Missouri
|
C'l artìcul chè 'l è scrit in
Miranduléś |
Al Missouri (a s lèś /mɪˈzɜːri/ o /məˈzɜːrə/ in Ingléś, scólta'l chè e chè) 'l è 'n stat di Stat Unî dal Midwest ch'al s è unî a la federasiòṅ in dal 1821. Al sò mòt in latìn 'l è „Salus populi suprema lex esto“ (La salvésa dal pòpul la gh'à da èsar la léǵ più impurtànta) mént'r al sò nóm al daśvîṅ da na tribù 'd indiàṅ.
La sò capitàl l'è Jefferson City ma 'l sità più grôsi i èṅ Kànsas City, St. Louis e Springfield. Al Missouri al gh'à sènt-quatórdas cuntèi e nuvsènt-sinquànt'òṅ cumùṅ. La sò pupulasiòṅ l'è 'd siē migliòṅ 'd abitànt a 'l incìrca par na superfìsi ad 180.633 km².
Al cunfìna a nòrd cun 'l Iowa, a èst cun 'l Illinòis, a sud-èst c'n al Kentucky e c'n al Tennessee, a sud cun 'l Arkànsas, a sud-òvest cun 'l Oklahoma, a òvest c'n al Kànsas e a nòrd-òvest c'n al Nebràska. Al sò guvernadōr, da 'l 2009, 'l è 'l demucràtic Jay Nixon.
L'indùstria dal paéś la s è specialiśàda in d'l àmbit aerospasiàł e dla luś, su i traspòrt, la trasfurmasiòṅ dal magnàr, dla bira e di prudót chìmic. Al bèsti tiràdi sù par la sò carna i èṅ i nimài (sèst pòst in dla federasiòṅ) méntar l'agricultùra la prudùś riś (quàrt pòst) e scménsa dla sòja.