Aldo Manuzio: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m zuntè dal figùri
m 'na zuntèda
Riga 12:
 
'''Aldo Manuzio''' "al Vèć" ([[Bassiano]], [[Velletri]] 1449 - [[Venêzia|Venésia]] 1515) l' è stê 'n [[umanìsta]], 'n [[editôr]] e 'n [[tipografìa|tipôgraf]] dimòndi cgnusù. 'L 'īva studiè al [[latèin]] a [[Ròma]] dai mìster Gaspare da Verona e Domizio Calderini, po' al studièva al [[grēc antîg]] a [[Frèra]] sòt' al mìster Batìsta Guarèin (fiōl dal grand umanìsta [[Guarino Veronese]]). A s sà che in dal 1482 al Manùsi l' éra uspitè in dla sitè ed [[la Miràndla]] dal Count [[Pico dla Miràndla]], ch' l' éra stê sô cumpàgn de stùdi. Al Manuzio l' armagnìva uspitè a la Miràndla per dū an, e quand al Pico l' era drè andèr a [[Firèinsa|Firèins]] per purtèr avanti i sô stùdi, al ghe lasèva al còumpit d' educhèr i sô dū anvô (fiò d' sô surèla Cat'rèina) [[Alberto III Pio]] e [[Lionello Pio]], Prìnsip ed [[Chèrp]].
[[File:Aldus Manutius.jpg|190px|thumb|right|N' artràt dal Manuzio (in dû a s' vèd ch' al prìnsip ed Chèrp al gh' îva dè al permèspermìs ed druèrśuntèr anca al sô cugnòm ''Pio'' eśvèin al cugnòm Manuzio)]]
In dal tèimp, al Prìnsip carpśàn Alberto III Pio l' armagnarà sèimper dimòndi tachè e stimadôr dal sô mìster ed latèin e d' grēc antîg, e anca l' a l' jutarà in di sô progèt d' avièr 'na [[tipografìa]]. Cul giudìsi che a Venésia l' avrèv catè dimòndi manuscrìt grēc e latèin (cùm' anca qui che 'l [[Cardinèl Bessarione]] l' īva lasè a la [[Basìlica 'd San Marco]] a la sô mòrt in dal 1468) e incòri 'na gran quantitè 'd man d' ōvra da cupìsta e curetôr ed bòśi in lingua grêca, al Manùsi al vrà cumincèr la sô ativitè 'd editôr e d' [[tipografìa|stampadôr]] pròpi a Venésia, in dù l' andrà a stèr in dal 1490.
Là in Venésia, infàti, in càl mumèint chè, a s' catèva 'na gràṅ comunitè 'd studiōs ch' i gh' s' ér'n arfugè dòp ed la diśgregasiòun dl' Impér biśantèin dal 1453.
Riga 37:
[[File:Venice - Aldo Manuzio house 02.JPG|290px|thumb|right|La targa cumemoratîva edl' Acadèmia]]
 
Cun la publicasiòun dal 1502 edla prima edisiòun ed ''Sofocle'', a vìn imprès in dl' intestasiòun ("Venetiis in Aldi Romani Academia mense Augusto MDII") anca al prìm arcòrd ed l' [[Académia Aldèina]], cal sinàcul ed piò studiôś grêc ch' a s' catarà dorenavànt chè in dla cà dal Manùsi: ginta ch' a descòr solamèint in dla sô lìngva grêca in sìma agli ôvri dla clasicitè, dvintènd acsè la piò gròsa e antìga consulèinsa dal savér ed 'na cà editorièl.
 
I dū àn dal 1502 e 1503 i vèden dimòndi lìber stampè da la sô edisiòun: un ''Dante'', ai ''Epistolae familiares'' 'd Ciceròun, un ''Lucàṅ'', 'n ''Uvìdi'', 'n ''Catùl'', 'n ''Tibùl e Propèrsi'', 'n ''Ammonius'', 'n ''Ulpiàn'', 'n ''Orìgene'' e 'n ''Anthologìa graeca''; i càten la lùś anca el primi edisiòun gréchi 'd ''Tucìdide'', 'd ''Sofocle'', 'dl' ''Eròdot'', d' ''Eurìpid'' e 'd ''Senofònt''.
 
In dal 1504 i vinèn fóra i dû v'lùm dl' ''Omér'' grêc.
 
==Culegamèint estèren==
*Mario Infelise, [http://www.treccani.it/enciclopedia/manuzio-aldo-il-vecchio_%28Dizionario-Biografico%29/ MANUZIO, Aldo, il Vecchio], ''Dizionario Biografico degli Italiani'' - Volume 69 (2007), Istituto dell'Enciclopedia italiana Treccani
 
|sel=1
Line 44 ⟶ 50:
 
[[Categoria:ARTE|Manuzio Aldo]]
[[Categoria:TIPOGRAFO ITALIANO|Manuzio Aldo]]