Tègna sólium: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 19:
Par cumpréndar bèṅ al cìcclo 'd vita ad cal parasìta chè a gh'è da tacàr da quànd al bêg adûlt, ch'al pōl rivàr anc a sinc mét'r ad lunghésa, in dal budèli 'd 'l óm (al sò òspit definitìṿ) al lasa andàr di sò pès gràvad pîṅ 'd óṿ (and duśènt-sinquantamìla a la vòlta) ciamâ [[pruglótad]]. Chi segmènt lè i finìsan fóra da 'l buś dal cûl c'n i pét méntar lò al cuntìnua a crésar sparténd-'s al magnàr c'n al sò òspit p'r [[uśmósi]].
 
[[File:Neurocysticercosis.gif|210px|thumb|left|Di cisticérćcistisérć in dal sarvèl umàṅ]]
 
Quànd i èṅ lìb'r in d'l ambînt, i óṿ i spètan che di [[nimêl|gugiōi]] (òspit intermèdi) i i màndan śò in mèś a dal magnàr muśnènt ad trasi 'd mèrda ma i gh'aṅ dal tèmp parchè i pōlan scampàr anc par soquànt méś. In dal còrp di pòrc i óṿ i s vèran pasànd a 'l stadi 'd [[uncusféra]] (la larva minga incóra madùra) ch'la taca a giràr in dal sangṿ par rivàr a la léngua, a i mùscui e a 'l cōr.
 
Chè al parasìta al sa śvilùpa dvintànd un [[cisticérćcistisérć]], na larva granda ch'la pōl armàgnar in di tesû dla bèstia anc par di an. Quànd 'l óm al magna la sò carna, al larvi i finìs'n in dal sò budèli dvintànd dal ''Tègni grandi'' bòni ad far di fiōi e acsè al sérć a s sèra. La ''Tègna sólium'' la pōl scampàr in dal budèli anc par vint-sinc an.
 
Quànd però 'l è 'l óm a magnàr i óṿ (parchè al gh'à 'l maṅ muśnènti o par via dal [[gòmit]]), a pōl sucédar, anc s'l è dimóndi difìcil ma minga impusìbil, ch'al sia lò 'l òspit intermèdi e i [[cisticérć]]cistisérć i s fórm'n in dal sò stómag. Da 'd chè 'l parasìta al viàśa p'r al còrp rivànd a i òć (al pōl far dvintàr òrub), a i mùscui o a 'l sarvèl in dua la dà vita a la [[neurocisticircóśi]] che s'la n vèṅ minga curàda in tèmp e bèṅ, tirànd-i via uprànd o cun di fàrmag antiparasitàri cuma 'l [[praziquantel]] o 'l [[albendaśōł]], la pōl far murìr al malâ in dal gir ad soquànt an.
 
Par cumbàt'r al parasìta 'l è méj cōśar bèṅ la carna prima 'd magnàr-la, a gh'è da rivàr almànc a sinquànta-siē grâd dapartùt, o ślar-la prima par déś dè a -10° e lavàr-as bèṅ al maṅ dòp ès'r-as spasâ 'l cûl dòp avér cagâ o avér tucâ di ugèt cuntaminâ cun di pét umàṅ.