Aśióla
| C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś | 
|
Artéccol in dialètt mudnés
L’aśióla, cgnusùda anc cuma vrèspa, l'è 'n grup 'd insèt imenótar dla famìja di vespidae ch'i vìvan dagnóra tut in dal sud-èst aśiàtic e in Giapòṅ (Vespa mandarinia) mo anc in nòrd-àfrica, in d'l uriènt mèdi (Vespa orientalis) e in Európa (Vespa crabro dita galavròṅ). Da 'l inìsi di an Dumìla la spéce Vespa velutina l'è rivàda in Frància, in Piemònt e in Ligùria.
A s trata dna bèstia che, cum anc al béghi, la viṿ insém a di atri in culògni furmàdi da sènt a mila insèt, sóta 'l cmand dna regìna ch'l'è la sōla ch'la fà i óṿ e ch'la taca a far sù al gnal. Quànd i nàs'n al primi vrèspi, la regìna la gh dà da magnàr dla carna 'd insèt ch'l'à bèla biasâ, esénd na bèstia magna-carna e ch'a gh piàś al sùcar, pò la s mét a far di àt'r óṿ lasànd a che lōr al còmpit ad finìr al vraspàr e 'd diféndar la culògna.
Quànd l’aśióla la s sènt in perìcul, l'è bòna 'd pùnśar c'n al sò bśi ch'al gh'à dèntar dal vlèṅ ch'al fà mâł parchè 'l dasfà la carna e ch'al pōl anc purtàr a la mòrt quànd al bcadi i èṅ dimóndi (in Giapòṅ tut i an i mōran da trénta a quarànta parsòni ad òpra dal vrèspi).
Culegamènt estéran
Àtar prugèt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Aśióla
anatra | barbagianni | bue | pidocchio | bigattino | biscia / serpe | baco da seta / bombice | rospo | cane | cappone | cavallo | capra | cuculo | coniglio | cornacchia | asino | ape | formica | gallo | gallina | gatto | gazza | grillo | lupo | ramarro | lepre | chiocciola / lumaca | lucertola | maiale | mosca | merlo | mulo | talpa | porcellino | oca | pipistrello | topo / sorcio / ratto | farfalla | passero | pettirosso | pecora | piccione / colombo | pulce | ragno | rana / ranocchio | riccio | rondine | scarafaggio | cinghiale | tignola / tarma | tarlo | tafano | tacchino | vacca | volpe | cicala | zanzara | civetta