Gianni Morandi: differenze tra le versioni

 

{{CITAZIONE2|Fatti mandare dalla mamma a prendere il latte, devo dirti qualche cosa che riguarda noi due. T’ho vista uscire dalla scuola insieme ad un altro con la mano nella mano passeggiava con te. Tu digli a quel coso che sono geloso che se lo rivedo gli spaccherò il muso...|Fa-t mandàr da tò màdar a tōr dal lat, a gh'ò da dir-at dal ròbi ch'i riguàrdan nuàtar dū. A t ò vist gnir fóra da la scóla insém a 'n àtar, maṅ in dla maṅ, 'l andàva a paséǵ tèg. Tè dì-gh-al a cal còś lè ch'a sòṅ gelóś e ch'a s al véd incóra a gh spacarò 'l grugn...|'''Fatti mandare dalla mamma a prendere il latte''', ''1963''|DIALETTO={{Mud}}|LINGUA={{It}}}}

'''Gianni Morandi''' 'l è un cantant, atór e cundutór televiśiv itagliaṅ. Al sò nóm vèr 'l è '''Gian Luigi Morandi'''. Na qualc vòlta 'l è stâ anc un cumpuśidór par di àtar artista.

 

 

 

 

Gianni Morandi al nas a [[Dscargalèsen]] in [[pruvèinza ed Bulåggna]] 'l 11 ad Dicémbar dal 1944 in un paiśèṅ d'l apenèṅ tósc-emigliàṅ da na famija ad puvrét. Dopa avér fat na bèla gavéta in di baléri ad pruvincia, fèsti ad 'l Unità, cuncórs par vóś nóvi e sagri paeśani, al 15 'd Avril dal 1962 al vins al [[Festival ad Belèria]] e la [[RCA Itagliana]] la 'l mét sòta cuntràt. La sò prima cansòṅ l'è '''Andavo a cento all'ora''' (''Mè a 'ndava a sènt a l'óra'', 1962) ch'la s fa ascultàr in di [[juke box]] insém a '''Go-kart twist''', al secónd singul.

 

 

Al sucès cumerciàl 'l ariva però cun al ters 45 gir '''Fatti mandare dalla mamma a prendere il latte''' (''Fa-t mandàr da tò màdar a tór dal lat'', 1963): Gianni Morandi al dvénta un fenomèn ad custùm, oltre che un cantant dimondi cgnusû, destinâ a impersunàr na generasiòṅ intéra ad ragasói insém a la Turinéśa [[Rita Pavone]]. Cun '''In ginocchio da te''' (''In śnòć da tè'', 1964) al vins al [[Cantagìr]] e al vénd da piò 'd un migliòṅ ad còpi. Ma la n finìs minga lè. Gianni al sfórna dimondi sìngui òṅ a drée a c'l àtar: '''Non son degno di te''' (''A n sòṅ minga degn ad tè''), '''Se non avessi più te''' (''S'a n t gh'is piò''), '''Si fa sera''' (''A s fa sira'') e '''La fisarmonica'''. Soquanti ad cal canti chè i s fànan cgnósar par mèś ad pelìculi cinematugrafichi (ad eśémpi, ''008: Operazione ritmo'' ad [[Tullio Piacentini]]) o i daṅ al tìtul a di film praticamènt incunsistènt: i [[musicarelli]], pelìculi fati e muntàdi in présia par sfrutar-an al sucès. In òṅ ad quist chè (''In ginocchio da te'') Gianni al cgnós sò mujèr [[Laura Efrikian]]: 'l è al 1966 e Morandi al s spóśa, al vins a [[Canzonissima]] e al [[Cantagìr]] cun '''Notte di ferragosto''' (''Nòt ad feragóst''). 'L è 'l aṅ dla śvòlta: Morandi al scólta al braṅ ad Migliacci '''C'era un ragazzo che come me amava i Beatles e i Rolling Stones''' (''A gh'éra un ragasól che cuma mè a gh piaśiva i [[Beatles]] e i [[Rolling Stones]]'') e al decìd ad cantàr-al.

In cal perìud chè Gianni Morandi al fónda insém a Migliacci gl'edisiòṅ muśicali Mimo e in dal 1970 al canta '''Occhi di ragazza''' (''Oć ad ragasa'') a 'l [[Eurofestival]] 'd [[Amsterdam]].

 

 

In di an Stanta al gh'à un brut perìud ad criśi. Morandi al vèṅ sumèrs dal clima ideulògic dla cuntestasiòṅ ad chi an lè e 'l è inculpâ 'd èsar un cantant tròp alśér, tradisiunàlista e cumerciàl. I fiói di fiór i s èṅ rót 'd andàr a tór al lat. In d'l Utóbar dal 1970 al vèṅ fisćiâ da bòna part dal pùblic dal palasport ad [[Turèṅ]], specialmènd durant la canta '''Al bar si muore''' (''Al bar a s mór'').

In dal 1977 al s iscrìv al cunservatòri ad Santa Cecilia a Róma p'r imparar a sunàr al cuntrabàs ma al n s diploma minga. In cal perìud chè al fa gnir fóra du canti p'r i putèṅ: '''Sei forte papà''' (''At sée fòrt papà'') e '''La befana trullallà''' ma sól al prim al vénd quèl, c'l àtar 'l è 'n àtar flop.

 

 

Al tórna al sucès in di prim an Utànta cun i braṅ '''Canzoni stonate''' (''Cansóni stunàdi'') e '''Uno su mille''' (''Oṅ su mila'') e in dal 1987 al vins a [[Sanremo]] insém a [[Umberto Tozzi]] e [[Enrico Ruggeri]] cun '''Si può dare di più''' (''A s pól dar da piò''). 'L an dòp al fa un disc insém a [[Lucio Dalla]], al famóś '''Dalla/Morandi''', cun la canta '''Chiedi chi erano i Beatles''' (''Dmanda ch'i èraṅ i [[Beatles]]'') misa dèntar. Insóma, un sucès a drée c'l àtar, fin a 'rivàr al 1992 quand al canta '''Banane e lampone''' (''Banani e lampòṅ'').

In d'l Utóbar dal 1996 al vèṅ fóra al disc '''Morandi''' e Gianni al tórna preputentemènt in di prim déś pòst dla clasifica par mèś di braṅ cuma '''Fino alla fine del mondo''' (''fiṅ a la fin dal mónd'') e '''La Regina dell'ultimo tango''' (''La Regina d'l ùltim tang'', cantada al [[Festivalbar]]).

 

 

Al tórna anc a recitàr in televiśiòṅ insém a la [[Mara Venier]] in '''La voce del cuore''' (''La vóś dal cór'') e [[Canale 5]] al pòrta a cà 10 migliòṅ ad spetadór a bòta. La [[Rai]], dal cant suo, la traśmét un sò cuncèrt ("Morandi 1996" tour) in dirèta dal Teàtar dal Vitòri a [[Róma]] e la fa al 30% 'd ascólt e 8 migliòṅ ad spetadór.

== Discugrafìa ==

 

 

 

=== Sìngui ===

 

 

 

[[bg:Джани Моранди]]