[[Immagine:Valcav.jpg|thumb|right|300px|Cartèl turéstich més a ûn d' j ingrès ed la Vâl.]]
La '''Vâl di CavalêrCavalēr''' (''Valle dei cavalieri'' in [[italiân]]) l'é 'na zôna 'd antîgh bôrgbōregh medievêl furtifichê da [[cà a tòrtòra]], ind l' [[Apenèin arzân]], l'é ind lal' [[Êlta Vâl d' Èinsa]] e la [[Vâl Cēdra]] tr'al pruvînci dal dé d'incôincō ed [[Rèz]] e [[Pêrma]] e ind l' antichitê l'ēra tr'al [[Tèritèri Matéldichi]]ed e còliproprietê ed la [[Canòsa (faméja)|faméja di Canòsa]].
==Geograféia==
Al teritôri ed la Vâl di CavalêrCavalēr, per èser pió precîş mjarè ciamêrla '''Vâli di CavalêrCavalēr''', l'é fât dal sistêma dal dō vâl fâti dida i cōrs dal fióm [[Èinsa]] e dal turèint Cēdra.
==Stôria==
L'é 'na zôna che ind la stôria l'é sèimper armêşa indipendèinta, fâta da 'na confederasiòun ed ''commoni militum'' guidêda da cavalêrcavalēr e suldê ed mistêrmistēr, ch' la s'é gvernêda da per lê praticamèint per 1.000 ân. Sté teritôri l'êraēra dê da gvernêr al faméj pió nôbili dal pôst cun l'antîga invistidûra [[Matélda ed Canòsa|Mateldica]], che in câmbi ed la surveliânsa di cunfîn e per procurêr a i sgnōr ed [[Pêrma]] dal milési a cavâl, a gudîven ed l'avtoritê sèinsa lémit insém al Vâl. I prém sègn che riguêrden al Vâl di CavalêrCavalēr a s' arfân a l'ân 1039. Ind i sècol ch' în gnû dôp sté sistêmasistēma as rinfōrsa in môd têl da mantgîr laal prôpriaprôpri impalcadûrasintēma "aministratîvaaministratî", cun tânt ed Cumisâri, ch' l' an câmbia mìa fîn a i tèimp modêren. Cun l'ûnitê d' [[Itâlia]] a gnîven unî a l'aministrasiòun italiâna ed dirét, mó armêṣ fiōl ed nisûn per quêşi 80 ân. In tèimp pió modêren tóta l' [[Êlta Vâl d' Èinsa]] la gh' à 'vû un impurtânsa stôrica in quânt al tèimp ed la secònda guèra mundiêla l'à fât pêrt ed la [[Lènia Gôtica]], teâter dal pió dûr cunfrûnt tra Tedèsch e [[Partigiân]] che in st' al forèsti a s' êrenēren dêdē "a la mâcia".
== Materiêl pr'andêregh in fònda ==
Line 20 ⟶ 19:
#Enea Grossi - La valle dei cavalieri e i canti popolari; raccolti da Atanasio Basetti. - Reggio Emilia : Cooperativa lavoranti tipografi, 1924
<!--|COLLEGATE=...><!-- |NOTE=2|-->
<!-- |TRADUZIONE=-->|}}
|TRADUZIONE= [http://it.wikipedia.org/wiki/Valle_dei_Cavalieri it: Valle dei Cavalieri]|}}
