Artécol in dialèt arzân

Znêr, figûra da Très riches heures du duc de Berry.

Znêr (gennaio in italiân) l'è al prém mèiş ed l'ân secònd al Lunâri Gregoriân (ch' al s'è cumincê druvêrel int al 1582) al gh' à 31 dé, e l'è int la préma metê ed l'ân civîl.

Al nòm znêr al deşvîn dal nòm dal dío rumân Giano (Ianuarius) dío ch' al badêva al pôrti e i pûnt, mó pió in generêl al rapreşentêva ògni fōrma ed pasâg e cambiamèint (difât znêr l'è al mèiş ch' l' arvês al nōv ân). Al calendâri rumân l'ēra pió cûrt ed còl ed Gregorio XIII (304 dé), in quânt i rumân a cunsidrêven l'invêren un peréiod sèinsa mèiş. L'è stê Numa Pompilio a zuntêr znêr e Fervêr, cun còst l'ân l'è dvintê cumpâgn a còl dal Sōl. Sibèin che Mêrs l'ēra armêş al prém mèiş ed l'ân, znêr al l'è dvintê ed fât in quânt l'ēra al peréiod dóve a gnîven siēlt i Còunsol

Al prém dé dal mèiş l'è al Prém ed l' ân.

Sturièli

  • Ind j ân mìa bişestîl, znêr al cumîncia cun l' istès dé 'd Otòber.
  • La prêda dal mèîş l'è la Prêda dûra.
  • Al fiōr dal mèiş l'è al Garôfen
  • J ûltem trî dé de znêr în ciamê: i dé ed la mêrla.


Nôta: cla pâgina ché l'é stêda inviêda cun 'na tradusiòun da Gennaio trâta da it.wikipedia.org.
Guêrda la stôria ed la pâgina uriginêla per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.

Mesi dell'anno (tradurre)Mèiş ed l'ânMèes ed l'ân

GennaioZnêrṠnärZnèr | FebbraioFervêrFarvärFarvèr | MarzoMêrsMärsMärs | AprileAvrîlAprilAvrîl | MaggioMâgMag'Mağ | GiugnoZógnGiügnZuign | LuglioLójLüiLuj | AgostoAgòstAgustAgòst | SettembreSetèmberStëimbarSétémbar | OttobreOtòberUtubarOtòbbar | NovembreNovèmberNuëimbarNovémbar | DicembreDicèmberDṡëimbarDičémbar