Antèmi ed Tralles: differenze tra le versioni

'''Antèmi ed Tralles''', in [[grēc antìg]] ''Ἀνθέμιος ὁ Τραλλιανός'' ([[Tralles]] 474 d.C. - [[Costantinòpol]] prìma dal 558) 'l era stê 'n [[profesōr]] [[Grecia|grēc]]-[[Biśànsi|biśantèin]] ed [[geometrî|giumetrìa]] e 'n [[architèt]] a [[Costantinòpol]] ch'l ìva anca lavurê anca in dla costrusiòun ed laedla baśìlica ed [[Santa Sofìa (Costantinòpol)|Santa Sofìa]].

'L Antèmi 'l era fiōl, insèm a èter quàter fradē, dal Stéven dutōr, dimòndi stimê in dla Tralles ed cal tèimp lè. Anca i èter só fradē i gh'la cavèven ed dvintèr dal persòuni istruìdi e rispetàbil, perchè al Diòscor al dvintèva dutōr in Tralles cuma só pèder, al [[Alesànder 'd Tralles|Lisànder]] al dvintèva un famōś dutōr in [[Ròma]], 'l Olìmpi 'l ìva studiê al dirìt romàṅ e al Metrodôr 'l era 'n gramàtic a Costantinòpol.<br>Al studiōś [[Agathias]] al còunta in dal V Lìber dal só ''Stòrii'', che 'l Antèmi al custruìva dimòndi quèl in dla Costantinòpol e in dagli ètri [[sitê]] dal tèimp, e anca di lavór importànt cuma la baśìlica 'd [[Santa Sofìa (Costantinòpol)|Santa Sofìa]] (insèm a 'l [[Iśidôr ed Milēt|Iśidôr]] ed [[Milēt]]), e soquànti ōvri 'da [[inśgnēr]] in dal [[diga|dighi]] dla sitê fortifichèda ed [[Dara (Oğuz)|Dara]]<ref>[[Procòpi ed Ceśaréa]], ''De ædificiis'', II, I, 11-13.</ref>.<br>'L Antèmi 'l ìva anca studiê dimòndi a fond el [[cònichi]], ai [[elìs|elìsi]] e 'l [[paràbola (giumetrìa)|paràboli]], stùdi ch'i gh'eren gnû bòun p'r al só ōvri ed costrusiòun e per catèr la manéra 'd fèr sù di spêć cùrev ch'i specìsen de piò la lùś dal [[sōl]] in manéra da bruśèr di quèl anca da stèr luntàṅ (i spêć bruśadōr).<br>Un pês dal só scrìt in sìm'a iai spêć bruśadōr al vgniva publichê in dal 1777 da 'l [[Louis Dupuy (studiōś)|Louis Dupuy]] c'n al tìtol ''Περί παραδόξων μηχανημάτων (Màchini mervejóśi)''. Scrìt ch'al vgnarà editê incòr in dal 1786 in dagl'''Histoires de l'Académie des Instrumentistes'' (vol. 42).

* {{en}} O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., [http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Anthemius.html "Antèmi ed Tralles"], MacTutor History of Mathematics archive, University of St. Andrews.