Cròstel: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m Zutê un pès
Riga 1:
{{Template:Variant|ARZ}}
 
[[Image:Statua crostolo reggio emilia.jpg|thumb|left|180px|Stâtva legôrica dal Cròstel a Rèz in [[Piâsa grânda (Rèz)|Piâsa Grânda]].]]
[[Image:torrente crostolo rivalta reggio emilia.jpg|thumb|right|280px|Al Cròstel a Rivèlta, atâch a Rèz.]]
 
Al '''Cròstel''' l’é un turèint 'd la [[Pruvîncia ed Rèz]], ch’al va a dêr a dréta dal fióm Po.
Al '''Cròstel''' ('''Crostolo''' in [[italiân]], ''Cròstul'' in dialèt ed [[Guastâla]]) l'é un torèint ch' al cór dal tót ind al [[pruvîncia ed Rèz]], e al và dêr a dréta dal fióm [[Po]].
Al nâs inséma a l’Apenèin arzân, al cór per un pcòun ed fiânch a la Strêda dal Cerêto. ‘Na vôlta al curîva dèinter al mûri 'd la sitê ed [[Rèz]], lòungh a còl che al dé d’incô al se s'ciâma Cōrs Garibâldi ( ‘na vôlta Cōrs dla Gêra), in di sècol pasê l’è stê deṣviê soquânti vôlti fîn a la puṣisiòun dal dé d’incô.
 
Al nâs insém a l' [[Apenèin arzân]], a tâch a [[Caṣîna]], e al có per un pcòun ed fiânca a la [[Strêda Statêla 63 dal Pâs dal Cerēto| strêda dal Cerēt]]. Un tèimp al curîva dèinter al mûri ed [[Rèz]], lòngh a Cōrs Garibaldi – quî ed Rèz al ciâmen "ed la Gêra", apûnt da la parôla "gêra", nòm ch' l' é stê ciapê ânca da la başélica ch' la dà insém a la 'stèsa strêda – mó int al cōrs di sècol a gh'é stê cambiê diresiòun divêrsi vôlti. 'Na préma vôlta int al 1226, al turèint l'é stê deşviê fōra dal mûri, lòngh a còl che incō al vîn ciamê "viale Timavo", dôp int al 1570 l'é stê deşviê in dóve l'é adès: a dû chilômeter dal mûri.
Al và dêr int al Po atâch a [[Guastâla]], mó al só lèt antîgh, ciamê "Crustulèina", ch' a 's vèd incòra int la berlèida dal Po, la dêva int al grôs fióm a [[Lusêra]], a i cunfîn cun al mantvân. L'à dê al nòm al [[Dipartimèint dal Cròstel]] al tèimp ed Napoleòun.
 
==L'aluviòun dal 1973==
Int al [[zógn]] dal 1973 a Rèz è sucès un dişâster. Int la nôt t'r al l' 8 e al 9 de sté [[més|mèiş]] difâti, a câşva dal bundânti piuvûdi, al j âcvi dal Cròstel a 's în scarghêdi lòngh via Mûnt Cîşa, che a l'època an n'ēra mia ancòra difèişa da l' êrşen dóve a dès a gh'é al Pârco dal Cavrèti. La viulèinsa dal j âcvi l'à fât un dişâster: dō persòuni în môrti, al mâchini în stêdi cucêdi vìa, dimòndi cà butêdi zò. La câşva principêla dal dişâster l'é stêda che al lèt dal turèint an gh'é mia stê tgnû a drē. Difâti in chî dé l'é al córer ed l'âcva l'é stê frenê da i rutâm e da i trûş ch' a s' ēren incastrê sòt al j archêdi dal pûnt ed Sân Pelgrèin. In pió fîn a chî dé l'é al cà ed via Mûnt Cîşa ēren insém a la rîva dal turèint sèinsa gnân 'na protesiòun cûntr al j aluviuòun. Purtrôp còst l'à purtê a fêr 'na cementêda dal lèt dal Cròstel cûnt'r a tóti al j amzûri (sia tètnichi ch' ed vidûda) ch' ed al règola a 's dêven tōr in sti chêş.
 
== Regém dal j âcvi ==
Al regém dal j âcvi dal Cròstel l'é in gèner còl di torèint: fôrti sèchi 'd istê, mèinter in premavèira e avtûn al purtêdi în al mâsim
 
== Cmûn traversê dal Cròstel ==
 
*[[Caṣîna]]
*[[Vsân]]
*[[Quâter Castē]]
*[[Albinèa]]
*[[Rèz]]
*[[Cadelbôsch ed Sōver]]
*[[Castelnōv ed Sòt]]
*[[Gualtēr]]
*[[Guastâla]]
 
== Cōrs d' âcva che vân a dêr int al Cròstel ==
 
* Ré Fiumzèl
* Ré Ceşòla
* Turèint Ampla
* La Mudlèina
* Chêv Chêva
* Rôden o Canalâs Tasòun
 
 
[[Image:Statua crostolo reggio emilia.jpg|thumb|left|180px250px|Stâtva legôrica dal Cròstel a Rèz in [[Piâsa grânda (Rèz)|Piâsa Grânda]].]]
 
== Êter progèt==
{{interprogetto|commons=Category:Crostolo}}
 
<div class="Riferimeint GrisOrlee">
<div style="font-size:90%;">
'''Nôta''': cla pâgina ché l'é stêda inviêda cun 'na tradusiòun da '''[[:it:Crostolo| Crostolo]]''' trâta da '''[[:it:|it.wikipedia.org]]'''.<br/>Guêrda la '''[http://it.wikipedia.org{{localurl: Crostolo |action=history}} stôria ed la pâgina uriginêla]''' per cgnòser l'elèinch 'd j autōr.
</div></div>
 
 
[[Category:GEOGRAFIA]]
 
 
[[en:Crostolo]]
[[fr:Crostolo]]
[[it:Crostolo]]
[[nn:Crostolo]]