Giovanni Verga: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica
Nessun oggetto della modifica
Riga 44:
In dal 1884 ''Verga'' al pòrta cun sucès la sò nuvèla '''Cavalleria rusticana''' a teàtar a [[Turén]]. [[Eleonora Duse]] la fà la part ad ''Santuzza'' mèntar [[Flavio Andò]] quéla ad ''Turiddu''. Un destìṅ difarènt al gh'à invéci 'l adatamènt dal sò nuvèla '''Il canarino del n. 15''', stòria dna baghéta daśgrasiàda cun un mal incuràbil, scrìta par ''Per le vie'' dal 1883. Al 16 ad Maǵ dal 1885 al la pòrta al Teàtar ''Manzoni'' ad [[Milàn]] cun al tìtul '''In portineria''' ma stavòlta la gh và mal.
 
{{CITAZIONE2|...La Màlia quella sera stava peggio; e con quello spavento per giunta, il medico che veniva pel primo piano disse chiaro e tondo che poco le restava da penare, povera ragazza. A quell'annunzio babbo e mamma fecero la pace, e venne anche la Gilda vestita di seta, senza che si sapesse chi glielo aveva detto. La Màlia invece credeva di star meglio, e chiese che le sciorinassero sul letto il vestito in pezza del Carlini, onde «farci festa» diceva lei. Stava a sedere sul letto, appoggiata ai guanciali, e per respirare si aiutava muovendo le braccia stecchite, come fa un uccelletto delle ali. La sora Carolina disse che bisognava andare pel prete, e il babbo che quelle minchionerie le aveva sempre disprezzate col Secolo, se ne andò all'osteria in segno di protesta. La sora Giuseppina accese due candele, e mise una tovaglia sul cassettone. Màlia, al vedere quei preparativi si scompose in viso, ma si confessò col prete, anche il bacio del Carlini, e dopo volle che la mamma e la sorella non la lasciassero sola. Il babbo, l'aspettarono, s'intende. La sora Giuseppina si era appisolata sul canapè, e Gilda discorreva sottovoce col Carlini accanto alla finestra, credendo che la Màlia dormisse. Così la poveretta passò senza che se ne accorgessero, e i vicini dissero che era morta proprio come un canarino. Il babbo il giorno dopo pianse come un vitello e la sua moglie sospirava: «Povero angelo! Hai finito di penare! Ma eravamo abituati a vederla là, a quella finestra, come un canarino. Ora ci parrà di esser soli peggio dei cani». La Gilda promise di tornar spesso e lasciò i denari pel funerale. Ma a poco a poco anche il Carlini diradò le visite, e come aveva cambiato alloggio a San Michele, non si vide più. Sulla finestra il babbo, per mutar vita, fece inchiodare un pezzetto d'asse, con su l'insegna «Sarto» la quale vi rimase tale e quale come il canarino del n. 15.|...La Màlia cla sira lè la stava pèś; e cun cal spavènt pò, al dutór ch'al gniva śò p'r al prim piâṅ 'l iva dit ciàr e tónd ch'a gh rastàva pòc da patìr, póvra baghéta. A cal dit lè pàdar e màdar i ìvan fat la paś, e l'éra gnuda anc la Gilda vistìda ad séta, sénsa ch'a s saìs chi gh l'iva tòlta. La Màlia invéci la cardìva ad star méj, e la dmandò ch'i gh dastandìs sul lèt al vistî ad pèsa ad Carlini, par «far-ag fèsta» la dgiva lē. La stava sintàda in sal lèt, pugiàda a i cusèṅ, e par rispiràr la s jutàva muvénd i bras sutìi, cum al fà 'n uślèṅ cun gl'ali. La śgnóra Carulìna la dis ch'a gh'éra 'd andàr dal prevòstar, e al pàdar che cal ròbi lè minciòni a i iva sèmpar dasprasàdi cun al Sècul, al mulò incòsa andànd a l'ustarìa par prutèsta. La śgnóra Giuśepìna l'impisò du candéli e la pugiò na tṿaja in dal baùl. Màlia, in dal védar chi preparatìṿ lè, l'ingrugnò al viś ma la s cunfesò cun al prēt, anc al baś dal Carlini, e dòp l'iva vlû che sò màdar e sò surèla i n la lasìs minga da par lē. Al pàdar i 'l iva spitâ, a n gh'è gnanc biśógn ad dir-al. La śgnóra Giuśepìna la s éra indurminsàda in sla scranòṅ, e la Gilda la bacajàva piâṅ cun Carlini datéś a la fnèstra, cardénd che la Màlia la durmìs. 'L è acsè che la daśgrasiàda la s 'n andò sénsa che chi àtar i s 'n acurgìs, e quéi ch'i stàvan lè darènt i aṅ dit ch'l'éra mòrta pròpria cum un canarèṅ. Al pàdar al dè dòp al pianśìva cuma un vdèl e sò mujér la suspiràva: «PòvarPòv'r angiulét! 'T à finî ad rabìr! Ma a séran bituâ a véd'r-la là, a cla fnèstra, cum un canarèṅ. Adès a pinsarém 'd èsar da par nuàtar pèś di caṅ». La Gilda la giurò ch'la sarés turnàda da spés e la lasò i bèsi p'r al funeràl. Ma dasadès anc Carlini al tacò a far-as védar sèmpar da méno, e dòp ch'l iva spatinâ a San Michele, al n sa vdì piò. In sla fnèstra al pàdar, par mutàr vita, 'l iva fat inciuldàr un pès d'asa, con la scrita «Sart» ch'la restò cumpàgn a 'l canarèṅ dal n. 15.|'''Il canarino del n. 15''', ''1883''|DIALETTO={{Mud}}|LINGUA={{It}}}}
 
P'r al fat ch'al n gh la cavàva minga a purtàr avànti cum al vliva al ''Ciclo di Vint'' e par cólpa 'd un mumènt difìcil dal punt ad vista ecunòmic, ch'al gh purtàva un malèsar psiculógic, ''Verga'' al decìd ad turnàr in [[Sicélia|Sicìglia]].
Riga 50:
In dal 1887 al fà gnir fóra la racòlta '''Vagabondaggio''' mèntar du an dòp a véd la luś la versiòṅ definitìva dal rumànś '''Mastro Don Gesualdo''' e pò al taca a lauràr a '''La duchessa di Leyra'''.
 
Prima ad murìr par 'n [[ictus]] in dal 1922 al dvéntdvénta senadór dal Régn.
 
== Òpri ==