Al ritōren ed Don Camél (félm)
| Cl' artécol ché l' è scrét in Arzân | 
|
Al ritōren ed Don Camél (Il ritorno di Don Camillo in italiân) l’é félm dal 1953, dirèt dal regésta Julien Duvivier.
La stòria
Don Camél, in sègvit a i fât arcuntê ind al finêl dal félm fât préma, l’é şluntanê da la só parôchia ed Bresèl per punisiòun. Per pinsêr in sém a i sō erōr, l’é spidî dòunca in un paèiş luntân dimòndi ed nòm Montenara, abandunê in méz al muntâgni, in dó ‘gh rîva cun fadîga e da per ló, per catêregh tra l’êter un abiĵnt frèd e gnînt aculiĵnt.
A Bresèl la véta la cunténva, mó sèinsa Don Camél l’ istès Pepòun, só aversâri giurê, an gh’l’à chêva mìa a gnîr fôra da i problēma grând e céch: al nōv prēt zôven, sostitût pruvişôri ed Don Camél, tra l’êter, an sèmbra mìa deciş a vrèir colaborêr!
Luntân da l’èser un tranquèl pastōr, al srà prôpria al ritōren ed Don Camél a arpurtêr la cuncôrdia e la sperânsa int al paèiş, dōve, cun al manchêr ed Don Camél, j aversâri 'd sèimper ris’cêven de dvintêr nemîgh acanî .
Curiositê
- L'ispirasiòun per "Al ritōren ed Don Camél" al vîn in grân pêrt dal capétol intitulê: Storie dell'esilio e del ritorno, e da i racûnt Arrivi dalla città, La lettera e Il pellerossa, tót int al léber Don Camél e i sō fedēl dal (1953) scrét da Giovannino Guareschi.
- J intêren ed la cêşa în realtê in un teâter pr’ al cinéma.
- La regía l’é ed nōv firmêda da Julien Duvivier, avtōr dal prém capétol ed la stòria.
- L’é un lavōr cgnusû che i pôst in dōv' în stê girê i sînch félm în préma ed tót Bresèl e Burèt, l'é aşvèin in pruvîncia ed Rèz . Mēno cgnusû l’é che soquânt "estêren" ed la sèria în stê ambijntê ânch dimòndi luntân di sôlit dintōren ed Pèrma o Rèz. Per fêr ‘n eşèmpi, al paeşèin ed montâgna (Montenara) in dó Don Camél al vîn mandê in eşéli a l'inési de sté félm, an n’é êter che Rocca di Cambio (AQ) in Abróz, sistemê a 1434 mêter in séma 'l livèl dal mêr (al cmûn pió êlt ed l'Apenèin!).
J atōr
- Fernandel: Don Camél
- Gino Cervi: Giuseppe Bottazzi (Pepòun)
- Edouard Delmont: Al dutōr Spiletti
- Paolo Stoppa: Marchetti
- Alexandre Rignault: Franceso Gallini (Nîgher)
- Thomy Bourdelle: Cagnôla
- Tony Jacquot: Don Pietro
- Charles Vissière: Al vèschev
- Claudy Chapeland: Beppo Bottazzi
- Leda Gloria: La sgnōra Bottazzi
- Saro Urzì: Brósch, al barbêr
- Miranda Campa: La sgnōra Spiletti
- Ruggero Ruggeri: Gesù (vōṣ)
- Marco Tulli: Al Smîls
- Emilio Cigoli: Vōṣ cla cûnta
- Lia Di Leo: La mèistra
Chiêter ed la sèria
- Don Camél, 1952;
- Don Camél e l'onorèvol Pepòun (félm), 1955;
- Don Camél munsgnōr... mó mìa trôp, 1961;
- Al compâgno Don Camél, 1965.
Colegamèint d'ed fōra
- Al muşèo ed Don Camél e Pepòun
- Mondo piccolo Tót al mònd ed Guareschi