Po: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
m Bot: Tolgo: simple:Po River
Rilettura e piccole correzioni
Riga 1:
[[File:View of the Po from Turin.jpg|thumb|300px|{{MSG|BLG=Al Po a [[Turén]].|FRA=Al Po a [[Turén|Turìn]].}}]]
[[File:Po bacino idrografico.png|thumb|300px]]
{{CASSETTO|FRA|Po}}
 
Al '''Po''' l'è al fium più lung d'Italia (652 chilomatri). I greci i g'avea miss nom '''"Eridano"''', po dòp i antich rumàn i à tacà a ciamaral '''"Padus"''' (i dìs c'al sia parché a gh'iera un mucc ad pin salvadagh da vsin al fium), cl'è dvantà "Po" in tal vulgar, e inquò al's ciama cumpagn in italiàn e in tutt i dialett d'il pòst in du'c al pasa. Al Po al vien zò dal Monviso, in Piemont, e al traversa par al lungh tutt l'Altitalia, da ovest a est, e al và a finir in tl'Adriatic, tra [[Frara]] e [[Ruìg]]: al's verz in't un gran delta in sett rami difarent. A'l g'ha un mucc d'afluént, parché tutt i fium dal nord-ovest (cuii dal Piemont e dla Lumbardia e dla Liguria e d'i Apenìn emiliàn) e anc'un par dala Svìzera i va a finir in tal Po.
[[File:View of the Po from Turin.jpg|thumb|right|300px|{{MSG|BLG=Al Po a [[Turén]].|FRA=Al Po a [[Turén|Turìn]].}}]]
[[File:Po bacino idrografico.png|thumb|right|300px]]
 
Al '''Po''' l'è al fium più lung d'[[Itaglia]] (652 chilomatri).
 
== Storia ==
 
I Greci i g'avea miss nom '''"Eridano"''', po dòp i antich rumàn i à tacà a ciamaral '''"Padus"''' (i dìs c'al sia parché a gh'iera un mucc ad pin salvadagh da vsin al fium), cl'è dvantà "Po" in tal vulgar, e inquò al's ciama cumpagn in italiàn e in tutt i dialett d'il pòst in du'c al pasa.
 
Al '''Po''' l'è al fium più lung d'Italia (652 chilomatri). I greci i g'avea miss nom '''"Eridano"''', po dòp i antich rumàn i à tacà a ciamaral '''"Padus"''' (i dìs c'al sia parché a gh'iera un mucc ad pin salvadagh da vsin al fium), cl'è dvantà "Po" in tal vulgar, e inquò al's ciama cumpagn in italiàn e in tutt i dialett d'il pòst in du'c al pasa. Al Po al vien zò dal Monviso, in Piemont, e al traversa par al lungh tutt l'Altitalia, da ovest a est, e al và a finir in tl'Adriatic, tra [[Frara]] e [[Ruìg]]: al's verz in't un gran delta in sett rami difarent. A'l g'ha un mucc d'afluént, parché tutt i fium dal nord-ovest (cuii dal Piemont e dla Lumbardia e dla Liguria e d'i Apenìn emiliàn) e anc'un par dala Svìzera i va a finir in tal Po.
 
Tuta la pianura par du c'ag pasa al Po, c'al va da Turin infin al mar, la's ciama '''[[Pianûra Padâna|"Pianura Padana"]]''', la più grand pianura dl'Italia e in du c'ag a stà anca '''Frara''', c'lè una dil zità più impurtant da vsin al Po (anc parché la stòria ad Frara la dipend purasà dal sò fium); altar pòst impurtant sul Po j è: Turin, Piasénza, Cremona, Viadana, [[Gualtēr|Gualtieri]], [[Guastâla|Guastala]], Ostilia e Revere, Gòr; mo anca [[Pavia]], [[Mantua]], [[Parma]] e [[Ruìg]] i è brisa tant luntan (a [[Parma]] a gh'è la sede dl'"Agenzia interregionale per il Po", quél ca prima a's ciamava al "Magistrat par'l Po").
 
In pianura al Po l'è quasi dapartutt navigabil; da Cremona infin al mar a pò zirar anc il "drag", di gran barcun ch'i và su e zò con dil cargh ad merzz. La Pianura Padana l'è una dil terr più fertil d'Italia e l'è pina d'industri, par quest l'è sempar stada na zona purasà rica, specialment dop il bunifigh dil secul pasà.
 
Frara, a s'è dit ad dsòra, l'è la zità più ligada al fium: l'è sorta in tal Medioevo pròpria in sla riva dal fium, c'alòra la i'éra al cunfin tra'l Regn Lungubard e l'Impero bizantin. Il sò strad le i'éra quasi tutt d'il vie d'acqua cumpagna a Vnezia e al temp d'i Estens al Po al difandea la zità da i nemigh furastiér; par difendars dai Veneziàn i Estens i avea infin fat spustar al cors dal fium da sott ad sora ad Frara (in du'c l'è ancor'adess), acsì c'anc la foce l'è cambiada: prima la i'éra da vsin a Ravena (e al Rén, al fium ad [[Bulåggna|Bulògna]], a'l iera n'afluent dal Po), mentr'adess l'è al Delta c'a gnussen tutt.
 
== Ligam ad fora ==
 
* [http://legart.it/cozie/po_web/ I surgeint dal Po]
 
{{FINE_CASSETTO}}
 
{{CASSETTO|BLG|Po}}
Al '''Po''' ('na volta l'era ciamè '''Eridano''') l'è al [[fiòmm]] piò long d'l [[Itaglia]], che l'è l'estensiån dal basén piò granda e la piò granda masa d'[[aqua|acua]] stra i fiòmm itagliàn. Al nass in [[Piemånt]] e dåpp avair traversè totta la [[Basa Padèna]] al s caza int'l [[Adriatic]] int'la [[pruvénzia ed Ruvîg]].
 
{{FINE_CASSETTO}}