Dialèt cremunés: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 2:
Al '''cremunés''' (an lumbàrd: ''cremones''; ind l'urtugrafìa lucàl: ''cremunées'', IPA: [kremu'neːs]) l'è 'n dialèt dal [[lumbàrd]].<br>
L'è parlà ind la sità 'd [[Cremùna]] e ind la zòna meridiunàl dla sò [[pruìncia 'd Cremùna|pruìncia]] (in cla setentriunàl as pàrla 'l [[dialèt cremàsch|cremàsch]]). L'è 'n pónt ad transisión in tra 'l [[lumbàrd ucidentàl]] e 'l [[lumbàrd urientàl]] (pr'ezémpi al [[dialèt bresàn|bresàn]]), e al g'ha ànca dli bèli inflüènsi emiliàni.
==I vèrb==
===Vèrb vésar===
*'''Indicatìu prezènt''': ''mé sùnti/sum/sò, té te séet, lü l'è, nuàlter sùntum/sum, vuàlter sì, lur i è''.
*'''Indicatìu imperfèt''': ''mé séri/sìvi, té te séret/sìvet, lü l'éra/ìva, nuiàlter sérem/sìvem, vuàlter séres/sìves, lur i éra/sìva''.
*'''Indicatìu fütür''': ''mé saròo, té te sarèet, lü el sarà, nuàlter sarùm, vuàlter sarì, lur i sarà''.
*'''Congiuntìu prezènt''': ''che mé sìa/sìes/sàga/sài, che té te sìet, che lü el sìa, che nuàlter sìum/sàpium, che vuàlter sapié, che lur i sìa''.
*'''Congiuntìu imperfèt''': ''che mé füdès/füs, che té te füdèset/füset, che lü el füdès/fus, che nuàlter füdèsem/füsem, che vuàlter füdèsef/füsef, che lur i füdès/füs''.
*'''Cundisiunàl prezènt''': ''mé sarès/sarèf, té te sarèset, lü el sarès, nuàlter sarèsem, vuàlter sarèsef, lur i sarès''.
*'''Infinì prezènt''': ''èser'', ''ìser'' o ''insìghe''.
*'''Particìpi pasà''': ''stat''.
===Vèrb vérgh===
*'''Indicatìu prezènt''': ''mé g'hòo, té te g'hèet, lü el g'ha, nuàlter g'hum, vuàlter g'hì, lur i g'ha''.
*'''Indicatìu imperfèt''': ''mé gh'ìvi, té te gh'ìvet, lü el gh'ìva, nuàlter gh'ìvem, vuàlter gh'ìves, lur i gh'ìva''.
*'''Indicatìu fütür''': ''mé gh'aròo, té te gh'arèet, lü el gh'arà, nuàlter gh'arùm, vuàlter gh'arì, lur i gh'arà''.
*'''Cingiuntìu prezènt''': ''che mé gh'àbia, che té te gh'àbiet, che lü el gh'àbia, che nuàlter gh'àbium, che vuàlter gh'abié, che lur i gh'àbia''.
*'''Congiuntìu imperfèt''': ''che mé gh'avès/ès, che té gh'avesèt/èset, che lü el gh'avès/ès, che nuàlter gh'avèsem/èsem, che vuàlter gh'avèses/èses, che lur i avès/ès''.
*'''Cundisiunàl prezènt''': ''mé gh'arès/arèf, té te gh'arèset, lü el gh'arès/aràf, nuàlter gh'arèsem, vuàlter gh'arèses, lur i gh'arès/aràf''.
*'''Infinì prezènt''': ''vìghe''.
*'''Particìpi pasà''': ''vìit''.
===I coniugazion===
*'''Indicativ present''': ''mé vàrdi, té te vàrdet, lü el vàrda, nuàlter vàrdum/vardùm, vuàlter vardè, lur i vàrda''.
*'''Indicativ imperfett''': ''mé vardàvi, té te vardàvet, lü el vardàva, nuàlter vardàvem, vuàlter vardàves, lur i vardàva''.
*'''Indicativ futur''': ''mé vardaròo, té te vardarèet, lü el vardarà, nuàlter vardarùm, vuàlter vardarè, lur i vardarà''.
*'''Congiuntiv present''': ''che mé vàrda/vàrdi, che té te vàrdet, che lü el vàrda, che nuàlter vàrdum/vardùm, che vuàlter vardè, che lur i vàrda''.
*'''Congiuntiv imperfett''': ''che mé vardès, che té te vardèset, che lü el vardès, che nuàlter vardèsem, che vuàlter vardèses, che lur i vardès''.
*'''Condizional present''': ''mé vardarès, té te vardarèset, lü el vardarès, nuàlter vardarèsem, vuàlter vardarèses, lur i vardarès''.
*'''Infinii present''': ''vardàa''.
*'''Particippi passaa''': ''vardàt''.
===II coniugazion===
*'''Indicativ present''': ''mé védi, té te védet, lü el vèt, nuàlter védum/vedùm, vuàlter vedì, lur i vèt''.
*'''Indicativ imperfett''': ''mé vedìvi, té te vedìvet, lü el vedìva, nuàlter vedìvem, vuàlter vedìves, lur i vedìva''.
*'''Indicativ futur''': ''mé vedaròo, té te vedarèet, lü el vedarà, nuàlter vedarùm, vuàlter vedarì, lur i vedarà''.
*'''Congiuntiv present''': ''che mé véda, che té te védet, che lü el véda, che nuàlter védum, che vuàlter vedì, che lur i véda''.
*'''Congiuntiv imperfett''': ''che mé vedès, che té te vedèset, che lü el vedès, che nuàlter vedèsem, che vuàlter vedèses, che lur i vedès''.
*'''Condizional present''': ''mé vedarès, té te vedarèset, lü el vedarès, nuàlter vedarèsem, vuàlter vedarèses, lur i vedarès''.
*'''Infinii present''': ''véder'' e ''vedìi''.
*'''Particippi passaa''': ''vist'' e ''vedìit''.
===III coniugazion===
*'''Indicativ present''': ''mé scrìvi, té te scrìvet, lü el scrif, nuàlter scrìvum/scrivùm, vuàlter scrivì, lur i scrif''.
*'''Indicativ imperfett''': ''mé scrivìvi, té te scrivìvet, lü el scrivìva, nuàlter scrivìvem, vuàlter scrivìves, lur i scrivìva''.
*'''Indicativ futur''': ''mé scrivaròo, té te scrivarèet, lü el scrivarà, nuàlter scrivarùm, vuàlter scrivarì, lur i scrivarà''.
*'''Congiuntiv present''': ''che mé scrìva, che té te scrìvet, che lü el scrìva, che nuàlter scrìvum, che vuàlter scrivì, che lur i scrìva''.
*'''Congiuntiv imperfett''': ''che mé scrivès, che té te scrivèset, che lü el scrivès, che nuàlter scrivèsem, che vuàlter scrivèses, che lur i scrivès''.
*'''Condizional present''': ''mé scrivarès, té te scrivarèset, lü el scrivarès, nuàlter scrivarèsem, vuàlter scrivarèses, lur i scrivarès''.
*'''Infinii present''': ''scrìver'' e ''scrivìi''.
*'''Particippi passaa''': ''scrit''.
===IV coniugazion===
*'''Indicativ present''': ''mé sènti, té te sèntet, lü el sènt, nuàlter sèntum, vuàlter senté, lur i sènt''.
*'''Indicativ imperfett''': ''mé sentìvi, té te sentìvet, lü el sentìva, nuàlter sentìvum, vuàlter sentìves, lur i sentìva''.
*'''Indicativ futur''': ''mé sentaròo, té te sentarèet, lü el sentarà, nuàlter sentarùm, vuàlter sentarì, lur i sentarà''.
*'''Congiuntiv present''': ''che mé sènta, che té te sèntet, che lü el sènta, che nuàlter sèntum, che vuàlter senté, che lur i sènta''.
*'''Congiuntiv imperfett''': ''che mé sentès, che té sentèset, che lü el sentès, che nuàlter sentèsem, che vuàlter sentèses, che lur i sentès''.
*'''Condizional present''': ''mé sentarès, té te sentarèset, lü el sentarès, nuàlter sentarèsem, vuàlter sentarèses, lur i sentarès''.
*'''Infinii present''': ''sènter'' e ''sentìi''.
*'''Particippi passaa''': ''sentìit''.
==Vàrda ànca==
*[[Lumbàrd]]
| |||