Endospòra
|
C'l artìcol chè 'l è scrit in
Carpśàn |
N'endospòra l'è na spora basta ch'a sìa, prodòta a 'l intèren[1] 'd un sporànś o 'd un sporocìsta (sèlula mèder).
In bateriulugìa, l'endospòra l'è na strutùra 'd rivestimèint dimòndi reśistèinta, anc a 'l teimp'radùri dimòndi élti, a la lûś ultraviolèta, ai râś X, strutùra che sert batéri i s costruìsen dintórna per stèr a 'l mònd anc quand el cundisiòun dl ambiìnt i s fàn trôp duri. In cal stêt lè difât, al batéri al gh'la chèva 'd stèr a 'l mònd indurminsê, mo anc per dimòndi an. Quand che i só sèinsōr i s adàn che fóra ed lò el cundisiòun dl ambiìnt j ìn turnèdi per lò vivìbil, cun dal magnèr ch'a gh'piêś e na bòuna tèimp'radùra, p'r eśèinpi, dòunca lò al s canbia n'ètra vòlta in dal batéri ch'l éra prìma, tulènd-es vìa dal stêt ed spòra.
Elj endospòri i gh'àn:
- La pêrt più in fóra ciamèda "eśospòri", ch'l'è furmèda da sustànsi pèctichi;
- La pêrt pôc più in dàinter ch'l'è 'n "rivestimèint" o "tùnica" (coat in ingléś): strêt protèic per mantgnìr-es anc còuntra 'l enśìma proteêś. Chel proteèini chè i gh'àn dla cisteèina e gl'ìn lighèdi tra 'd lōr cun di pòunt disolfûr ch'i gh'dàn incòr più reśistèinsa e stabilitê;
- pêrt incòr più in dèinter o "cortex": strêt ed peptidoglicàṅ;
- ùltma pêrt o "cōr" indû a 's cata 'l nùchel dal batéri, a dìr la só identitê.
Vōś lighèdi
Noti e referèinsi
Èter progêt
Wikimedia Commons contiene file multimediali su Endospòra
