Dialètt mudnés: differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica
Pagina sostituita con 'FORZA MODENA'
Riga 1:
FORZA MODENA
{{Variant|MUD}}Al '''dialètt mudnés''' l'è 'na varietê dialetèl dl'[[emiliàn]], ch'la fà pert dal grópp linguìstich gàl-itàlich. L'è anca, insäm a tótt chi èter dialètt emiliàn, la léngua dla versiòun ed Wikipedia ch'a sî drê a lézer.
 
L'è ciacarê in dla zona cumprésa circa tra [[Vgnóla]] e [[Chèrp]] (a l'intéren dla [[Pruvèinsa ed Mòdna]]); cun 'na quèlca diferèinsa lesichèla al ciàpa al nöm ed dialètt '''mirandulés''' ed sóvra, '''carbsàn''' a mansèina e '''frignanés''' ed sòt.
 
Al mudnés l'è ciacarê sovratótt da la gìnta pió vècia, pr'i quèl l'è la léngua prinsipèla, ma l'è pòch usèda dal generasiòun pió zóvni. Per furtónna lè adrê la gà un pòc ed risurgimèint gràsia anch a la selebritê mediàtica purtêda da [[Francesco Guccini]], dai [[Modena City Ramblers]], da [[Pierangelo Bertoli]] ed èter grópp musichel.
 
== Scritura ==
An gh'è nisuna istitusiòun furmèla ch'la dégga cum a se scrévv al dialètt mudnés anch perchè l'è 'na léngua ech pió che scrétta l'è ciacarèda.
 
=== [[Alfabêt]] ===
L'alfabèt mudnés al gh'à 21 [[lèttra|lettri]].
 
A a (a) B b (bi) C c (ci) D d (di) E e (e) F f (èfe) G g (gi) H h (àca) I i (i) J j (i lónga) [K k (càpa)] L l (èle) M m (ème) N n (ène) O o (o) P p (pi) Q q (qu o cu) R r (ère) S s (èse) T t (ti) U u (u) V v (vi o vu) Z z (zéda)
 
Alcuni lèttri i én cambièdi dai [[sègn diacrétich]] (o [[asèint]]).
 
=== Vocheli ===
Al mudnés al gh'a dimòndi pió vocheli dl'[[italiàn]]. Al mòd ed scrévver l'è cambiê in di secol, per cui a-s pól catèr un'istèss paròla scrétta in mòd advérs.
 
{|
!Grafìa !! Nöm !! Sòun (IPA) !! Esèimp in mudnés !! Esèimp in ètri lengui
|-
|a - à || a || /a/ || [[aqua]] || acqua {{It}}
|-
|ä - ë || a intervuchèla || /æ/ || [[pëss]], [[päss]] || fat {{En}}
|-
|ä - ö || a intervuchèla || /œ/ || [[nömm]], [[nämm]] || blood {{En}}
|-
|â - àa|| a lònga || /a/ || [[mâż]] || Sahne {{De}}
|-
|e - è || e averta|| /e/ || [[venerdè]] || zero {{It}}
|-
|e - é || e sreda || /a/ || [[méll]] || meno {{It}}
|-
|ê - èe|| e lònga || /e:/ || [[suldê]] || Tee {{De}}
|-
|i - ì || i || /i/ || [[fìn]] || indice {{It}}
|-
|î - ìi|| i lònga || /i:/ || [[vistî]] || see {{En}}
|-
|o - ò || o averta || /ɔ/ - o aperta || [[pòch]] || vuoto {{It}}
|-
|o - ó || o sreda || /o/ || [[mói]] || ordine {{It}}
|-
|ô - òo||o lònga || /o:/ || [[fiô]] || Sohn {{De}}
|-
|u || u || /u/ ||[[urèccia]] || uso {{It}}
|}
 
 
===Consonanti===
Gran pèrt di consonanti la se scrévv cumpagn a l'italian. Ecesiòun:
 
{|
|-
! Grafìa !! Nöm !! Soun (IPA) !! Esèimp in mudnés !! Esèimp in ètri lèngui
|-
|c (1) - ch - ch' - cc (2) ||c dura|| /k/ || [[cócch]] || chi {{It}}
|-
|c - c' - cc' (3)|| c dòlsa || /ʧ/ || [[cócc']] || cera {{It}}
|-
|g (1) - gh - ggh(2) ||g dura ||/g/ || [[stàmmegh]] || gatto {{It}}
|-
|g (2) - g' - gg'|| g dolsa ||/ʣ/|| [[curag']]|| coraggio {{It}}
|-
|z || z dólsa || /z/||[[znér]]|| rosa {{It}}
|}
 
(1) Quand dòp a ghè a,o,u
(2) Quand dòp a da i,e;
(3) Sol a la fin ed la paròla
 
 
# El combinasiòuni '''sc''' e '''gl''' i-n esisten brisa.
# '''s'c''' a-s dis separê: s+c. Esèimp: [[s'ciop]]
 
== Fòunti ==
# [[Sandro Bellei]], "A m'arcòrd", Collezioni Modenesi, 1999
# [[Attilio Neri]], "Vocabolario del dialetto modenese", Arnaldo Forni Editore, 1981
# [[Ernesto Maranesi]], "Vocabolario modenese-italiano", Mucchi editore,
 
== Vóż culeghèdi ==
 
[[Category:ER_DIALETTOLOGIA]]
[[it:Dialetto modenese]]
[[