Bigas Luna
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Juan José Bigas Luna (Barcelóna, 19 ad Mars dal 1946 – La Riera de Gaià, 6 'd Avrìl dal 2013) 'l è stâ 'n regìsta e scritōr spagnōl.
Biugrafìa
Dòp avér laurâ in dal giurnalìśum e in dal setōr dla literadùra d'l erutìśum, al fà al sò debùt in dal cìnema cun La chiamavano Bilbao (I la ciamàvan Bilbao, 1978), film scûr in dua 'n sasèṅ, ch'al gh'iva na manìa par na dóna, in prinsìpi al la viulénta e pò al la masa. In dal 1979 l'è la vòlta ad Caniche in du al dascór d'l incèst e dla sudumìa in di cunfrònt dal bèsti.
In dal 1986 al gira Lola na sòrta ad reviśiòṅ a la sò manéra dla Lolita ad Stanley Kubrick. 'L an dòp 'l è al tùr'n ad L'angoscia, un film ad scarésa ambintâ in un cìnema.
In dal 1990 al gira òṅ di sò film più famóś Le età di Lulù, in dua la prutagunìsta Francesca Neri, na ragasōla 'd quind'ś an, la fà al sò esperiénsi sesuàli in tut al manéri (la s inamóra anc ad sò fradèl) e pò la fà la vitma sadumàś in un lucàl ad gay, in du à gh'è anc un Javier Bardem a 'l sò secónd film. Chi lò 'l è pò al prutagunìsta di sò dū film sucesìṿ. Al prìm 'l è Prosciutto prosciutto (Parsùt, parsùt, 1992), un film ch'l à vins al „leòṅ 'd argìnt“ al Festival ad Venèsia e ch'l è stâ girâ cun di atōr famōś cuma la Penelope Cruz e 'l nòstri Anna Galiena e Stefania Sandrelli. Al secónd 'l è Uova d'oro (Óṿ 'd òr, 1993) cun dènt'r anc Alessandro Gassman e Benicio Del Toro, un film dimóndi catìṿ ch'al cònta al vicéndi 'd un palasinàr burghéś ch'al finìs mâl. I óṿ 'd òr dal film i sarésan pò i sò cajòṅ.
Dòp La teta y la luna (La téta e la luna, 1994), un film in dua un putèṅ al béṿ al lat diretamènt dal téti dna balerìna ch'la gh piaśìva dimóndi, in dal 1996 al gira a Cmać in dal fraréś al sò film più cuntruvèrs, Bambola (Bàmbula, un cult movie par soquànt e un cûl movie par qvéi ad Film TV), cun la Valeria Marini, Jorge Perugorría e na sfata Anita Ekberg. Dòp al pulèmichi ch'i èṅ vgnudi fóra (la Marini la n vliva minga, da bòṅ o da burla, ch'i s vdìsan tut cal séni lè cun lē cavàda śò), al regìsta al gira L'immagine del desiderio (un film dal 1997 cal cònta la stòria dna camaréra dal Titanic), Volavérunt (1999), Son de mar (2001) e Yo soy la Juani (2006), qvést chè minga vgnû fóra in Itàglia.
In dal 2010 al gira Di Di Hollywood e dū an dòp Segundo Origen, prima 'd murìr ad cànc'r a cà sua a Tarragona in d'l Avrìl dal 2013.
Filmugrafìa
- 1976 - Tatuaje
- 1978 - La chiamavano Bilbao
- 1979 - Tatuaje
- 1979 - Caniche
- 1981 - Reborn
- 1986 - Lola
- 1987 - L'angoscia
- 1990 - Le età di Lulù
- 1992 - Prosciutto prosciutto
- 1993 - Uova d'oro
- 1994 - La teta y la luna
- 1996 - Bambola
- 1997 - L'immagine del desiderio
- 1999 - Volavérunt
- 2001 - Son de mar
- 2006 - Yo soy la Juani
- 2010 - Di Di Hollywood
- 2012 - Segundo Origen