Serć (giometrìa): differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica
mNessun oggetto della modifica
Riga 8:
 
{{dialort | dial=Carpśàn}}
[[File:Circle slices.svg|thumb|left|170px200px|Soquànti diferèinti perti 'd un serć, c'ma 'l [[êrc(giumetrìa)|êrc]] disgnê in ròs, al [[segmèint sirculêr]] in blù e 'l [[setōr sirculêr]] in vērd]]
[[File:Circle elements - Italian.svg|thumb|right|220px|Al serć cun scrìt soquànt nòm ed só [[pcòun giumètric]]]]
[[File:CIRCLE LINES.svg|thumb|right|220px|Al serć cun evidensiê soquànti rèti e segmèint ch'i gh'pàsen dàint'r e darèint e cum'i s vìn'n a ciamèr atàc a lò]]
[[File:Circle Area.svg|thumb|left|200px|Al [[quadrê (àlgebra)|quadrê]] dal [[râǵ (giumetrìa)|râǵ]] al stà dèint'r a 'l serć π volti]]
[[File:Omtrekshoeken op dezelfde boog.png|thumb|right|220px|I àngol a la sircunferèinsa e a 'l sèinter 'd un serć]]
 
In dla [[geometrî|giumetrìa]] [[giumetrìa dal piàn|dal piàn]], al '''serć''' 'l è cla pert dal piàn tolta dèint'r in na [[sircunferèinsa]]<ref> {{it}} [https://books.google.it/books?id=1ftJAAAAMAAJ&pg=RA1-PA5&dq=Il+cerchio+%C3%A8+Euclide&hl=it&sa=X&ei=UDefVOj8G4H1OLTtgLgB&ved=0CCsQ6AEwAg#v=onepage&q=Il%20cerchio%20%C3%A8%20Euclide&f=false La definisiòun dledl EvclìdeEvclîd] trascrìta ind un lìb'r ed matemàtica dal 1753 in sìm'a Google e-books</ref>.
 
==El só diferèinti pert==
* [[sèinter (giumetrìa)|sèinter]]
* [[mêś serć]]
* [[râǵ (giumetrìa)|râǵ]]
* [[diàmeter]]
* [[sircunferèinsa]]
* [[mêś serć]]
* [[êrc (giumetrìa)|êrc]]
* [[corda (giumetrìa)|corda]]
Line 27 ⟶ 29:
 
==El só a-mśurasiòun==
* A savòm dai [[Grécia antìgaArchimēd|grēc antîg]] che 'l '''[[Pi grēc|π]]''' 'l è cla [[costànt matemàtica]] ch'la parèśa tùt'tùti i a-mśurasiòun dal serć: difàt, la lunghèsa dal só [[râǵ (giumetrìa)|râǵ]] l' è cuntgnùda dàint'r a la só [[sircunferèinsa]] un nùmer <math> 2 \pi </math> ed volti:<br><br>
: Sircunferèinsa <math> S = r \cdot 2 \pi = 2 \pi r </math><br><br>
*Dala [[giumetrìa dal piàn]] a savòm incòr che per catèr l'[[àrea (giumetrìa)|àrea]] di [[polìgon]], a s à da fèr la multèplica dal só [[perìmeter (giumetrìa)|perìmeter]] per metê [[apotéma (giumetrìa)|apotéma]] (A = P × 1/2a); mo pinsènd al serć c'ma ch'nal fùs un polìgon cunc'n un nùmer miatant finîélt 'dedec'ma ch'al fùs mia finî, dòunc'al só [[râǵ ch'(giumetrìa)|râǵ]] al dvèintadvintarèv cumpàgn a 'l só "apotéma", e a cal punt chè a psòm catèr la só àrea a la stèsa manéra di polìgon:<br><br>
: Àrea <math> A = \frac{2 \pi r \cdot r}2 =\pi r^2</math><br><br>
=== Àngol a 'l sèinter ===
[[File:Omtrekshoeken op dezelfde boog.png|thumb|right|220px|I àngol a la sircunferèinsa e a 'l sèinter 'd un serć]]
'L '''àngol a 'l sèinter''', ind un serć, 'l è c'l [[àngol (giumetrìa)|àngol]] ch'al gh'à la só punta propi in dal [[sèinter (giumetrìa)|sèinter]] dal serć e i dū [[cô (giumetrìa)|cô]] ch'i vàn a śghèr la só [[sircunferèinsa]] in dū punt ciamê anca estrèm edl àngol.
 
Line 41 ⟶ 42:
* [[sircunferèinsa]]
* [[curva piàna]]
* [[êrc (giumetrìa)]]‎
* [[corda (giumetrìa)]]
* [[segmèint sirculêr]]
* [[setōr sirculêr]]
* [[lunghèsa ed 'n êrc]]
* [[sèinter (giumetrìa)]]
* [[piàn (giumetrìa)]]