C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

La cérémonie
Il buio nella mente

La Bonnaire e la Huppert in na figùra dal film
Al scûr in dla mènt
1995
Regìa: Claude Chabrol
Scritōr: Ruth Rendell
Caroline Eliacheff • Claude Chabrol
Atōr: Isabelle HuppertSandrine Bonnaire
Jean-Pierre CasselJacqueline Bisset
Valentin MerletVirginie LedoyenClaire Chiron
Julien RochefortDominique FrotJoëlle Legua
Müsica: Matthieu Chabrol
Léngua: Francéś
Dürä dal film: 111 minüt
Nasiōṅ: FrànciaGermàgna


«
S'a dgî a qualchidòṅ sōl na paròla, mè a dig a vòstar pàdar ch'a sî gravda. S'a dascurî mè a cònt incòsa: a n sòṅ minga mè la malnéta, a sî vò. A n gh'î minga da intrumét'r-uv in ròbi ch'i n v riguàrdan briśa!»


Il buio nella mente (Al scûr in dla mènt) 'l è 'n film dramàtic dal 1995 ad Claude Chabrol trat da 'n rumànś dla Ruth Rendell dal 1977, La mòrt la n sà minga lèśar (A Judgment in Stone).

Sunt

In un paiśèṅ dla Britàgna, la Sophie (Sandrine Bonnaire) la taca a lauràr cuma camaréra par la famìja burghéśa di Lelièvre d'l industriàl Georges (Jean-Pierre Cassel) e dla Catherine (Jacqueline Bisset) ch'la gh'à na boutique in sità, marè e mujér. Chi lōr i gh'àṅ dū fiōi abû da di matrimòni precedènt, la Melinda (Virginie Ledoyen), na śuvnòta impgnàda in di prim amōr, muróśa ad Jérémie e fióla ad Georges, e Gilles (Valentin Merlet) un risulèṅ śvéj fiōl ad Catherine.

Sophie la lavóra sôd, la sà far bèṅ da magnàr, lavàr śò, dar śò a la pólva e pulìr in cà ma a n gh'è vèrs ad far in manéra ch'la lèśa i bijitèṅ ch'i gh làsan, ma a gh'è na spiegasiòṅ: lì lē l'è diślèsica, la n è pròpria briśa bòna ad lèśar, minga par cólpa sua, ma la n vōl minga far savér a ninsòṅ ch'la gh'à cal prubléma lè, a sarév na vargóggna tròp granda par lē.

La camaréra la dvénta amìga dla pustìna dal paéś, Jeanne (Isabelle Huppert), na dóna gréśa e a la bòna mandàda a lauràr da n'atra banda parchè soquànt an prima 'l iva masâ sénsa vlér la sò putìna ma i giùdas i n aṅ minga psû dir ch'la 'l is fat apòsta e par quàl lè l'è stada lasàda libra. Lì lē la gh'à anc un visi, quél ad vèrar la pòsta di sò cliènt p'r andàr a śbraghiràr in di fat ad chi àtar, par savér tut i petegulés. La sà anc da i giurnài che la Sophie l'iva dâ fōg in di an pasâ a la cà ad sò pàdar, un vèć invàlid ch'al s pisàva adòs, faghénd-al murìr. Érà'l stâ sōl 'n insidènt anc quàl lè?

L'amicìsia far 'l dū dóni la sa strinś sèmpar da piò. I s pàs'n al tèmp andànd in gir a catàr sù di vistî vèć da dar a 'l prevòstar o guardànd in dla cambra ad Sophie la televiśiòṅ vècia ch'i padròṅ i gh'aṅ dâ dòp che lōr i s 'n èṅ cumprâ una nóva ch'la tōś anc i canài furastér. Ma a Georges al fat che la sò camaréra la s purtìs a cà la pustìna al n gh và pròpria briśa śò, anc parchè lē la sà tut i sò tragatèṅ, anc che sò mujér la gh fà i còran purtànd-as di masć in butéga e la gh i à dit in facia franca durànt na litgàda a la pòsta.

Un dè la Sophie la scólta ad nascòst na telefunàda fra la Melinda e 'l sò muróś in du lē la diś 'd aspitàr un putèṅ ma ch'la n gh'à minga al curàǵ ad dir-al in famìja ma la n pōl gnanc aburtìr facilmènt parchè, esénd ad sóta di daśdòt an, al sò librét sanitàri al gh 'l à sò pàdar. La questiòṅ la par finìr lè ma na sira, méntar Sophie l'è drē a lavàr śò, la Melinda la s mét i sò uciài e la capìs acsè ch'i n èṅ minga da vista, che lē la n gh'à minga di prubléma a véd'r-ag ciàr ma ch'l'è diślèsica. A cal punt lè la camaréra la gh fà 'n ricàt: se cl'atra là la và a dir al sò segrét, lē la cuntarà a tut ch'l'è gravda, dand-ag dla malnéta.

Quànd Georges al al vèṅ a savér, al manda via la Sophie dand-ag na stmana incóra par catàr-as 'n àtar lavōr. La sira Sophie, turnàda a cà par tōr la sò ròba insém a la Jeanne, la véd i sćiòp da casadōr di Lelièvre pugiâ lè méntar i sò padròṅ i s gòdan al Don Śvan ad Mozart in dal salòṅ...

Arcgnusimènt

Culegamènt estéran