An luś
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
'L An luś (scurtâ in al, a.l. o anc ly, l.y. da 'l ingléś Light-year) l'è n'unità 'd miśùra dla lunghésa, druàda da spés in astrunumìa, ch'la descrìv al spasi fat da 'n futòṅ in dal vōd sénsa camp gravitasiunàł o magnètig in d'l arc ad 'n an. Esénd ch'la luś in dal vōd la viàśa a 299.792,458 chilómet'r a 'l secónd (km/s) e che 'n an giugliàṅ al gh'à na duràda 'd 365,25 dè e che 'n dè 'l è fat ad 86.400 secónd, 'n an luś 'l è cumpàgn a 9.460.730.472.581 km esénd:
dònca dagnóra déś-mila migliàrd ad chilómetar o anc 63.241 UA (la distànsa fra 'l Sōl e la Tèra, cun la luś ch'la gh mét 8 minùt e 20 secónd a rivàr su 'l nòstar pianēd).
In gènar 'l An luś al miśùra 'l distànsi fra galàsi e la stéla più davśìna a la Tèra, a part al Sōl, l'è Proxima Centauri ch'la s cata a 4,23 an luś.