Tilda Swinton

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

La Katherine Mathilda Swinton, cgnusùda méj cuma Tilda Swinton (Lóndra, 5 ad Nuvémbar dal 1960), l'è n'atōra ingléśa rósa 'd cavìi vinsidōra dal Prèmi Òscar dal 2008 cuma atōra minga prutagunìsta p'r al film Michael Clayton. In dla sò caréra l'à anc ciapâ tri candidadùri a i Golden Globe, un Nàstar 'd Argìnt e na Cópa Volpi a 'l Fèstival ad Venèsia dal 1992 p'r Edoardo II ad Derek Jarman, al regìsta ch'al l'à dascuvèrta.

La gh'à dū fiōi śmèj, Honor e Xavier, abû in dal 1997 da 'l sò prim marè, al scritōr scuséś John Byrne. Da 'l 2004 la s è cumpagnàda cun 'l artìsta tedésc Sandro Kopp.

Biugrafìa

Fiōla 'd un generàł scuséś, Sir John Swinton, e anvōda a la lunga 'd òṅ 'd inventōr dal car armâ, la Tilda da śōvna la stùdia a la West Heath Girls' School in dal Kent insém a la Diana Spencer pò in dal 1983 la s làurea in Siénsi pulìtichi e suciàli a l'Università 'd Cambridge. Arvèrsa, fóra dal cumùn e cun dal simpatìi p'r al partî cumunìsta, la Swinton in di an Utànta la taca a recitàr a teàtar ma pò la pasa a 'l cìnema laurànd in dimóndi pelìculi dal sò amìg pitōr Derek Jarman, cuma Caravaggio e Edoardo II, in fiṅ a la sò mòrt in dal 1994.

A la fiṅ di an Nuànta la rècita in Love is the Devil, pelìcula dedicàda a 'l pitōr Francis Bacon, pò in dal 2000 la gira The Beach insém a Leonardo Di Caprio. 'L an dòp l'è la prutagunìsta di thriller I segreti del lago e Vanilla Sky insém a Tom Cruise, a la Cameron Diaz e a la Penélope Cruz. In dal 2002 l'è la vòlta dal film dramàtic Il ladro di orchidee girâ cun Nicolas Cage e la Meryl Streep méntar 'l an dòp la tórna in dal Régn Unî par far Young Adam, pelìcula cun prutagunìsta Ewan McGregor.

Cun Michael Clayton dal 2007 la vins al Prèmi Òscar, pò la gh'à la manéra 'd far 'l “Antìg” in dal film trat da i fumét dla Marvel Comics Doctor Strange dal 2016. 'L an dòp invéci la gh'à la part dla Madame Blanc in d'l arfacimènt dal film Suspiria 'd Dario Argento girâ par Luca Guadagnino, regìsta ch'al l'à dirèta anc in The Protagonists (1999), Io sono l'amore (2009) e A Bigger Splash (2015).

Filmugrafìa

1986 - Caravaggio, regìa ad Derek Jarman
1986 - Egomania - Insel ohne Hoffnung, regìa ad Christoph Schlingensief
1987 - Aria, segmento "Depuis de jour", regìa ad Derek Jarman
1987 - The Last of England, regìa ad Derek Jarman
1987 - Friendship's Death, regìa ad Derek Jarman
1989 - War Requiem, regìa ad Derek Jarman
1990 - The Garden, regìa ad Derek Jarman
1991 - Edoardo II (Edward II), regìa ad Derek Jarman
1991 - The Party - Nature Morte, regìa ad Derek Jarman
1992 - Man to Man, regìa ad John Maybury
1992 - Orlando, regìa dla Sally Potter
1993 - Wittgenstein, regìa ad Derek Jarman
1996 - Perversioni femminili (Female Perversions), regìa dla Susan Streitfeld
1997 - Conceiving Ada, regìa dla Lynn Hershman-Leeson
1998 - Love is the Devil (Love is the Devil: Study for a Portrait of Francis Bacon), regìa ad John Maybury
1999 - Zona di guerra (The War Zone), regìa ad Tim Roth
1999 - The Protagonists, regìa ad Luca Guadagnino
2000 - The Beach, regìa ad Danny Boyle
2000 - Possible Worlds, regìa ad Robert Lepage
2001 - I segreti del lago (The Deep End), regìa ad Scott McGehee e 'd David Siegel
2001 - Vanilla Sky, regìa ad Cameron Crowe
2002 - Teknolust, regìa dla Lynn Hershman-Leeson
2002 - Il ladro di orchidee (Adaptation.), regìa ad Spike Jonze
2003 - Young Adam, regìa ad David Mackenzie
2003 - Caccia all'uomo (The Statement), regìa ad Norman Jewison
2005 - Thumbsucker - Il succhiapollice (Thumbsucker), regìa ad Mike Mills
2005 - Constantine, regìa ad Francis Lawrence
2005 - Broken Flowers, regìa ad Jim Jarmusch
2005 - Le cronache di Narnia - Il leone, la strega e l'armadio, regìa 'd Andrew Adamson
2006 - Stephanie Daley, regìa dl'Hilary Brougher
2007 - L'uomo di Londra (A Londoni férfi), regìa ad Béla Tarr
2007 - Michael Clayton, regìa ad Tony Gilroy
2007 - Julia, regìa ad Erick Zonca
2007 - Synecdoche, New York, regìa ad Charlie Kaufman
2008 - Le cronache di Narnia - Il principe Caspian (apparizione), regìa 'd Andrew Adamson
2008 - Burn After Reading - A prova di spia (Burn After Reading), regìa ad Joel ed Ethan Coen
2008 - Il curioso caso di Benjamin Button (The Curious Case of Benjamin Button), regìa ad David Fincher
2009 - The Limits of Control, regìa ad Jim Jarmusch
2009 - Io sono l'amore, regìa ad Luca Guadagnino
2010 - Le cronache di Narnia - Il viaggio del veliero, regìa ad Michael Apted
2011 - ...e ora parliamo di Kevin (We Need To Talk About Kevin), regìa ad Lynne Ramsay
2012 - Moonrise Kingdom - Una fuga d'amore (Moonrise Kingdom), regìa ad Wes Anderson
2013 - Solo gli amanti sopravvivono (Only Lovers Left Alive), regìa ad Jim Jarmusch
2013 - Snowpiercer, regìa ad Bong Joon-ho
2013 - The Zero Theorem - Tutto è vanità (The Zero Theorem), regìa ad Terry Gilliam
2014 - Grand Budapest Hotel (The Grand Budapest Hotel), regìa ad Wes Anderson
2015 - Un disastro di ragazza (Trainwreck), regìa ad Judd Apatow
2015 - A Bigger Splash, regìa ad Luca Guadagnino
2016 - Ave, Cesare! (Hail, Caesar!), regìa ad Joel ed Ethan Coen
2016 - Doctor Strange, regìa ad Scott Derrickson
2017 - Suspiria, regìa ad Luca Guadagnino

Culegamènt estéran

(EN) Filmugrafìa in s'l IMDb