C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

Trauma

Christopher Rydell in na figùra dal film
Tràuma
1993
Regìa: Dario Argento
Scritōr: Dario Argento • Franco Ferrini
Gianni Romoli • T.E.D. Klein
Atōr: Christopher RydellDominique Serrand
Asia ArgentoPiper LaurieJames Russo
Frederic ForrestLaura JohnsonBrad Dourif
David ChaseIra BelgradeIsabell Monk
Sharon BarrJacqueline KimPeter Moore
Hope Alexander-WillisStephen D'Ambrose
Müsica: Pino Donaggio
Léngua: Ingléś
Dürä dal film: 105 minüt
Nasiōṅ: Stat UnîItàglia


«
Un segrét lugâ, na mènt prilàda, un deśidèri malâ ad vindéta.»
(Tagline dal film)


Trauma 'l è 'n film śal dal 1993 ad Dario Argento girâ in di Stat Unî c'n un cast internasiunàł. 'L è al prim film in dua Argento al lavóra cun sò fiōla Asia.

Sunt

In dal sò studi ad New York, na duturésa ad culōr, Georgia Jackson (Isabell Monk), la patìs n'agresiòṅ da part 'd òṅ di sò pasînt ch'l éra gnû lè da lē par far-as far di sfrēg. In maṅ al gh'à 'n aparéć fat apòsta ch'al tira a 'l indrē mecanicamènt, schisànd un butòṅ, na lasa ad filfèr da 'nvlupàr 'd intór'n al còl e che lò al dróa par tajàr-ag la tèsta. In cal méntar la śóvna Aura Petrescu (Asia Argento), na ragasōla 'd séd'ś an fiōla dna còpia ch'la daśvîṅ da la Rumanìa, la scapa via da la clìnica psichiàtrica in du l'éra stada misa da i sò genitōr parchè la n magnàva piò. Pròpria méntar l'è drē a butàr-as śò da 'n pònt par tōr-as la vita, al giurnalìsta David Parsons (Christopher Rydell), ch'al pasàva da 'd lè, al la tira sù salvànd-ag la vita. Chi lò pò al la pòrta a cà da i suo, la màdar Adriana Petrescu (Piper Laurie), ch'la fà la medium, e 'l pàdar Stefàno (Dominique Serrand), 'n umèṅ da gnint schis a i vulér ad sò mujér.

Na sira, durànt na riugnòṅ ad soquànti parsòni in na nòt ad timpèsta, tut 'd intóran a na tavla par dascórar cun i spìrit, a par che l’Adriana la vaga in cuntàt cun l'anma dla duturésa cupàda da 'l killer ch'la gh diś ch'i gh'aṅ tajâ via la tèsta e ch'la n sarà gnanc 'l ultma a patìr cla scarésa lè, anc parchè al masadōr 'l è lè fra lōr. In mèś a cal masèl lè, tut i scàpan via, cun i dū Petrescu ch'i vànan in un bòsc lè davśèṅ. Stefàno al véd tut 'd un cólp al cadàvar dla mujér lè par tèra ma pò 'l è al sò tùran parchè al manìac 'l è pròpria lè e al dróa incóra al sò machinàri par tiràr-ag via la tèsta. La riva anc l’Aura ma la fà sōl in tèmp a védar na figùra ch'la và via, cun al grugn quàciâ da 'l tèsti di sò genitōr. A 'l arìṿ dla pulisìa, la śóvna la scapa via parchè la n vōl mia turnàr in dla clìnica dal Dr. Judd (Frederic Forrest), vèć amànt ad sò màdar, e la dmanda ajùt a David ch'al la tōś a cà sua. La sò muróśa Grace (Laura Johnson) però la n è briśa cuntènta ad cal fat lè e la fà in manéra ch'i végnan a purtàr-la via, faghénd la spìa. David, ch'al s éra inamurâ dla ruména, al la tōś mâl e al la mòla.

In cal méntar un putèṅ biónd e curiōś, vśèṅ ad cà dal sasèṅ, al al véd in dla sò cambra cun in maṅ 'l aparéć ch'al dróa par tiràr via al tèsti dal sò vitmi.

David al và in clìnica par tōr indrē l’Aura pròpria mént'r al killer al taja la tèsta a n'infarméra, la Hilda Volkman (Sharon Barr), ch'la lauràva lè. I dū śóvan, scapâ via cun al ciàṿ dla dóna cupàda, i vèran na sò caséta ad depòśit e lè i càtan na foto vècia in du i éran tòlt śò lē e la Jackson insém a 'n dutōr e soquànti atri infarméri. A n pōl mia ès'r un caś che dū ad chi persunàǵ lè i àppian pardû la tèsta in dal gir ad pôc tèmp. David al decìd acsè 'd andàr a catàr 'n atra infarméra dla foto, la Linda Quirk (Hope Alexander-Willis). Chi lē, ch'la sà al parchè ad tut chi masamènt lè, la próa a lugàr-as in un hotel ma al killer, scultànd na sò telefunàda a l'amànta Alice (Jacqui Kim), al la pésca listés e al la masa in na manéra cumpàgna a chi atri. Prima ad murìr, cun la tèsta dastacàda, la fà sōl in tèmp a numinàr a David al nóm ad Lloyd (Brad Dourif), al dutōr dla foto, ùltim ad qvi lè incóra viṿ. Parsons al al cata ardùt in ruìna e custrét a dar via dla dròga par scampàr, a n psénd piò far al dutōr p'r un fat sucès in dal pasâ, ma chi lò al n in vōl savér ad dascórar sèg. Subìt dòp al manìac al và a cà sua e 'l al masa, ma minga cun al sòlit aparéć, ch'al sa śbraga gnénd a cuntàt cun la cadnìna che 'l óm al purtàva a 'l còl, ma druànd 'n asinsōr al sò pòst par dastacàr-ag la tèsta listés.

In cal méntar al Dr. Judd al fà 'n incidènt cun la sò Cadillac e dènt'r i gh càtan al tèsti dal vitmi: la pulisìa la sèra acsè 'l caś ma David al n cata minga paś listés parchè l’Aura l'è sparìda lasànd-ag un bijitèṅ 'd adìo. Un dè però chi lò al véd una in gir cun un brasalét adòs cum al suo e al gh và a drē, rivànd a na vila. Cardénd che lē la sia lè, al giurnalìsta al gh và dèntar e al finìs in na cambra da lèt pîṅ ad tlòṅ biànc cun scrit insìma al nóm "Nicolas". In un litèṅ da na banda a s véd un cadàvar mumificâ 'd un putèṅ cun la tèsta dastacàda.

Culegamènt estéran