4 (nùmer): differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 9:
{{dialort | dial=Carpśàn}}
 
Al '''4''' (quater'''quàter)''', (''"quattro"'' in [[itagliàn]], ''"quattuor"'' in [[latèin]]) 'l è al [[nómmer|nùmer]] [[nómmer naturèl|naturêl]] (<math>\mathbb N</math>) ch'al seguìs al ''[[3 (nùmer)|3 (trī)]]'' e 'l vin prìma dal ''[[5 (nùmer)|5 (sinc)]]''. In dla [[Nùmer romàṅ|numerasiòun]] di [[Ròma antìga|romàṅ antîg]] 'l era scrìt '''IV'''. In dla [[nùmer ordinêl|numerasiòun ordinèla]] al tóś al '''quert''' post.
 
==Proprietê matemàtichi==
Al '''4''' 'l è al [[nùmer quadrê|quadrê]] dal ''[[2 (nùmer)|±2]]'', a dir che per grandèsa, al vin dòp dal quadrê edl [[1 (nùmer)|1 (ùn)]] e a quèl dal [[0 (nùmer)|0 (śèro)]]:<br><math>2^2</math> = <math>4</math> perchè <math>2^2=2\cdot 2 = 4</math><br><br>e cla proprietê chè la s pōl anca scrìver:<br><br><math>\log_2 4=2</math><br>[[Logarìtem|Logarìt'm]] in dla bêś 2 dal '''4''' 'l è al 2, a dir che 'l esponèint da dèr a 'l 2 p'r avér al '''4''', 'l è 2.<br><br>
* 'L è 'l quèrt edla [[nùmer idònev|séri di nùmer idònev]]:
:<math> 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 30, 33, 37, \dots </math><ref>{{en}} [https://oeis.org/A000926 sequàinsa OEIS] A000926 di nùmer idònev.</ref><br><br>
* 'L è 'l quèrt nùmer edla [[sucesiòun 'd Ulam]] (1, 2):
:<math> 1, 2, 3, 4, 6, 8, 11, 13, 16, 18, 26, 28, 36, 38, 47, 48, 53, 57, 62, 69, 72, 77, \dots </math><ref>{{en}} [https://oeis.org/A002858 sequàinsa OEIS] A002858 di nùmer 'd Ulam.</ref><br><br>
* 'L è 'l ters termin edla [[sucesiòun ed Mian-Chowla|sucesiòun 'd Mian-Chowla]]:
:<math> 1, 2, 4, 8, 13, 21, 31, 45, 66, 81, 97, 123, 148, 182, 204, 252, 290, 361, 401, 475, \dots </math><ref>{{en}} [https://oeis.org/A005282 sequàinsa OEIS] A005282 di nùmer 'd Mian-Chowla.</ref><br><br>
* 'L è 'l quèrt nùmer edla séri di [[nùmer stretamèint mìa palìndrom]]:<br>
:<math> 1, 2, 3, 4, 6, 11, 19, 47, 53, 79, 103, 137, 139, 149, 163, 167, 179, 223, 263, 269, \dots </math><ref>{{en}} [https://oeis.org/A016038 sequàinsa OEIS] A016038 di nùmer stretamèint mìa palìndrom.</ref><br><br>
* 'L è 'l ters dla séri di [[nùmer altamèint totiìnt]]:<br>
:<math> 1, 2, 4, 8, 12, 24, 48, 72, 144, 240, 432, 480, 576, 720, 1152, 1440, 2880, 4320, 5760, \dots </math><ref>{{en}} [https://oeis.org/A097942 sequàinsa OEIS] A097942 di nùmer altamèint totiìnt.</ref><br><br>
* Insèm a 'l [[1 (nùmer)|1]], a 'l [[2 (nùmer)|2]] e a 'l [[6 (nùmer)|6]], al '''4''' 'l è 'n [[nùmer 'd Harshad#Nùmer 'd Harshad complēt|nùmer 'd Harshad complēt]], a dìr ch'l è 'n [[nùmer 'd Harshad]] in na bêś quelsìes ch'al vègna scrìt.<br>'L è anc da mêś a la séri di nùmer 'd Harshad in dla [[sistéma numèric decimêl|bêś 10]]:<br>
:<math> 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 18, 20, 21, 24, 27, 30, 36, 40, 42, 45, 48, 50, 54, 60, 63, \dots </math><ref>{{en}} [https://oeis.org/A005349 sequàinsa OEIS] A005349 di nùmer 'd Harshad.</ref><br><br>
* 'L è 'l secònd edla séri di [[nùmer potèint]]:
:<math> 1, 4, 8, 9, 16, 25, 27, 32, 36, 49, 64, 72, 81, 100, 108, 121, 125, 128, 144, 169, 196, 200, \dots </math><ref>{{en}} [http://oeis.org/A001694 sequàinsa OEIS] A001694 di nùmer potèint.</ref><br><br>
 
==Al nùmer 4 in dla geometrìa==
Line 21 ⟶ 35:
File:Tetraéder ed lègn.JPG|Al tetraéder regulêr, '''4''' ghìgni triangulèri cumpàgni.
</gallery>
 
==Vóś lighèdi==
* [[nómmer|nùmer]]
* [[nómmer naturèl|nùmer naturêl]]
* [[nùmer intēr]]
* [[nùmer quadrê]]
 
==Manéri 'd dir==
Line 34 ⟶ 42:
* {{egl}} '''In quat'r e quat'r òt''', {{it}} ''Alla svelta''.
 
==ÈterVóś prugètlighèdi==
* [[nómmer|nùmer]]
{{interprogetto|commons=Category:4 (number)}}
* [[nómmer naturèl|nùmer naturêl]]
* {{it}} [https://it.wiktionary.org/wiki/quattro La vóś in sìm'a 'l Wikisiunàri]
* [[nùmer intēr]]
* [[nùmer quadrê]]
 
==Èter progêt==
{{interprogetto|commons=Category:4 (number)|wikt=it:quattro}}
 
==Colegamèint estèren==
* {{it}} [http://www.treccani.it/vocabolario/ricerca/quattro/ La vóś] in sìm'a 'l Vucabulàri Treccani].
* {{it}} [http://www.etimo.it/?term=quattro&find=Cerca D'indû a deśvìn al só nòm] in sìm'a etimo.it.
 
==Referèinsi==
{{references}}
 
|sel=1