96, 145, 216, 289, 384, 481, 600, 721, 864, 1009, 1176, 1345, 1536, 1729 ...^[10]
'L è 'l 6^st edla séri di nùmer 32-gonèl sentrê, gnend dòp dal 321 e prìma dal 673:^[11]
1, 33, 97, 193, 321, 481, 673, 897, 1153, 1441, 1761, 2113, 2497, 2913, 3361, 3841 ...^[12]
'L è 'l 5^nt edla sequèinsa di nùmer 48-gonèl sentrê, gnend dòp dal 289 e prìma dal 721:
1, 49, 145, 289, 481, 721, 1009, 1345, 1729, 2161, 2641, 3169, 3745, 4369, 5041, 5761 ...
'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 481-gonèl, gnend dòp edl 1 e prìma dal 1440.