Mora Rumagnóla
C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn |
La Mora Rumagnóla (Mora Romagnola in itagliàṅ) l'è ùna dal rasi di nimêl ch'la deśvìn dala Romàgna e incòr incō la s tira sù in Rumàgna mo pò anca in soquànt ètr alevamèint stremnê tra l'Emìglia e 'l Piemòunt, la Tuscàna e la Canpàggna.
L'è na rasa ch'a s catèva da 'l pèrti edla Romàgna bèle da cal tèinp, mo la s era quèśi estìnta dintór'n ai an Novànta, salvèda p'r al ròt edla scùfia da 'n sōl alevamèint ed soquanti bésti, po' fati acupièr c'ma Dio 'l gh'cmànda, studiènd apósta che la rasa la n'gh'ìs mìa da sparìr.
Incō, se Dio vōl, la só rasa l'è chersùda ed nùmer, ch'i gh'l àn cavèda ed tōrla luntàṅ dal perìcol 'd estinsiòun.
El só caraterìstichi
'L è 'n nimêl pregê perché 'l gh'à na chèrna dimòndi savurìda, tendra e sustgnùda, ch'a s prepèra di bòun culatē e dal spàli.
Al gh'à la códga scura ed lung a la schina e 'l cô, mo cèra sòt'ala panza e in dal laśèini, cun dal sédli scuri in dal nimêl grand, mo ròsi in di ninèt. Al gh'à i ôć a màndorla, che in di nimêl 'l è 'n quêl mìa frequèint.
La rója la mèt a 'l mònd 7 ninèin per volta in na séri ed 5 o 7 pêrt in tùta la só vìta, alatèndi dimòndi. La femna l'è 'n pò più élta dal masć e i só pēś mèdiamèint egl'ìn dintór'n ai 250-300 kìlo.
Vóś lighèdi
Colegamèint estèren
- (IT) Al sît dedichê interamèint a cla rasa chè.
- (IT) La ràsa descrìta ind un sît 'd agrària in dla réda.
- (IT) El reghli per sernìr el rasi di nimêl scrìti in dal 2015 dal Ministēr dal pulìtichi agro-alimentèri e forestèli.