Berlîṅ: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
Nessun oggetto della modifica
Riga 9:
{{dialort | dial=Miranduléś}}
 
[[File:Locator_map_Berlin_in_Germany.svg|250px225px|thumb|left|Berlîṅ in sla mapa in rós]]
[[File:Coat_of_arms_of_Berlin.svg|170px|thumb|right|Al stéma dla sità]]
[[File:Brandenburger_Tor_abends.jpg|170px|thumb|right|La pòrta 'd Brandebûrg]]
[[File:Reichstag_building_Berlin_view_from_west_before_sunset.jpg|170px|thumb|right|Al parlamènt ''Reichstag'']]
[[File:Berlin_Tiergarten_Siegess%C3%A4ule_Luftansicht.jpg|170px|thumb|right|Al parc ''Tiergarten'']]
[[File:Mauer_Park_Berlin.JPG|170px|thumb|right|Al mur ad Berlîṅ]]
 
 
'''Berlîṅ''' (''Berlin'' in [[tedésc]], a s lèś [bɛɐ̪ ˈliːn]) l'è la capitàl dla [[Germâgna]] e na sità-stat ad tri migliòṅ e mèś 'd abitànt a 'l incìrca (sènt-mila i èṅ i turc. sinquànta-mila i pulàc), al secónd cumùṅ più grand 'd [[Europa]] dòp [[Lóndra]]. La sità metrupulitàna la in fà sù invéci da piò ad siē. La s cata tut dènt'r a la regiòṅ dal [[Brandebûrg]], in dal nòrd-èst dal paéś a stanta km da la [[Pulògna]], e l'è divìśa in dódas distrét e nuànta-sinc quartēr. In mèś a gh pasa 'l fiùm [[Sprèa]].
 
L'è sèmpar stada la sità più impurtànta dla regiòṅ dal [[Brandebûrg]] dvintànd la capitàl dla [[marca dal Brandebûrg]] in dal 1451, dal [[régn ad Prùsia]] in dal 1701 e d'l [[impēr tedésc]] in dal 1871. In dal 1920 l'à tirâ dèntar soquànt cumùṅ e sità lè darènt par dar vita a la „Berlîṅ Granda“. A la fiṅ dla [[secónda guèra mundiàla]] l'è stada divìsa in quàtar cantòṅ, i tri a òvest (''Berlîṅ Òvest'') sóta 'l cuntròl di [[Stat Unî]], dal [[Régn Unî]] e dla [[Frància]], qvél a èst (''Berlîṅ Èst'') in maṅ a la [[Rùsia]] e capitàl dla [[Germàgna d'l Èst]]. A divìd'r-i 'l è stâ tirâ sù 'n mur ch'al gh'è armàś in fiṅ a 'l 9 ad Nuvémbar dal 1989 quànd a s è psû mét'r insém incóra la [[Germâgna]] (''Wiedervereinigung'').
 
Fra i sò magàr più famóś a gh'è 'l [[Currywurst]], na [[salsìsa]] tajàda in tant cunsèṅ e cunsàda cun dal sûg ad pamdòr, e 'l [[Brezel]], al sò paṅ tìpic.

Dimóndi impurtànt par la sità 'l è 'l turìśum ma anc i servìsi e 'l tecnulugìi dla cumunicasiòṅ. In sità i s càtan la [[Siemens]] (in dal distrét ad [[Spandau]]), la [[DaimlerChrysler]], l'[[Allianz]], la [[BMW]] e la [[Deutsche Bahn]] (trêṅ). In Favràr a gh'è 'n impurtànt [[Fèstival ad Berlîṅ|fèstival dal cinéma]] ch'al dà 'l prèmi d'l “Òrs 'd Òr”, bèstia c'l 'è da sèmp'r anc al sìmbul dla sità.
 
I palàs e i parc prusiàṅ 'd ''Berlîṅ'' e dla sità 'd [[Potsdam]] i èṅ dvintâ patrimòni dl'umanità par 'l [[UNESCO]] (da 'l 1990) acsè cuma l'[[Ìśula di Muśèo]] (da 'l 1999). Da 'rcurdàr anc l'urchèstra di [[Berliner Philharmoniker]] cunsideràda una dal più impurtànti a 'l mónd. Al stadi dla sità 'l è 'l ''Olympiastadion'', al stadi ulìmpig.
Line 29 ⟶ 32:
 
* [[Mike Nichols]], regìsta
* [[Margarethe von Trotta]], regìsta
* [[Ernst Lubitsch]], regìsta
* [[Marlene Dietrich]], atōra
* [[Nastassja Kinski]], atōra
* [[Nina Hagen]], cantànta
* [[Paul Landers]], chitarìsta di [[Rammstein]]
* [[Christian Lorenz]], tasterìsta di [[Rammstein]]
* [[Christoph Schneider]], baterìsta di [[Rammstein]]
* [[Erik Zabel]], cislìstaciclìsta
* [[Kevin-Prince Boateng]], śugadōr ad fólbar
* [[Christian Ziege]], śugadōr ad fólbar
* [[Thomas Häßler]], śugadōr ad fólbar
 
== Culegamènt estéran ==