Daretis Phrygii De excidio Troiae historia
|
C'l artìcol chè 'l è scrit in
Carpśàn |
Al De excidio Troiae historia dal Darēt 'l è 'n còunt dla Guèra 'd Tróia che 'l Cornèli Anvō al dgìva 'd avér tradòt da 'l gréc, avend-en catê al manuscrìt originêl ind un só viâś in Grécia.
A gh'è soquànti perplesitê anch in sìm'a cla versiòun chè perchè 'l Darēt cumbatèint in dla Guèra 'd Tróia al sarèv acsè antîg che incòr a n'se scrivìva minga in dla lingua gréca, mo a 'l più cun na scritùra fenìśa.
«
Cornelius Nepos Sallustio Crispo suo salutem.
Cum multa ago Athenis curiose, inveni historiam Daretis Phrygii ipsius manu scriptam, ut titulus indicavit, quam de Graecis et Troianis memoriae mandavit. quam ego summo amore conplexus continuo transtuli. cui nihil adiciendum vel diminuendum rei reformandae causa putavi, alioquin mea posset videri. optimum ergo duxi ita ut fuit vere et simpliciter perscripta, sic eam ad verbum in latinitatem transvertere, ut legentes cognoscere possent, quomodo res gestae essent: utrum verum magis esse existiment, quod Dares Phrygius memoriae commendavit, qui per id ipsum tempus vixit et militavit, cum Graeci Troianos obpugnarent, anne Homero credendum, qui post multos annos natus est, quam bellum hoc gestum est. de qua re Athenis iudicium fuit, cum pro insano haberetur, quod deos cum hominibus belligerasse scripserit. sed hactenus ista: nunc ad pollicitum revertamur»
Cum multa ago Athenis curiose, inveni historiam Daretis Phrygii ipsius manu scriptam, ut titulus indicavit, quam de Graecis et Troianis memoriae mandavit. quam ego summo amore conplexus continuo transtuli. cui nihil adiciendum vel diminuendum rei reformandae causa putavi, alioquin mea posset videri. optimum ergo duxi ita ut fuit vere et simpliciter perscripta, sic eam ad verbum in latinitatem transvertere, ut legentes cognoscere possent, quomodo res gestae essent: utrum verum magis esse existiment, quod Dares Phrygius memoriae commendavit, qui per id ipsum tempus vixit et militavit, cum Graeci Troianos obpugnarent, anne Homero credendum, qui post multos annos natus est, quam bellum hoc gestum est. de qua re Athenis iudicium fuit, cum pro insano haberetur, quod deos cum hominibus belligerasse scripserit. sed hactenus ista: nunc ad pollicitum revertamur»
(LA)(Prefasiòun dal Cornèli Anvō in na lettra a 'l Gàio Salùsti Crisp, Prìm sécol prìma 'd Crist)
«
Al Cornèli Anvō al salùta al só Salùsti Crisp.
Quand a éra ad Atèin, indafarê in dimòndi impègn, a catèva, c'm'a s léś anch in dal tìtol, la stòria dla batàja tra i Gréc e i Troiàṅ scrìta 'd só pùgn dal Darēt Friśi. che mè, tulènd-la cun dimòndi amōr, a l'ò dòunca tradòta subìt. sàinsa che mè a n'gh'śuntìs e gnanc a n'gh'tulìs vìa gnint ch'a nn'em gnìs in amèint. perchè ch'la n'gh'ìs pò minga da parér óvra mìa. a-j-ò dòunca pinsê 'd tradùrla tèla e quèla a la lettra in dal latèin acsè c'ma l'era stèda scrìta, 'd na manéra vera e śèimpia, perchè acsè chi 'l l'ìs lèta 'l avrèv epsû cgnùser quêl ch'a era sucês: e mè vèder se chilōr i ìsen catê più vēr al còunt dal Darēt, ch'l ìva visû e lutê in chi tèimp là, o s'i ìsen cherdû de più a 'l Omēr, ch'l era visû dimòndi dôp che la Guèra 'd Tróia l'era stèda cumbatùda. in sìm'a cla quistiòun chè a gh'era anca stê 'n procês là ad Atèin, perchè a s dgiva anc che 'l Omēr al n'fùs mia tant a pôst a stèr lè a dìr che i dìo i ìsen cumbatû cun di òm. mo lasòm bèin lè e turnòm a quêl che mè a ìva prumìs.»
Quand a éra ad Atèin, indafarê in dimòndi impègn, a catèva, c'm'a s léś anch in dal tìtol, la stòria dla batàja tra i Gréc e i Troiàṅ scrìta 'd só pùgn dal Darēt Friśi. che mè, tulènd-la cun dimòndi amōr, a l'ò dòunca tradòta subìt. sàinsa che mè a n'gh'śuntìs e gnanc a n'gh'tulìs vìa gnint ch'a nn'em gnìs in amèint. perchè ch'la n'gh'ìs pò minga da parér óvra mìa. a-j-ò dòunca pinsê 'd tradùrla tèla e quèla a la lettra in dal latèin acsè c'ma l'era stèda scrìta, 'd na manéra vera e śèimpia, perchè acsè chi 'l l'ìs lèta 'l avrèv epsû cgnùser quêl ch'a era sucês: e mè vèder se chilōr i ìsen catê più vēr al còunt dal Darēt, ch'l ìva visû e lutê in chi tèimp là, o s'i ìsen cherdû de più a 'l Omēr, ch'l era visû dimòndi dôp che la Guèra 'd Tróia l'era stèda cumbatùda. in sìm'a cla quistiòun chè a gh'era anca stê 'n procês là ad Atèin, perchè a s dgiva anc che 'l Omēr al n'fùs mia tant a pôst a stèr lè a dìr che i dìo i ìsen cumbatû cun di òm. mo lasòm bèin lè e turnòm a quêl che mè a ìva prumìs.»
(MUD)