Astronomî
(Reindirizzamento da Astrunumìa)
Artéccol in dialàtt bulgnaiṡ
L' Astronomî (dal grîg aster strèla, nomia lèz), l'è la siänza ch'la stûdia l'Univêrs e i starlût, dal såul, a la lónna, i pianîd e äl strèl.
Stòria
modificaDal cminzéppi, l'astronomî l'era 'na siänza ch'as studièva såura tott a ôc' nûd e i muvmént regulèr däl strèl i éren acsé parfèt ch'i prémm ômen i druvénn pr'interpretèr al månd.
Al cminzéppi dal sècol XVII con Galileo, ai è stè una gran canbiaziån. Col telescòpi as vdé che l'univêrs l'éra pió cunplès e mänc parfèt comm i cardêven. Acsé l'è nèda l'astronomî mudêrna.
L'astronomî dal dé d'incû
modificaIncû l'astronomî la 'n stûdia brîsa såul quall ch'as vadd int'al zîl, mo cun dî strumént specièl, anch'al radiaziån dî râg' gamma, x, äl lûs ultraviulèti e i râg' infraross.
Starlût
modifica- Quî dal sistamma solèr:
- Strèl fòra dal sistamma solèr:
- Strutûr: