Mìchigan
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Al Mìchigan (a s lèś [ˈmɪʃɨɡən] in ingléś, scólta'l chè) 'l è 'n stat dal nòrd di Stat Unî ch'al s è unî a la federasiòṅ in dal 1837.
'L è cgnusû c'n al scutmàj ad „The Great Lakes State“ (Al stat di Lâg grand) parchè dimóndi dal sò teritòri 'l è quaciâ da di lâg al Lâg Erie) c'n in mèś un bras ad tèra, culegâ diretamènt c'n al Wiscònsin a òvest, ciamâ Penìśula Superiōr. La part a sud, ciamàda Penìśula Inferiōr l'è invéci tacàda a i stat d'l Indiàna, d'l Ohio e d'l Illinòis (bōrd marìtim). Al stat al cunfìna anc c'n al Cànada a nòrd e a èst e c'n al Minneśòta a nòrd-òvest (bōrd marìtim). Al sò dū bandi i èṅ culegàdi p'r al pònt Mackinac ch'al pasa 'l strét umònim, un canàł lung òt km ch'l unìs al Lâg Huron c'n al Lâg Mìchigan.
La capitàl l'è Lansing ma la sò sità più granda l'è Detroit, na vòlta sènt'r ad riferimènt d'l indùstria dal màchini (General Motors, Ford e Chrysler).adès in criśi. Atri sità impurtànti ch'i pàs'n i sènt-mila abitànt i èṅ, in d'l órdan, Grand Rapids, Warren, Sterling Heights, Ann Arbor e Flint.
Al Mìchigan 'l è divìś in utànta-trî cuntèi e in milasetsènt-stantatrî cumùn. Al gh'à na pupulasiòṅ ad nóṿ migliòṅ e nóṿ 'd abitànt a 'l incìrca (dècim pòst) par na superfìsi ad 250.493 km². Al sò mòt in latìn 'l è „Si quaeris peninsulam amoenam circumspice“ (S'at pésc na penìśula da sógn, guàrda't dintóran).
Al sò guvernadōr, da 'l 2011, 'l è 'l republicàṅ Rick Snyder. In di an Stanta e Utànta 'l Mìchigan 'l à sèmpar vutâ p'r al GOP mo invéci tacànd da 'l 1992 (prima elesiòṅ ad Bill Clinton) al s è spustâ da la banda di demucràtic.
In Mìchigan al và fòrt al turìśum ch'al pōl cuntàr su di pòst dimóndi bèi p'r i amànt dla natùra e dla casa.