Vìrus Zika
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Al Vìrus Zika l'è 'n RNA vìrus dla famìja Filoviridae iśulâ par la prima vòlta in dal 1974 in Ugànda in dla furèsta Zika anc s'adès al s è stramnâ in tut al mónd, anc in Europa.
In di ès'r umàṅ al fà vgnir la févra Zika, un mâł ch'al sumìlia dimóndi a la dengue, a la févra śala, a l'encefalît dal Nîl ucidentàł e a l'encefalît giapunéśa. Al s ciàpa c'n al murśgàdi dal sinsàli, specialmènt qvéli dal gènar Aedes cuma la sinsàla tigra o l'Aedes aegypti. A s è vdû anc di caś in dua la gint la s è bcada la Zika insém a la Dengue e a la Chikungunya.
Al vìrus al viṿ in dal còrp di óm, dal simi e ad soquànt mamìfar, pò a gh pénsa la sinsàla a purtàr-'l in gir.
La févra Zika la n è minga 'n mâł ch'al faga patìr tròp però a n gh'è minga na cura, a gh'è sōl da spétar ch'al pasa da par lò dòp soquànt dè. Al pōl far vgnir dal maci rósi in sla pèla diti rash, na févra alśēra, mâł a la tèsta e la cungiuntivìte. Al 25% di malâ però al n gh fà gnanc a mènt.
A s pénsa ch'al vìrus Zika al pòsa ès'r un perìcul p'r al dóni ch'i gh'aṅ 'd avér fiōl parchè i putèṅ i pōlan nàsar c'n al sarvèl pìcul o dasfurmâ. In dal 2015 in Braśìl a 'n è nâ trimìla-òtsènt[1].