J.D.T. de Bienville
C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn |
Jean Baptiste Louis de Thesacq de Bienville (Cévennes 1726 - Parì, 3 'd agòst dal 1813) 'l era stê 'n dutōr francéś dal Setsèint.
'L iva fât al dutōr in dal Provìnci Unìdi, specialmèint a Rotterdam e a La Haye.[1] De Bienville 'l ìva anc publichê soquànt tratê 'd Medśèina d'indû, particolarmèint alśû e tradòt in dimòndi lingvi, 'l era stê quêl in sìm'ala ninfomanìa, "La Nymphomanie, ou Traité de la fureur utérine" dal 1771,[2] ninfomanìa tratèda in pêrt c'ma n'infiamasiòun fiśiològica dal fibri edl ùter ed cal dòni, mo in dla secònda pêrt dal lìber, più c'ma n'ecitasiòun cuntìnva edla só imaginasiòun, qvestachè da curèr de più che cl èter, un spasi ed cura ch'al gnarà pò tolt in màṅ dala futùra psichiatrìa. Cal tratê chè, anc a dìta edl avtōr, al sarèv epsû èser stê bèin lêt in cunpagnìa ed quêl in sìm'a 'l onanìśem dal Tissot.
Dans le premier état, la raison jouit encore de tous les droits, la vertu est encore capable de causer mille remords, les saletés dont l'imagination est remplie, trouvent à combattre des impression de pudeur & d'honnêteté qui donnent encore le courage d'en repousser la malignité; ou, si on leur cede, on a grand soin de le cacher sous le voile impénétrable du mystére.»
In dal prìm stadi, la ragiòun la gôd incòr ed tùt i só dirìt, la virtù l'è incòr bòuna 'd avér-egh mìl rimòrs, el sporcherìi ch'i impinìsen l'imaginasiòun, i caten da bat'r-es cun dagli impresiòun ed pudōr e onestê ch'i dàn incòr al curâǵ ed mandèr vìa la malignitê; o, s'a s egh casca, a s gh'à incòr na gran capacitê ed cuacèr-la sòt'a 'l vēl impenetràbil dal mistēr.»
Ōvri
- La Nymphomanie, ou Traité de la fureur utérine, Amsterdam, Marc-Michel Rey, 1771.[3]
- Le Pour et le Contre de l'inoculation de la petite vérole, Rotterdam, 1771.
- Recherches théoriques et pratiques sur la petite vérole, Amsterdam, Barthelemi Vlam, 1772.
- Traité des erreurs populaires sur la santé, La Haye, Pierre-Frédéric Gosse, 1775.[4]
- Réflexions importantes sur les abus de la saignée, Amsterdam, J.-F. Rosart, 1781.
Vōś lighèdi
Références
Colegamèint estèren
- (FR) Al lìber dla ninfomanìa in dl'edisiòun dal 1771 in sìm'a archive.org.
- (FR) L'edisiòun dal 1772 dal lìber dla ninfomanìa in sìm'a Google Books.
- (FR) L'edisiòun dal 1778 dal liber in sìm'ala ninfomanìa in Google Books.
- (FR) L'edisiòun dal 1784 dal liber in sìm'ala ninfomanìa in Google Books.
- (FR) Al lib'r in sìm'ala ninfomanìa in n'edisiòun dal 1789 in sìm'a Google Books.
- (FR) Na stòria dla psichiatrìa ind un sît francéś.