1419 (nùmer)

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 1419, mo invéci 'l an 1419, 't ê da 'ndèr chè)

Al 1419 (milequaterseintdeśnōv, millequattrocentodiciannove in itagliàṅ) 'l è 'l nùmer naturèl ( $\mathbb {N}$ ) ch'a seguìs al 1418 (milequaterseintdeśdòt) e 'l vin prìma dal 1420 (milequaterseintvèint). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt MCDXIX. In dla numerasiòun ordinèla al tōś al milequaterseintdeśnovéśim post.

Proprietê matemàtichi

'L è 'n nùmer despèra.
Al 1419 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 3 col 473:
Fatoriśasiòun: $1419=3\cdot 11\cdot 43$
Al fà pert edla séri 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr,^[1]
séri ciamèda anca di nùmer quèśi prim, indû, in cal chèś chè, a s descòr ed nùmer 3-quèśi prim.^[2]^[3]
Al 1419 al gh'à 8 diviśōr: 1, 3, 11, 33, 43, 129, 473, 1419.
Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più cìca che lò stès:
1+3+11+33+43+129+473 = 693 < 1419, dòunca 'l 1419 ’l è 'n nùmer difetìv.^[4]^[5]
'L è 'l 3^rs edla sequèinsa di nùmer 474-gonèl, gnend dop dal 474 e prìma dal 2836:
1, 474, 1419, 2836, 4725, 7086, 9919, 13224, 17001, 21250, 25971, 31164, 36829, 42966, 49575 ...

↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gros 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr, in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) La spiegasiòun di nùmer quèśi prim in dal sit mathworld.wolfram.com.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A014612 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr.
↑ (EN) 'N elèinc dimòndi gròs ed nùmer difetìv in dal sit edl’OEIS.
↑ (EN) Sequèinsa OEIS A005100 di nùmer difetìv in dla réda.

(EN) La sequèinsa OEIS A014612 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 3 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr.
(EN) La spiegasiòun di nùmer quèśi prim in dal sit mathworld.wolfram.com.
(EN) I nùmer difetìv in dl’OEIS in dla réda.
(EN) I nùmer difetìv in dal sit Prime Glossary.
(EN) I nùmer difetìv in dal sit MathWorld.
(EN) I nùmer difetìv in dal sit PlanetMath.
(EN) Na spiegasiòun di nùmer figurê dl'Elena Deza e 'd Michel Deza in PDF, 2011.