C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn


Claude Chabrol (Parì, 24 Śugn 1930 / Parì, 12 Setémbar 2010) 'l è stâ 'n regìsta francéś cunsiderâ, insém a Truffaut, Godard, Rivette e Rohmer, òṅ di pàdar fundadōr dla Nouvelle Vague.

I sò film i còntan, da spés baśànd-as su di rumànś ad Georges Simenon, na pruvìncia in dua al cunfurmìśum burghéś ad manéra al sarvìs a quaciàr un vaś ad Pandora, piṅ ad visi e òdi.

Biugrafìa

Claude Chabrol

Fiōl 'd un farmacìsta, Chabrol al s davśina fin da śóvan a 'l cìnema faghénd dal prujesiòṅ in un paiśèṅ pìcul. Dòpa i studi in Siènsi pulìtichi, al dvénta 'n crìtic p'r i Cahiers du Cinéma (in dal 1957, al scriv insém a Eric Rohmer un lìbar su Alfred Hitchcock) fiṅ a quànd, in dal 1958, al dà vita a na cà ad prudusiòṅ cinematugràfica insém a Jacques Rivette, druànd i bèsi ad sò mujér Agnès.

In cal stés an al gira al sò prim film Le beau Serge (Al bèl Serge) ch'l è cunsiderâ al prim film dal muimènt cgnusû cuma la Nouvelle Vague, pò al gira in dal 1959 I cugini (I cuśèṅ) ch'al vins 'l órs 'd òr a 'l Fèstival ad Berlîṅ. Chi dū film chè i piàśan dimóndi a la crìtica ma minga tant a 'l pùblic ch'al preferìs i film più cumerciài gnû fóra in séguit cuma La tigre ama la carne fresca (A la tigra la gh piàś la carna frésca).

In di an sucesìṿ i vénan fóra dagl'atri pelìculi ch'i dascóran sèmpar ad cal ròbi lè: in dal 1963 Landru e in dal 1968 Les biches - Le cerbiatte (literalmènt Al serviàti, ma 'l è un śóg ad paròli ch'a fà gnir in a mènt Lèśbichi).

A s càmbia un pôc regìstar cun i film ch'i vèṅ dòp: Stéphane, una moglie infedele (Stéphane, na mujér briśa fedéla, 1968), Il tagliagole (Al tajagóli, 1970) e L'amico di famiglia (’L amìg ad famìja, 1973). Chabrol al taca a meritàr-as la patènt ad quél ch'al tîṅ a drē dimóndi bèṅ a i visi dla burgheśìa ad pruvìncia.

In di an Stanta al cgnós l'atóra Isabelle Huppert ch'la dvénta una ad quéli preferìdi da 'l regìsta, tacànd cun Violette Nozière dal 1978. Chi an lè i saràṅ an ad cambiamènt par Chabrol. Al regìsta al càmbia dimóndi di sò culaburadōr e al taca a lauràr anc par la televiśiòṅ faghénd-ag vint-i-òṅ film in tut.

In di an Utànta al fà Volto segreto (Grugn segrét, 1986), Il grido del gufo (Al sîg dal grandòć, 1987) e Un affare di donne (Na ròba da dóni, 1988), sèmpar cun la Huppert ch'la rècita la part ad Marie, l'ultma dóna ghigliutinàda in Frància in dal 1943 p'r avér jutâ dal dóni ad aburtìr.

In di prim an Nuànta al fà na sèrie ad film veramènt 'd interès quài Giorni felici a Clichy (Bèi dè a Clichy, 1990), Madame Bovary ad Gustave Flaubert (1991), Betty (1992) e L'inferno (’L inféraṅ, 1994) cun l'Emmanuelle Béart.

In dal 1995 al preśénta a Venèsia Il buio nella mente (Al buj in dla mènt) cun n'interpretasiòṅ mustruóśa dl'Isabelle Huppert e dla Sandrine Bonnaire ch'i vìnsan la Cópa Volpi.

Dòp Rien ne va plus (1997) e Il colore della menzogna (Al culōr dla bala, 1997), Chabrol al tórna a Venèsia cun Grazie per la cioccolata (A t ringràsi par la ciuculàda, 2000).

I sò ùltim film i èṅ Il fiore del male (Al fiōr dal mâł, 2003), La damigella d'onore (La dunśèla 'd unōr, 2004), L'innocenza del peccato (L'inucénsa dal pcâ, 2007) e Bellamy (2009).

Filmugrafìa

Culegamènt estéran