Furmintòun: differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica |
mNessun oggetto della modifica |
||
Riga 11:
{{dialort | dial=Mudnés}}
[[File:VegCorn.jpg|thumb|
[[File:Zea mays fraise MHNT.BOT.2011.18.21.jpg|thumb|
Al '''furmintòun''' (al nòm [[latèin]] l'è ''Zea mays'') l'è na piànta dla famìa [[Poaceae]], tribù [[Maydeae]].
▲Al '''furmintòun''' (al nòm [[latèin]] l'è ''Zea mays'') l'è na piànta dla famìa [[Poaceae]], tribù [[Maydeae]].<br />
Al fóst cal tin só i chécch l'è al ''lècch'', e l'è la pèrta ch'as bóta vìa; l'insém dal lècch e di chécch l'è la ''panòcia''.
Al furmintòun l'è un di lavór da magnèr pió importànt in dl'[[America]] e in dl'[[Europa]]: cun al furmintòun as pól anca fèr l'[[òli]] (quèst chè an và mia bèin da frézer), al [[pop corn]] (quand i chécch i scòpien) e la [[farèina]] (druvèda da fèr la [[pulèinta]] e alcùni qualitê ed [[pan]] e 'd [[dólci]]); a-s pól anca tirèregh fóra un [[liquór]].
As dróva anca da der da magnèr a i animèl, sopratótt i [[vàca|vàch]] e al [[galèina|galèini]]. As pól anch brusèr per fèr dl'[[energìa]] cl'an fà brìsa di dàn a l'ambièint.
== Mòdi ed dìr ==
* As dìs '''''và a spanucèr al furmintòun''''' per dìr a quelchidùn ch'al l'à fiachê a basta; al lavór dal spanuciadór, in di tèimp antìgh, l'éra un lavór di puvràz.
* Un che l'è '''''sèimper da la pàrt dal furmintòun''''' l'è un cal stà da la pèrta ed chi cmànda e al 'n còrr brisa di résch; quest perchè un tèimp, in dal càmp, al furmintòun l'éra dimòndi volti datés da un canèl pin d'[[aqua]] ch'i cuntadèin druvèven d'anafièr, e acsè a l'éra al prémm a ciapèr l'aqua.
| |||