Parpàja: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
mNessun oggetto della modifica |
Nessun oggetto della modifica |
||
Riga 9:
{{dialortCass | dial=Miranduléś |cass=MUD}}
[[File:Tagpfauenaugen1.jpg|
[[File:Emperor_Gum_Moth.jpg|160px|thumb|right|Na Faléna, parpaja nutùrna]]
Riga 21:
== Al cicclo ad vita ==
[[File:Ariadne_merione_egg_sec.jpg|120px|thumb|right|
[[File:Craesus_septentrionalis.jpg|120px|thumb|right|Rughi ch'i en drèe a magnar na foja]]
[[File:Fifthinstarwingdisk.png|120px|thumb|right|Pupa ad ''[[Junonia coenia]]'']]
* '''
* '''Ruga''': la ruga la
* '''Pupa''': Subit prima dal sparpajament, al culor dla parpaja adulta al dventa vagament viśibil. Al rivestiment dla pupa al s vèra e la parpaja la taca faticośament a gnir fóra.<br/>Quand l'è gnuda fóra tuta, la pansa dla parpaja la pruduś un liquid dit [[meconi]] ch'al cunteṅ i prudot ad scart ch'i s eṅ muciàa durant al stadi pupal.<br/>Dop la sćiuśa, la parpaja la stà cun gl'ali pigadi e la i espand pumpand emolinfa in dal nervaduri alari. 'L è dimondi impurtant che gl'ali d'l inset i s espandan suficentement in presia prima 'd indurir-as senò i rimarev defurmadi in manèra permanent.▼
Muvénd al sò còrp da tut al bandi, la bèstia la cùcia la pèla in fónd vèrs la cóa parchp la gh sarvìs piò. Dòp èsar-'s-an dasfàda, la pupa la gh'à finalmènt 'l aspèt dla pupa.
Generalment la vita dla parpaja l'è dimondi curta, la va da qualc gioran a na stmana o du e, sol pochi volti, la scampa un meś.▼
▲* '''Pupa''':
Ad esempi, la "Vanesa io", o Oć ad pavoṅ (''[[Inachis io]]''), la pasa 'l [[invèran|Invèr'n]] a punsàr prima ad far anc sinc-sènt óv par volta a 'l inisi 'd [[primavéra]], quindi la gh la cava a scampar par du stagioṅ. ▼
* '''Adùlt''': La parpàja svilupàda la gh'à na vita dal tut difarénta da qvéla dla ruga: méntar quésta chè la s cata 'l sò magnàr da 'l fój par crésar, la parpàja la pasa 'l tèmp titànd al nètar da i fiōr. Al sò ubietìṿ da lè a quànd la mōr 'l è qvéla ad far di fiōi.
▲
La parpaja più granda ch'a gh sia l'è la ''[[Ornithoptera alexandrae]]'' o parpaja dla regina Alesandra ch'la pol rivar ad aver di ali ad 31cm, na lunghesa 'd 8cm e un peś ad 12 gram.▼
▲
▲La
|sel=1
|