Grîg

(Reindirizzamento da Grēc)

C'l artìcul chè 'l è scrit in Bulgnaiṡ Emiliàn

Al grîg modêren


Al grîg (in grîg "ελληνική γλώσσα", pronunziè "elinikì glòssa") al fà pèrt d'la granda famàjja däl languv indoropee derivè da 'na langua vecia cmonna cgnossò cme indoeuropeo.

La langua grîg antîga an l'era brîsa bacajè såul int'la Grecia antîga continentèl, mo anca int'äl culòni; quastt l'à fatt in môd che'i s én sparpajè di mondi dialètt bacajè anch'al dé d'incû. Al grîg modêren l'è dscåurs da 14.000.000 cristiàn, e l'è la langua oficièl d'la Grecia e ed pèrt ed Cipro.

Al grîg modêren o neogrîg l'è l'ûltma evoluziån d'la langua grîga. As tâca a bacajèr ed grîg modêren dåpp ch'al gné zå l'Inpêr bizantén del 1453. Pr'una moccia ed tänp an i è brîsa stè una langua grîga oficièla mo di mondi ed dialett lighé al grîg antîg. Al dè d'incû al grîg modêren al è catè dal demòtic.

Quî cunpâgn a l'emigliàn

Ai è däl parôl bulgnais che ch'i én lighé a socuanti parôli grîghi e par quasst i én cunpâgn'. Pr'esänpi:

  • Βούτυρο (IPA: /ˈβutiro/): Butérr
  • Καρέκλα (IPA: /kaˈrekla/): Carîga
  • Καλκυδηρ (IPA: /kalˈkiðer/): Calzaider
  • Μουστάκι (IPA: /muˈstaki/, dal franzais moustaches): Mustâz

In tott i môd anch's äl parôl elencè ed såura i pôlen fèr pinsèr ch'ai séppa dî ligâm col dialàtt, as à da dîr che la langua grîga l'a däl costruziån gramatichèli e lesichèli di mondi divêrs da l'emigliàn.

Esänpi:

Emigliàn Greco
La cà Το σπίτι (pron: to spìti)
Al pass Το ψάρι (pron: to psàri)
La fammna Η γυναίκα (pron: i jinèka)
L'òmen Ο άντρας (pron: o andras)
La cambra Το δωμάτιο (pron: to domàtio)

Da sta cénna tabèla as pôl capîr äl diferänz ed scritûra, gèner e azänt. E po as à anch' da tgnîr da cånt al diferänz ed parnonzia stral dåu languv (es. in gîg an i è brîsa "s-c", "sci-sce", "g", mänter che in vènet a i è al "χ" (cunpâgn'al "ch" tudassc) e "θ" (cunpâgn'al "th" inglais d'la parôla "three"). La lèttra "δ" la i è in tott i dialett emigliàn.