Il diritto del più forte

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś Emiliàn

Faustrecht der Freiheit
Il diritto del più forte

La Maybach e Fassbinder in na figùra dal film
Al dirìt dal più fòrt
1975
Regìa: Rainer Werner Fassbinder
Scritōr: Rainer Werner Fassbinder
Atōr: Rainer Werner FassbinderPeter Chatel
Karlheinz BöhmAdrian HovenHarry Baer
Christiane MaybachKurt RaabIrm Hermann
Hans ZanderRudolf LenzBarbara Valentin
Peter KernLilo PempeitEl Hedi ben Salem
Karl ScheydtIngrid CavenWalter Sedlmayr
Müsica: Peer Raben
Léngua: TedéscFrancéśIngléś
Dürä dal film: 123 minüt
Nasiōṅ: Germàgna


«
Cla gint là l'è tròp insiminìda par psēr patìr.»


Il diritto del più forte (Al dirìt dal più fòrt) 'l è 'n film dramàtic tedésc dal 1975 ad Rainer Werner Fassbinder ch'al 'l à anc recitâ, scrit e prudót. Al regìsta bavaréś, par cl'òpra chè, 'l è stâ premiâ a 'l fèstival internasiunàł dal film ad Chicago.

La pelìcula, preśentàda a 'l 28Śum Fèstival ad Cannes, l'è dedicàda a Armin Meier (a „Armin e a tut chi àtar“), al sò amànt ch'al s turà la vita tri an dòp.

Sunt

Franz Bieberkopf (Rainer Werner Fassbinder), dit „Fox“, al scampa faghénd al nùmar dla “Tèsta ch'la dascór” in un luna park 'd Mònag 'd Bavéra dal sò muróś Klaus (Karl Scheydt). Quànd chi lò al vèṅ mis dèntar par cuntrabànd, Franz al s cata in mèś a la strada sénsa 'n sòld acsè cuma la madame Cherie (Irm Hermann). Anc sò surèla imbariagòsa, la Hedwig (Christiane Maybach), l'è in buléta sparàda dònca a Franz a n gh armàgn àtar da far che pruàr a śugàr a 'l lòt par védar s'al gh la cava a vìnsar quèl. E 'l è qvél ch'a sucéd dabòṅ, parchè al pòrta a sincsènt-mila marc.

Adès par lò a taca n'atra vita parchè al cgnós in un lìcit pùblic 'n antiquàri ad nóm Max (Karlheinz Böhm) ch'al s al pòrta a lèt e ch'al gh vèra 'l pòrti dal mónd di burghéś bavaréś anc se lò 'l è 'n ignurant ch'al piga e 'l è gréś cuma la śmalta ma almànc al gh'à dl'usta. In tut al manéri a sucéd ch'al finìs in di bras 'd Eugen (Peter Chatel), fiōl ad Wolf Thiess (Adrian Hoven), industriàł ch'al gh'à na tipugrafìa ch'la s cata in bruti àqui, che par far-ag pòst al mòla 'l sò muróś Philip (Harry Baer) ch'al gh'à na boutique in sità.

C'n i sò bèsi Franz al paga 'n dèbit dla tipugrafìa e al còmpra 'n apartamènt e anc i mòbii par lò e Eugen. Chi lò al s fà càr'g invéci 'd urdnàr-i: na vadrìna e dal scrani Biedermeier, let, taulèṅ e dū scrani baròchi, tapē cinéś ad séda maròṅ, divàṅ Chesterfield ingléś in pèla, na librarìa, bar lugâ in un secretaire e téndi 'd vlû maròṅ. Pò al vōl che Franz al s vaga a cumpràr di vistî nóṿ da spianàr parchè a n è mia pusìbil andàr in gir cun di giachét dal marcâ p'r andàr a teàtar e a védar l'òpra. Quànd i vàn'n a 'l risturànt, Fox al s tōś dla bira da bévar méntar Eugen al sarnìs dal vèṅ francéś cuma al Châteauneuf-du-Pape. A s véd pròpria che Franz al vōl bèṅ a 'l sò muróś, a gh intèsta anc la cà par dar na garansìa a la banca, méntar c'l àtar 'l al trata sèmpar mâł.

Quànd Franz al s mala p'r al daspiaśēr e p'r al stress, i dū i s divìdan. Eugen al s pòrta Philip in cà méntar Fox 'l è custrét a śvéndar al sò machinòṅ De Tomaso parchè al n gh'à più gnint. Un dè dū baghét i al càtan mòrt in dla stasiòṅ dòp ch'l iva tòlt tròp Valium. Dòp avér-ag ravanâ in bisàca par purtàr-ag via i bèsi e tirâ via 'l arlój 'd òr, i làs'n al sò còrp lè par tèra. I pàsan da 'd lè anc Max e Klaus ma quànd i s réndan cònt ch'l è mòrt i vànan via subìt parchè i n vōlan minga armàgn'r-ag insaplâ.

Culegamènt estéran