Veronica Lario

 Miranduléś

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

Un ritràt dla Veronica

La Veronica Lario, nóm 'd art dla Miriam Raffaella Bartolini, (Bulógna, 19 ad Luj dal 1956) 'l è n'atōra itagliàna cgnusùda anc p'r èsar stada la mujér ad Silvio Berlusconi. I du i èṅ adès separâ in frònt a la léǵ.

La Veronica l'è anc na sòcia impurtànta dal giurnàl Il Foglio dirèt par Giuliano Ferrara.

Caréra in dal cìnema e in dal teàtar

La Lario la fà al sò debùt in dal mónd dal spetàcul in dal 1979 cumparénd in du senegiâ par la televiśiòṅ, Bel Ami (tìtul in francéś ch'al vól dir Bèl Amìg) ad Sandro Bolchi e La vedova e il piedipiatti (La védṿa e al śbir) ad Mario Landi.

In dla Nuvémbar dal stés an Enrico Maria Salerno la la sarnìs par far-ag far la part dla prutagunìsta in dla cumèdia teatràla Il magnifico cornuto (Al magnìfic curnû) ad Fernand Crommelynck.

In dal 1982 la rècita in dal sò prim film Tenebre ad Dario Argento. A s trata dna pelìcula dal terór in du la fà la part dna dóna ch'la fà i còran a sò marè e la vèṅ masàda da òṅ ch'al gh taja un bras cun na manàra. In di pasàǵ in televiśiòṅ, cal sèni lè i èṅ stadi tiràdi via da Mediaset, al grup mediàtic ad sò marè. Dal quèl, al mìstar d'l urór al s è lagnâ in n'intervìsta al canàl Roma T9.

Du an dòp la lavóra insém a Enrico Montesano in dal film Sotto... sotto... strapazzato da anomala passione ad Lina Wertmüller.

Dòp ch'l'à incuntrâ Silvio Berlusconi, Veronica la gh dà un taj e la śmét ad recitàr.

La famìja

Miriam Raffaella Bartolini l'è la fióla ad Flora Bartolini. L'éra stada rigistràda in cumùṅ cun al cugnóm ad sò màdar parchè al pàdar l'éra bèla spuśâ e al n l'à minga arcgusùda. Al nunòṅ matèran ad Miriam, Raffaele Bartolini, l'éra un barusàr nâ in dal 1907 e masâ par i naśìsta in dal 1944 insém ad àtar 14 itagliàṅ in dal masàcar ad Rio Conco di Vizzano, davśèṅ a Al Sâs.

Mèntar l'éra drē a recitàr in dal teàtar Manzoni ad Milàn in dal 1980, la cgnós Silvio Berlusconi, proprietàri dal teàtar, e la s gh mét insém, andànd a vìvar a villa Borletti a Milàṅ.

'L òt 'd Utóbar dal 1985, dòp che Berlusconi 'l à divursiâ da la sò prima mujér, Veronica la và a vìvar sèg e i sa spóśan in cumuṅ al 15 ad Dicémbar dal 1990, cui i tri fiói Barbara (1984), Eleonora (1986) e Luigi (1988) bèla nâ.

Prima ch'la nàsis Barbara, in dal 1982 l'è stada custréta a far 'n abòrt terapèutic al sètim méś parchè al putèṅ ch'la gh'iva in grémb al gh'iva di prubléma grav.

Anc s'l'éra la mujér dal Presidènt dal Cunsìli, l'à sèmpar fat in manéra da star p'r al sò cant, sénsa andàr a 'd incóntar pùblic e anc andànd pòc sèg durànt gl'incóntar uficiài.

Dichiarasiòṅ e pulèmichi

Noemi Letizia tòlta śò durànt al festìval dal cìnema ad Venesia

In dal sò dichiarasiòṅ pùblichi, Veronica l'à fat védar da spés na sèrta indipendénsa culturàla da sò marè.

In dal Mars dal 2003, intervistàda da MicroMega par savér al sò giudìsi su la guèra in Iraq, l'à tòlt dal puśisiòṅ ad simpatìa in di cunfrònt di muvimènt par la paś. L'à anc diféś i partigiàṅ da i atàc dal partî ad sò marè, Forsa Itàglia, ch'al vliva arbaltàr la cólpa dal masàcar ad Marzabòt su 'd lór invèci che su i naśìsta, inviànd na létra a Dante Cruicchi, presidènt dal Cumitâ par gl'unurànsi a i cadû ad Marzabòt. 'L argumènt 'l è stâ tratâ in dal film L'Uomo che verrà girâ par Giorgio Diritti in Emigliàn.

In d'l Utóbar dal stés an l'à dit ch'l'éra 'd acòrd cun al fat ch'la cumèdia Anomalo Bicefalo ad Franca Rame l'andìs in ónda anc s'la gh'iva dèntar dal crìtichi còntra sò marè.

In d'l Avrìl dal 2005, intervistàda p'r al Corriere della Sera a riguàrd dal referéndum su la fecundasiòṅ asistìda, l'à dit ch'la sarév andàda a vudàr ad sè parchè "andàr minga a vudàr al vól dir afruntàr minga al prublèma. Èsar ciamâ al vōd, invèci, a vól dir infurmàr-as anc dand a mènt al sò cunvinsiòṅ religióśi, filuśófichi o pulìtichi. Quél ch'l è impurtànt 'l è minga far finta ch'al prubléma al n gh sia minga". Faghénd acsè la s éra misa còntra a sò marè e a la Cēsa ch'i vlìvan ch'al referéndum al falìs (ròba che pò l'è andàda in pòrt).

Al 31 ad Śnar dal 2007, la manda na létra al giurnàl la Repubblica par dmandàr a sò marè ad scuśàr-as sèg in pùblic parchè in pùblic lì lò al gh'iva mancâ ad rispèt faghénd di cumplimènt esplìcit a la soubrette Mara Carfagna durànt la traśmisiòṅ di Telegat. «S'a n fus minga spuśâ a ta spuśarév subìt!» 'l è quél che Berlusconi, ch'al gh'iva da piò ad stant'an, 'l à dit a la showgirl che pò la sarév dvintàda un sò minìstar. «Mè a 'ndrév dapartùt vòsc!» l'è stada la rispòsta ad la Carfagna. 'L epiśòdi 'l à fat scalpór in tut i giurnài dal mónd.

Al 28 'd Avrìl dal 2009, prima di elesiòṅ europèi, la manda p'r e-mail un sò cuntribùt a na discusiòṅ s'al velìni in pulìtica vèrta da la fundasiòṅ Farefuturo, davśèṅ a 'l presidènt dla Cambra Gianfranco Fini.

«

A vój ch'a sia ciàr che mè e i mè fiói a sém dal vitmi e minga di jutànt ad cla situasiòṅ chè. A la subém e la s fà patìr. Par furtùna l'è da 'n bèl pò ch'a gh'è un futùr p'r al fémni in di imprendidór e in dla pulìtica e quést chè 'l è vèra dapartùt. A gh'è stada la Thatcher e adès a gh'ém la Merkel, sól par far 'n eśèmpi, par psér dir ch'la gh'è na caréra pulìtica p'r al dóni. In Itàglia la stòria la và da Nilde Jotti a la Prestigiacomo. Al dóni incō i èṅ e i pólan èsar più bèli; e ch'a gh'in sìan ad bèli in pulìtica a n è minga un mèrit e gnang un demèrit. Ma quél ch'a vèṅ fóra incō par mèś dal paravènt dal curvi e dla belésa dal dóni, e 'l è incóra più graṿ, 'l è la franchésa e la mancànsa ad ritégn dal putér ch'l ufénd tuti parchè a s fà fadìga pò a créd'r-ag e quést al và còntra al dóni in gènar, specialmènt ad quéli ch'i èṅ da sèmpar in prima linnéa e ch'i gh'èṅ incóra par garantìr i sò dirìt. Qualchidòṅ 'l à scrit che tut quést chè 'l è par dar còrda al divertimènt d'l imperadór. A soṅ 'd acòrd, quél ch'a vèṅ fóra da i giurnài 'l è na schifésa sensa vargóggna, tut in nóm dal putér. Cuśa pèns-j-a dal fat che mè marè al sarév stâ Dménga 'd nòt in na discutéca ad Nàpuli a na fèsta ad cumpéan ad na baghéta ad 18 an? La ròba la m à surpréś anca mè, anc parchè al n è mai gnû a ninsòṅ di diciutéśum di sò fiói anc s'l éra stâ invidâ»

(Dichiarasiòṅ ad Veronica Lario a l'Ansa, "Ciarpame senza pudore")

Quést chè in sima 'l è al sò punt ad vista rispèt al fat ch'al partî ad sò marè, al Pòpul dla Libertà, al vliva mètar in lista dal velìni e dal soubrette e p'r al fat che Berlusconi 'l era andâ a festegiàr al cumpléan ad la śóvna Noemi Letizia, na ragasóla ad Casoria.

Du dè dòp, al diretór dal giurnàl Libero, Vittorio Feltri al gh rispónd cun 'n artìcul in prima paǵna cun al tìtul «Veronica velina ingrata» in du al tira fóra da i casét dal sò foto cun al téti ad fóra durànt un lavór a teàtar ad vint an prima e al scriv «Un pregiudìsi che la madame la n gh'arév minga 'd avér parchè pròpria lē la vèṅ dal mónd dal spetàcul e 'd arcurdàr i èṅ al sò eśibisiòṅ sensa regipèt in sal palc dal teàtar Manzoni in du l'à cgnusû Silvio, inamurànd-as».

Al 3 ad Maǵ dal 2009 i più impurtànt giurnài nasiunàl i fan gnir fóra la nutìsia dla dmanda ad separasiòṅ ad Veronica Lario in di cunfrònt ad Silvio Berlusconi e lē la cunférma tut a l'Ansa.

La sò biugrafìa uficiàla, Tendenza Veronica l'è scrita par Maria Latella par la Rizzoli e l'è gnuda fóra na prima vòlta in dal 2004 e pò incóra in dal 2009 cun di agiurnamènt.

Filmugrafìa

• 1979 - La vedova e il piedipiatti, regìa ad Mario Landi senegiâ par la TV
• 1979 - Bel Ami, regìa ad Sandro Bolchi senegiâ par la TV
• 1980 - La mano indemoniata, regìa ad Marcello Aliprandi film par la TV
• 1982 - Tenebre, regìa ad Dario Argento
• 1984 - Sotto... sotto... strapazzato da anomala passione, regìa ad Lina Wertmuller

Nòti