429 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga 'l nùmer 429, mo invéci 'l an 429, 't ê da 'ndèr chè)

Al 429 (quaterseintveintnōv, quattrocentoventinove in itagliàṅ) 'l è 'l nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 428 (quaterseintveintòt) e 'l vin prìma dal 430 (quaterseinttrèinta). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt CDXXIX. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al quaterseintveintnovéśim post.

Proprietê matemàtichi

'L è 'n nùmer despèra.
Al 429 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 3 col 143:
Fatoriśasiòun: $429=3\cdot 11\cdot 13$
Al fà pert edla séri 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr,^[1]
séri ciamèda anca di nùmer quèśi prim, indû, in cal chèś chè, a s descòr ed nùmer 3-quèśi prim:^[2]^[3]
...388, 399, 402, 404, 406, 410, 412, 418, 423, 425, 426, 428, 429, 430, 434, 435, 436, 438, 442 ...
- Send che i sō 3 fatōr i ìn tùt di prìm diferèint tra 'd lōr, dòunca 'l 429 'l è 'n nùmer sfènic,
  al 49^śim edla sequèinsa ch'la i grùpa tut in fila ùn drē cl èter:^[4]^[5]
  ... 399, 402, 406, 410, 418, 426, 429, 430, 434, 435, 438, 442, 455, 465, 470, 474, 483, 494 ...
'L è 'l 3^rs edla sequèinsa di nùmer 144-gonèl, gnend dop edl 1 e prìma edl 856:
1, 144, 429, 856, 1425, 2136, 2989, 3984, 5121, 6400, 7821, 9384, 11089, 12936, 14925, 17056 ...
'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 429-gonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 1284.

↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr, in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) La spiegasiòun di nùmer quèśi prim in dal sit mathworld.wolfram.com.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A014612 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr.
↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros di nùmer sfènic in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A007304 di nùmer sfènic in dal web.

(EN) La sequèinsa OEIS A014612 ed chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr.
(EN) La spiegasiòun di nùmer quèśi prim in dal sit mathworld.wolfram.com.
(EN) La sequèinsa OEIS A007304 di nùmer sfènic in dal web.
(EN) Na spiegasiòun di nùmer figurê dl'Elena Deza e 'd Michel Deza in PDF, 2011.