C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

Sunset Blvd.
Viale del tramonto

La Swanson e Holden in na figùra dal film
Viàł dal tramònt
1950
Regìa: Billy Wilder
Scritōr: Charles Brackett
Billy Wilder • D.M. Marshman Jr.
Atōr: William HoldenGloria Swanson
Nancy OlsonErich von StroheimFred Clark
Jack WebbLarry J. BlakeCharles Dayton
Müsica: Franz Waxman
Léngua: Ingléś
Dürä dal film: 110 minüt
Nasiōṅ: Stat Unî


«
Na stòria 'd Hollywood.»
(Tagline dal film)


Viale del tramonto (Viàł dal tramònt) 'l è 'n film dramàtic in biànc e négar dal 1950 ad Billy Wilder.

La pelìcula, custàda un migliòṅ e sèt ad dòlar 'd in alóra ch'la 'n à pò frutâ sinc, l'è stada candidàda a ùndas Prèmi Òscar vìnsénd qvéi par la senegiadùra, p'r al séni e par la culòna sunóra 'd Franz Waxman. Inóltar 'l à purtâ a cà quàtar Golden Globe e 'n Nàstar 'd Argìnt.

In dal 1989 'l è stâ sarnî da la National Film Registry dla bibliutéca dal cungrès di Stat Unî p'r èsar tgnû dacàt. In dal 1998 'l American Film Institute al 'l à mis a 'l 12śum pòst di sènt film americàṅ più bèi ad sèmpar.

Sunt

Al cadàvar 'd un śōvan scritōr ad film, Joe Gillis (William Holden), al vîṅ catâ in dla pisìna dna vila su 'l Sunset Boulevard a Los Angeles. Siē méś prima chi lò, par scapàr via da i funsiunàri dna finansiària ch'la vansàva di bèsi da lò, 'l éra finî a cà dn'èx diva dal cìnema mut ad sinquànt'an, la Norma Desmond (Gloria Swanson), ch'adès la vivìva da par lē dòp avēr bandunâ 'l mónd dal spetàcul. La dóna, cardénd ch'al fus un culaburadōr dal becamòrt ch'al gh'iva da saplìr la sò sìmia, la 'l iva tòlt in cà.

Gillis 'l iva subìt fat a mènt ch'la dóna la vivìva in un mónd 'd arcòrd esénd che la vila l'éra pîna 'd fóto ad quànd lē l'éra na stéla a Hollywood mént'r adès la Norma la n s cumpatìs pròpria briśa 'l cìnema mudéran, curót a sò dita da 'l sunōr e da 'l culōr. Al śōvan 'l iva śibî a l'atōra 'n sò cupiòṅ ligâ a la figùra dla Salomè e la dóna l'iva decìś 'd uspitàr Gillis in dla sò cà ma minga sōl par di mutìṿ ad lavōr mo parchè la s éra inamuràda 'd lò ch'l éra pròpria 'n bèl ragàs. La sgnōra Desmond l'iva anc tacâ a far-ag di rigài sénsa però cavàr-'g-la a far-'l inamuràr dabòṅ. Durànt la fèsta 'd Cavdàn la Norma, in un scat 'd arlìa, l'iva dâ 'n cōlp a Gillis ch'l éra scapâ via.

Catàda na cambra a cà dal sò amìg Artie Green (Jack Webb), Gillis 'l iva pò telefunâ a 'l majurdòm dla diva, Max von Mayerling (Erich von Stroheim), p'r avēr indrē la sò ròba ma dascurénd sèg 'l iva savû che la dóna l'iva tintâ 'l suicìdi.

Culegamènt estéran