Dialètt pramzan: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m Bot: Migrating 3 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1083736 (translate me)
Riga 4:
==Difuzsion==
Al pramzan l'è parlè in tutta la [[provensa äd Pärma]], i s' polèn pärò risconträr ancòrra tri principäli varianti, la primma in di zoni d'la “basa” ( pù o meno da [[Torîl]] al fiumm [[Po]]), la sgonda in chi zonî dî cmòn 'd [[Fidensa]], [[Busej]] e côl äd [[Sälsmagiôr Terem]] (in do l'è pù zvén al [[dialètt piasintén]] orientäl 'dla Vala dl'Ärda) e la tersa in dl’area di Apenèn. Il variasiôn in tal dialètt i s' caten, oltre ca int'na quälca parola, pu c' äter in t'la prononsa dil vocäli. In t'la montagna pu precisamènt in'tj älti vali dal [[Tär]] e dal [[Sén]] al dialètt al comensa a veregh na quälca inflesiôn [[Ligure]]. Al dialètt par cui c'jèn miga propria 'dla citè d' Pärma, l'è ciamè dai Pramzan (abitant d'la citè 'd Pärma) cme "''arioz''" o "''parmens''". Al dì d'incó al dialèt pramzan al s'è acsì profondament misc'è con l'"''arioz''" d'la provensa e con di atär che solament poch studioz dal dialètt i conserven la parläda originäria.
==Provèrbi in dialètt pramzan==
*Chi äzon nass, äson möra.
*L'é mej 'n äzon viv che 'n dotor mort.
*Chi ha avù, ha avù, e chi n'ha avù fa lista növa.
*Badacc an völ ingan; o sònn, o sèj o fam.
*Quand s'é in bal, bizògna balär.
*Bärba bagnäda l'é méza fata.
*La bärba an fa 'l filòzof.
*A fär la bärba a l'äzen as consumma l'aqua e 'l savon.
*Doni e barbera l'é semper primavera.
*Santa Bibiana, quaranta dì e 'na stmana.
*Chi ha bizògn slonga la man.
*Bizògna lavorär par magnär.
*Quand la scapa, bizògna färla.
*An s'pöl miga aver la bòtta piénna e la mojéra imbariäga.
*Il bozii i g'han il gambi curti.
*Chi viva sperand, al möra cagand.
*Amör e caghétt, chi 'n l'ha provä an al crèdd.
*Il cagni chi g'han préssia fan i cagnén òrob.
*Còl ch'tén cäld, tén anca frèdd.
*Tutt i cals int al cul mandon inans un pass.
*Chi lavora 'l g'ha 'na camiza, chi 'n lavora al gh'n'ha dò.
*Ai can mägor agh va drè 'l mòschi.
*Quand as dis ''dài al can'', tut i 'gh dan.
*Tutt i can i ménnon la còvva, tut i cojon i dizon la sòvva.
*Can ch'baja an bòcca miga.
*Tutti 'l bissi i g'han al sò vlén.
*Avril piovös, magg ventös.
==Bibliugrafia==
Giuseppe Carli, Umberto Paravini, ''Dizionario Parmigiano-Italiano'', 1966.
 
[[Category:ER_DIALETTOLOGIA]]