Purtugàl (frut)

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

Al purtugàl (arancia in italiàn) 'l è 'l frut dla piànta ciamàda Citrus sinensis.

'L è 'n agrùm ad qvéi ìbrid a fórma 'd bòcia, parènt di mandarèṅ, cun la pèla arànsa e la pólpa 'd un culōr ch'al và da 'l śal (frut più dōls) a 'l rós (frut più brusc).

Descrisiòṅ

Uriginàri dla Cina 'l è rivâ in Európa c'n i Purtughéś in dal XIV sécul anc s'a s pénsa ch'al gh fus bèla in Sicìglia. Al sò àrbul al pōl crés'r in fiṅ a rivàr a dódas métar e 'l è bòṅ ad far sincsènt frut a stagiòṅ, da Nuvémbar a Maǵ/Śugn. L'Itàglia 'l è 'l secónd prudutōr in Európa dòp la Spaggna mént'r in dal mónd i paéś ch'i 'n càtan sù da piò i èṅ al Braśìl, i Stat Unî e la Cina.

Al sò sûg, ciamâ spremùda, se bvû al fà bèṅ par la salùt parchè 'l è pîṅ ad vitamìna C ch'la cumbàt al fardōr. La sò pèla la vîṅ ùtil par far dla grapa o di parfùm.