Duchêt ed Guastâla
Artécol in dialèt arzân
Al Duchêt ed Guastâla (Ducato di Guastalla in italiân) l'é stê ûn di vèc stêt italiân ed préma ed l'Unitê, nasû, in urégin, cun al tétol ed Cuntèia.
La Cuntèia ed Guastâla la gh' îva cme capitêla la sitê ed Gustâla. Al tétol ed cûnt l'éstê fât int al 1406 per Guido Torelli, la só râsa l' à mantgnû al pusès dal teritôri fîn al 1539, quând, ind al catêres cun pôch sôld, la faméja l'é stêda custrèta a vènder al proprietê ch' la gh'îva, che în gnûdi cumprêdi da Ferrante Gonzaga.
Un êter râm ed la faméja ed Gustâla la gvernê la Cuntèia ed Muntchiaróghel, divîşa da la Cuntèia ed Guastâla int al 1456, fîn al 1612
Quî ch'în gnû dôp ed Ferrante Gonzaga àn mantgnû al gvêren ed Guatâla fîn al 1746, a s'în quistê al tétol ed dóca int al 1621. L'ûltem dóca, Giuseppe Maria l'é môrt, sèinsa lasêr erēd, int al 1746 e al Duchêt ed Gustâla l'é stê unî int la Lumbardìa austríaca sòta al gvêren ed Maria teresa. Cun al tratêt ed Aix-la-Chapelle dal 1748, Guastâla la vîn vindûda al Duchêt ed Pèrma ch' al l'à mantgnûda sòta i sō pusès fîn al 1859 quând l'é pasêda al Règn d'Itâlia unî.
Sgnōr ed Guastâla (1307-1406) modifica
- Gilberto da Correggio 1307-1321
- Simone da Correggio 1321-1346 cun
- Guido da Correggio cun
- Azzone da Correggio cun
- Giovanni da Correggio
- al Duchêt ed Milân (1346-1403)
- Ottone Terzi 1403-1406
- Guido Torelli 1406-1428
Cûnt ed Guastâla (1428-1621) modifica
- Guido Torelli 1428-1449
- Cristoforo Torelli 1449-1490[1]
- Guido Galeotto Torelli 1460-1479 cun
- Francesco Maria Torelli
- Pietro Guido II Torelli 1486-1494
- Achille Torelli 1494-1522
- Luisa Torelli 1552-1539
- Ferrante I Gonzaga 1539-1557
- Cesare I Gonzaga 1557-1575
- Ferrante II Gonzaga 1575-1621
Dóca ed Guastâla (1621-1746) modifica
- Ferrante II Gonzaga 1621-1630
- Cesare II Gonzaga 1630-1632
- Ferrante III Gonzaga 1632-1678
- al Duchêt ed Milân (1678-1693)
- Vincenzo Gonzaga, 1693-1714
- al Règn ed Frância (1702-1704)
- Antonio Ferdinando Gonzaga 1714-1729
- Giuseppe Maria Gonzaga 1729-1734
- al Règn ed Frância (1734-1738)
- Giuseppe Maria Gonzaga 1738-1746
- vindûda per sèimper al Duchêt ed Milân
Materiêl pr'andêregh in fònda modifica
(manca):
- Padre Ireneo Affò - Istoria della città e ducato di Guastalla- Guastalla : nella regio-ducale stamperia di Salvatore Costa e C. (1785-1787)
- Ducato di Parma, Piacenza & Guastalla, (1731-1859) / con un saggio di Marco Meriggi. - Milano : F. M. Ricci, 1999
(manca):
- ↑ L'à divîş al teritôri cun Pietro Guido I Torelli. Guardêr, per còst, al vicèndi 'd la Contèia ed Muntechiaróghel