Śvedéś

Artéccol in dialètt mudnés

Al Śvedéś (svenska) l'è na léngua ch'la fà part dal grup urientàl dal léngui scandinàvi, cgnusû anc cuma grup setentriunàl dal léngui germànichi, e l'è druàda da piò ad déś migliòṅ ad parsòni stramnàdi in Śvèsia, in soquànti parti dla Finlàndia e in dagl'Ìśuli Åland. Daśvgnénd da la léngua in cumùṅ di antìg Vichìng, al s davśìna dimóndi a 'l Nurvegéś e, in na sèrta manéra, anc a 'l Danéś.

Artìcul in Miranduléś

«

Alla människor äro födda fria och lika i värde och rättigheter. De äro utrustade med förnuft och samvete och böra handla gentemot varandra i en anda av broderskap.»

Śvedéś(Dichiarasiòṅ universàla di dirìt ad 'l óm,1948)

«

Tut i èsar umaṅ i nàsan lìbar, cumpàgn in di dirìt e dégn a la stésa manéra. I gh'àṅ la raśòṅ e 'l giudìsi e i gh'aṅ da cumpurtàr-as da fradèi 'l un cun c'l àtar.»

(MUD)

I pòst in du a s dascór al Śvedéś

Al Śvedéś 'l è dvintâ la léngua uficiàla dla Śvèsia sōl a far data dal 1 ad Luj dal 2009.

Vucàli

Al Śvedéś al gh'à dimóndi più vucàli in cunfrònt a 'l emigliàṅ. I pōlan èsar lunghi (in gènar prima dna cunsunànta curta) o curti (in gènar prima dna cunsunànta lunga).

Létra	IPA	Descrisiòṅ	Eśèmpi
a	[a]	cuma la A ad mat	matt [matː]
	[ɑː]	--	mat [mɑːt]
e	[ɛ]	cuma la E ad bèl	hell [hɛlː]
	[eː]	cuma la E ad lē	hel [heːl]
	[æ]	cuma la E ad pés ['pes], dita da 'n mudnéś ad sità ['pæs]	herr [hærː]
o	[ɔ]	cuma la O 'd òt	moll [mɔlː]
	[ʊ]	cuma la O ad fó dita da 'n mudnéś ad sità ['fʊ]	bott [bʊt]
	[uː]	cuma la U ad dū	fot [fuːt]
	[oː]	cuma la O ad fiōl	[soːn]
u	[ɵ]	--	full [fɵl]
	[ʉː]	--	ful [fʉːl]
y	[ʏ]	cuma la U da subìt [su'bit] dita da 'n Guastaléś [sʏ'bit]	syll [sʏll]
	[yː]	--	syl [syːl]
å	[ɔ]	cuma la O 'd òć	lång [lɔŋː]
	[oː]	cuma la O ad śōg	mål [moːl]
ä	[ɛ]	cuma la E ad sènt	häll [hɛlː]
	[ɛː]	cuma la E ad magnê dita da 'n Mudnéś ad sità	häl [hɛːl]
	[æ]	cuma la E ad Sécia ['seʧa] dita da 'n Mudnéś ad sità ['sæʧa]	ärt
	[æː]	--	här [hæːr]
ö	[œ]	cuma la O ad fóra ['fora] dita da 'n Mantṿàṅ ['fœra]	nött [nœtː]
	[øː]	--	nöt [nøːt]
	[œː]	--	öra [ˈœːra]

Cunsunànti

Làbar

Làb'r e Dènt

Dènt

Alvèul

Palâ

Vēl

Góla

Stóp

p

b

t

d

k

g

Davśinànt

v

l

r

j

h

Fricâ

f

s

ɕ

ɧ

Vibrànt

Naśàŀ

m

n

ŋ