C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

Rebel Without a Cause
Gioventù bruciata

La Wood e James Dean in na figùra dal film
Giuinésa bruśàda
1955
Regìa: Nicholas Ray
Scritōr: Nicholas Ray • Stewart Stern
Atōr: James DeanNatalie WoodSal Mineo
Jim BackusEdward PlattDennis Hopper
Ann DoranWilliam HopperRochelle Hudson
Müsica: Leonard Rosenman
Léngua: Ingléś
Dürä dal film: 111 minüt
Nasiōṅ: Stat Unî


«
Al ragàs a 'l arvèrsa dna famìja par bèṅ.»
(Tagline dal film)


Gioventù bruciata (Giuinésa bruśàda) 'l è 'n film dramàtic dal 1955 ad Nicholas Ray. Al tìtul uriginàł („Rebel Without a Cause“) al fà riferimènt a 'n lìbar dal 1944 dal psichiàtra Robert Lidner, “Arvèrs sénsa mutìṿ”, cun la Warner Bros ch'l iva cumprâ i dirìt par far-'g un film anc se pò la senegiadùra la 'l à arvultâ dal tut.

Cl'òpra chè 'l è dvintàda in dal cōrs dal tèmp un cult movie ma la s è tiràda adrē anc la fama ad film maladî parchè i tri prutagunìsta i aṅ fat tut na bruta fiṅ: James Dean 'l è mòrt in 'n incidènt in màchina un méś prima ch'al film al vgnis fóra, Sal Mineo 'l è stâ masâ a trénta-sèt an in dal 1976 méntar la Natalie Wood l'è andgàda a quarànta-sèt an in dal 1981.

In dal 1990 'l è stâ mis in dla lista di film ch'i fànan part dal National Film Registry dla Bibliutéca dal Cungrès di Stat Unî mént'r in dal 1998 'l American Film Institute al 'l à mis a 'l 59śum pòst di sènt film americàṅ più impurtànt ad sèmpar. Gl'atōr Sal Mineo e la Natalie Wood, insém a 'l regìsta, i èṅ stâ candidâ sénsa vìnsar a i Prèmi Òscar dal 1956.

Sunt

Jim Stark (James Dean), un ragàs ad darsèt an, al vèṅ arestâ parchè imbariàg al dava fastìdi a la gint. Dòp ch'i sò genitōr, Frank (Jim Backus) e la Carol (Ann Doran), i al vén'n a tōr a la stasiòṅ ad pulisìa, al cgnós na ragàsa sò vśina 'd cà ad nóm Judy (Natalie Wood) e al dvènta amìg 'd un śōvan ch'al gh s taca dimóndi, John Crawford dit “Plato” (Sal Mineo).

I tri i gh'aṅ da far i cònt cun na banda ad ragasōi sénsa critèri c'n a cap un grintèṅ ch'al s ciàma Buzz Gunderson (Corey Allen). Chi lò al dà còntar subìt a Jim e al gh śibìs ad far un śōg ad curàǵ, qvél ad guidàr la màchina a tuta vèrs un presipìsi e pò butàr-as fóra a 'l ùltim, na próa ciamàda “chicken run”.

Culegamènt estéran