Scrana lètrica
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
.jpg)
La scrana lètrica 'l è 'n machinàri ch'al sarvìs par cupàr la gint cundanàda a mòrt, specialmènt in di Stat Unî in du 'l è stada invintàda par Thomas Alva Edison a la fiṅ dal XIX sécul. Al prim stat ch'al l'à druàda par l'eśecusiòṅ 'd un cristiàṅ, William Kemmler, 'l è stâ 'l stat ad New York in dal 1888.
In Amèrica adès a s preferìs druàr l'iniesiòṅ letàla a 'l sò pòst ma in soquànt stat la gh'è incóra, almànc cuma secónda sulusiòṅ, cuma 'l Tennessee in du i giùdas i pōlan sarnìr-la subìt quànd i gh càl'n i fàrmag o diretamènt anc al cundanâ[1].
Fra i cundanâ più cgnusû mòrt in cla manéra chè a 'rcurdém al masadōr seriàł Ted Bundy e gl'itagliàṅ Nicola Sacco e Bartolomeo Vanzetti che però i ér'n insusènt.
Funsiunamènt
Al cundanâ al vîṅ fat sintàr su la scrana, da spés fata 'd légn, in manéra ch'i gh pòs'n èsar mis adòs di elètrod mój a 'l cô e a i pulpàs (ch'i vìnan raśâ bèṅ prima, par far in manéra ch'i gh pòs'n armàgnar tacâ e p'r arbasàr la reśisténsa). La curènt la partìs dònca da la tèsta par finìr a i pē, druànd al còrp cuma cundutōr. La tensiòṅ la crés via via tacànd da sinc-sènt volt par rivàr a dumìla.
In gèn'r al cundanâ al pèrd i sèns dagnóra subìt p'r i dan a 'l sarvèl, pò la curènt la férma 'l cōr e la distrùś tut i òrgan intéran cauśànd la mòrt.
Nòti
- ↑ Stat Unî. La scarésa sénsa fîṅ: in Tennessee l'è turnàda la scrana lètrica Avvenire, 2 ad Nuvémbar dal 2018
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Scrana lètrica
