Steriliśasiòun (pulisìa): differenze tra le versioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica
Etichette: Annullato Modifica da mobile Modifica da web per mobile
m Annullate le modifiche di 2804:D55:52DF:A600:A011:B9BB:29D2:3093 (discussione), riportata alla versione precedente di Gloria sah
Etichetta: Rollback
 
Riga 1:
{{Metacaixa
metacaixaidcolorbt1carpśàn
|id=0
bticona1filestemma Carpi.png16pxps1google
|color=
dialort dialcarpśànFile:Tavolo ferri chirurgicijpgthumbrighto300pxdimòndi fêr ed chirurgìa steriliśê pugê in sìm'ai sótèvel
|bt1=Carpśàn
File:Surgical instruments 03.jpgthumbright300pxna casèta stèril per tgnìregh dàinter tùt i só atrès ch'a s druarà in 'n intēr intervèint specìfic ed chirurgìa
|bticona1=[[File:Stemma Carpi.png|16px]]
Lēś anca eliavertèinsi google al riguêrd di cuntgnû di artìcol dla wikipedia<br><br>
|ps1=
lasteriliśasiòun'sterilizzazione in itagliànitagliàl'è 'n procedimèint da tgnìr adrē per tōr vìa tùt tùtmìcrobagèint micròbic]da di atrès o di strumèint ch'i n'gh'vólen mìa atâc masimamèint perchè i gh'àn da servìr in dla chirurgìa o ind un quelc èter druamèint chìmic o biològic indû a gh'è biśògn dlasèpsi procedimèint ch'a s seguìs in dla steriliśasiòun difâtdenaturasiòunbiochìmicasćiànchen elproteèinaproteèini]elmenbrànamenbràni e acid nuclèicdi mìcrob 'd in manéra ch'a n's gh'àpia nisùna probabilitê o méno 'd ùna su un miliòun ed catèr un microb vîv,na volta finìda la steriliśasiòun
__NOTOC__
el sequèinsi dal procedimèint
 
la Lēś la vōl che chi 'l gh'à da steriliśèr di quêl al staga in daldpisicûr per la só Salùtstèr bèinsalùt e luntà da irìsć biològic Dòunca, prìma 'd tachèr,l uvradōr dla steriliśasiòun al gh'arà da mèt'res di gvantméj qui antiśgranfègn na vistìda chl'al tègna protêt na mascarèina di ucē e na scùffia sèinp'r ed protesiòun<br>fêr ed chirurgìafêrtûbetanàja|tanàj da steriliśèrgnaràn tgnû pugê dàint'r in del só vaschèti apósta, traspurtê cun di carē sicûr'd in manéra chi n'staghen mìa a stremnèr in gìr i só mìcrob e gnanc a bliśghèr e caschèr da na quelc bandapasâǵ ch'a gh'è da tgnìr adrē in dal steriliśèr di strumèint bele druê mo da preparèr pern èt'r utilìśigl'ìnla decuntaminasiòun, ch'la nevtralìśa la grósa carga infetìva di strumèint apèina druê osporcLa detersiòun ch'la gh'chèva vìa la rùśnaal daquamèint ch'al gh'tōś vìa al savòundetergìntruśnèintal sugamèint ch'al lasa sùt istrumèint bele pulîal cunfesiunamèint in cuntenidōr sarê e strulghê apósta per permèt'r al pasâǵ in dal só intèrenlefêt e la tolta vìadi agèint steriliśadōr vēr e pròpi mo al stès tèimp, dèr la sicurèsa che l materiêl bele sarê sù lè dàinter al n'tucarà pò gnint èter infintànt ch'a n'ghe srà biśògn la steriliśasiòun stèsa cun cal precavsiòun 'd certèsa e verificabilitê dal riśultêt finêl che di indicadōr chìmic fiśic e biològic strulghê apòsta gh'àn da testimognèr per la sicurèsa 'd tùt quî chi druaràn chi materiē lè.
{{dialort | dial=Carpśàn}}
La decuntaminasiòunstrumèint da steriliśèr chi sìen stê apèina druê atâc a dalfridafridio dàint'r un quèlc budêl prìma 'd tùt i gh'àn da èser decontaminêdecrēt dal ministéri dla sanitê dal 28091990refithttp:www.ministerosaluteitimgsc17normativa895allegatopdf Decrēt dal Ministēr edla Salùt dal 28091990Art<ref> d'in manéra che iflùidal sanghev o di pcunsèin biològic chi gh pól'n èsregh atâc i n s egh sèchen in sìma o n'se strèmnen in gìrla detersiòun
[[File:Tavolo ferri chirurgici.jpg|thumb|right|340px|Dimòndi fêr ed chirurgìa steriliśê, pugê in sìm'ai só [[tèvel]].]]
Cun la detersiòun a s gh'avrà da tōr vìa dai atrès bèle decontaminê la rùśna tant ch'la sìaindû na gran pèrt ed mìcrob la s 'n andrà sēg. atrès e strumèintandràn śmuntê infìn indû a s egh la chèva tûb śbuśî el tùt pugê per ciapèr al méj dal savòun e pò dal daquamèintDetersiòun manuèla:col perìcol ed ciapèr di sprìcl uvradōr al gh'avrà da bardèr-es bèin cun tùt dpi dla biśògna, mèinter ch'al lèva col savòun apòsta e in tùt i só cantòun tùt chi atrès che la màchina lavadóra la n'pōl briśa tōrdetersiòun avtomàtica: soquànti màchini lavadóri strulghèdi apòsta cun di sprôc per pugèr-egh bèin in sìma il fêr a cûl a sù, e di daquadór chi gh'prìlen dintórna pólen insavunèrdaquèr vìa, diśinfetèr e sughèr istrumèint tùt in na vòlta cun anc al rapòrt finêl stampê ed tùt i paràmetertèimp temperadùra ed tùt el pèrt dal lavâǵ apèina fâtch'a s è druê 'd in manéra che tùti el vòlti a s gh'àpia la certèsa che tùt al lavâǵ l è stê fât ala perfesiòun detersiòun ai ultrasòun:atrès da lavèr a ultrasòun is mitràn in dal grigli chi tègnen bèin sòdi, dàint'r in dal vaschi apòsta cun dal detergìnt in dl'àqua tra i 40° e i 50° e traversèdi da di ultrasòun generê lè in di só fiànc ch'i gh'àpien da prodùr c'ma 'n efêt ed sfergamèint, grasi a 'l prinsìpi fiśic edlacavitasiòun a ultrasòun lcontròl edla temperadùra dl'àqua dla quantitê ed savòun, dla frequèinsa di ultrasòun, e di 5 minût 'd imersiòun totèla di atrès, i staràn a garantìr che la pulisìa l'è gnuda bèinal daquamèint
[[File:Surgical instruments 03.jpg|thumb|right|240px|Na casèta stèril per tgnìr-egh dàinter tùt i só atrès ch'a s druarà in 'n intēr intervèint specìfic ed chirurgìa.]]
Al savòun e laruśnacatèda sù i gh'aràn d'andèr vìa cun dimòndi daquamèint, in tùt i cantòun di pês da daquèral sugamèint
 
Gninta a s prà considerèr pulî s'l armàgn mój al sugamèint cun l'ària a presiòun al srà necesàri.al cunfesionamèint====
''(Lēś anca eli [[avertèinsi generèli]] a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)''<br><br><br>
La '''steriliśasiòun''' (''sterilizzazione'' in [[itagliàn|itagliàṅ]]) l'è 'n procedimèint da tgnìr adrē per tōr vìa tùt tùt i [[mìcrob|agèint micròbic]] da di atrès o di strumèint ch'i n'gh'vólen mìa atâc, masimamèint perchè i gh'àn da servìr in dla chirurgìa o ind un quelc èter druamèint chìmic o biològic indû a gh'è biśògn dl'[[asèpsi]].
 
I procedimèint ch'a s seguìs in dla steriliśasiòun difât, i [[denaturasiòun (biochìmica)|sćiànchen]] el [[proteèina|proteèini]], el [[menbràna|menbràni]] e i [[acid nuclèic]] di [[mìcrob]], 'd in manéra ch'a n's gh'àpia nisùna probabilitê (o méno 'd ùna su un miliòun) ed catèr un microb vîv, na volta finìda la steriliśasiòun.
 
== El sequèinsi dal procedimèint ==
La Lēś la vōl che chi 'l gh'à da steriliśèr di quêl al staga in dal [[DPI|sicûr]] per la só [[Salùt (stèr bèin)|salùt]] e luntàṅ da 'l [[rìsć biològic]]. Dòunca, prìma 'd tachèr, 'l uvradōr dla steriliśasiòun al gh'arà da mèt'r-es di [[gvant]], méj qui anti-śgranfègn, na vistìda ch'l'al tègna protêt, na [[mascarèina]], di ucē e na scùffia sèinp'r ed protesiòun.<br>
I [[fêr ed chirurgìa|fêr]], [[tûb]] e [[tanàja|tanàj]] da steriliśèr i gnaràn tgnû pugê dàint'r in del só vaschèti apósta, traspurtê cun di carē sicûr, 'd in manéra ch'i n'staghen mìa a stremnèr in gìr i só mìcrob e gnanc a bliśghèr e caschèr da na quelc banda.
 
I pasâǵ ch'a gh'è da tgnìr adrē in dal steriliśèr di strumèint bele druê mo da preparèr per 'n èt'r utilìśi, gl'ìn:
* La decuntaminasiòun, ch'la nevtralìśa la grósa carga infetìva di strumèint apèina druê o [[sporc]];
* La detersiòun, ch'la gh'chèva vìa la [[rùśna]];
* Al daquamèint, ch'al gh'tōś vìa al [[savòun|detergìnt]] ruśnèint;
* Al sugamèint, ch'al lasa sùt i strumèint bele pulî;
* Al cunfesiunamèint in cuntenidōr sarê e strulghê apósta per permèt'r al pasâǵ in dal só intèren, 'l efêt e la tolta vìa, di agèint steriliśadōr vēr e pròpi, mo al stès tèimp, dèr la sicurèsa che 'l materiêl bele sarê sù lè dàinter al n'tucarà pò gnint èter infintànt ch'a n'ghe srà biśògn.
* La steriliśasiòun stèsa, cun cal precavsiòun 'd certèsa e verificabilitê dal riśultêt finêl, che di indicadōr chìmic, fiśic e biològic strulghê apòsta, i gh'àn da testimognèr per la sicurèsa 'd tùt quî ch'i druaràn chi materiē lè.
 
====La decuntaminasiòun====
I strumèint da steriliśèr ch'i sìen stê apèina druê atâc a dal [[frida|fridi]] o dàint'r un quèlc budêl, prìma 'd tùt i gh'àn da èser decontaminê (Decrēt dal Ministéri dla Sanitê dal 28/09/1990)<ref>{{it}} [http://www.ministerosalute.it/imgs/C_17_normativa_895_allegato.pdf Decrēt dal Ministēr edla Salùt dal 28/09/1990, Art. 2.]</ref> d'in manéra che i flùid, al sanghev o di pcunsèin biològic ch'i gh pól'n ès'r-egh atâc, i n' s egh sèchen in sìma o i n'se strèmnen in gìr.
 
====La detersiòun====
Cun la detersiòun a s gh'avrà da tōr vìa dai atrès bèle decontaminê, la rùśna tant ch'la sìa, indû na gran pèrt ed mìcrob la s 'n andrà sēg.
I atrès e strumèint i andràn śmuntê infìn indû a s egh la chèva, i tûb śbuśî e 'l tùt pugê per ciapèr al méj dal savòun e pò dal daquamèint.
* Detersiòun manuèla: col perìcol ed ciapèr di sprìc, 'l uvradōr al gh'avrà da bardèr-es bèin cun tùt i [[DPI]] dla biśògna, mèinter ch'al lèva col savòun apòsta e in tùt i só cantòun, tùt chi atrès che la màchina lavadóra la n'pōl briśa tōr.
* Detersiòun avtomàtica: soquànti màchini lavadóri strulghèdi apòsta, cun di sprôc per pugèr-egh bèin in sìma i fêr a cûl a sù, e di daquadór ch'i gh'prìlen dintórna, i pólen insavunèr, daquèr vìa, diśinfetèr e sughèr i strumèint tùt in na vòlta, cun anc al rapòrt finêl stampê ed tùt i paràmeter (tèimp, temperadùra ed tùt el pèrt dal lavâǵ apèina fât) ch'a s è druê, 'd in manéra che tùti el vòlti a s gh'àpia la certèsa che tùt al lavâǵ 'l è stê fât ala perfesiòun.
* Detersiòun ai ultrasòun: i atrès da lavèr a ultrasòun i s mitràn in dal grigli ch'i i tègnen bèin sòdi, dàint'r in dal vaschi apòsta cun dal detergìnt in dl'àqua tra i 40° e i 50°, e traversèdi da di ultrasòun generê lè in di só fiànc ch'i gh'àpien da prodùr c'ma 'n efêt ed sfergamèint, grasi a 'l prinsìpi fiśic edla [[cavitasiòun]] a ultrasòun. Al contròl edla temperadùra dl'àqua, dla quantitê ed savòun, dla frequèinsa di ultrasòun, e di 5 minût 'd imersiòun totèla di atrès, i staràn a garantìr che la pulisìa l'è gnuda bèin.
 
====Al daquamèint====
Al savòun e la [[ruśna]] catèda sù i gh'aràn d'andèr vìa cun dimòndi daquamèint, in tùt i cantòun di pês da daquèr.
 
====Al sugamèint====
Gninta a s prà considerèr pulî s'l armàgn mój. Al sugamèint cun l'ària a presiòun al srà necesàri.
 
====Al cunfesionamèint====
Tùt i fèr acsè dimòndi pulî i gh'aràn da èser confesionê, cun dal busti e sachèt strulghê apòsta per dòp fèr-egh pasèr i agìnt steriliśadōr.
 
Quand ch'a s dēv steriliśèra dvèinta necesàri steriliśèr chi artìcol CrìticCategorìa 1, la dîś la Lēś che per curèr na persòuna, a gh'è da sfrucèri dàint'r in dalsanghevo in pèrti dal côrp bèin delichèdi o quand a gh'è da ciapèr còunt'r a dla pèla mìa giustèda o fridasbraghèda Anch'i atrès e strumèint ch'i van atâc ai Artìcol Crìtic o ch'i gh'stàn darèint, i gh'aràn da èser stèril, c'ma i gvànt per tgnìr-i strìceltuàiatuài per pugèrghi in sìma, e via descurènd<br>Ètra precavsiòunquèla 'd stèr atèinti che 'n artìcol bèle steriliśê al ne vègna cuntaminê sàinsa vlēr pr al trôp tèimp ch'l armàgn férum o perchè al s inbibìs 'd un lìqvid o perchè al và atâc a dallumàtec e vìa acsè.
==Quand ch'a s dēv steriliśèr==
el diferèinti manéri 'd steriliśèrmanéri fìśichi
A dvèinta necesàri steriliśèr chi "Artìcol Crìtic" (Categorìa 1, la dîś la Lēś) che, per curèr na persòuna, a gh'è da sfrucèr-i dàint'r in dal [[sanghev]] o in pèrti dal côrp bèin delichèdi o quand a gh'è da ciapèr còunt'r a dla pèla mìa giustèda o [[frida|sbraghèda]]. Anch'i atrès e strumèint ch'i van atâc ai Artìcol Crìtic o ch'i gh'stàn darèint, i gh'aràn da èser stèril, c'ma i gvànt per tgnìr-i strìc, el [[tuàia|tuài]] per pugèr-'gh-i in sìma, e via descurènd.<br>Ètra precavsiòun, quèla 'd stèr atèinti che 'n artìcol bèle steriliśê al ne vègna cuntaminê sàinsa vlēr p'r al trôp tèimp ch'l armàgn férum, o perchè al s inbibìs 'd un lìqvid, o perchè al và atâc a dal [[lumàtec]], e vìa acsè.
file:2003-12-03-Heissluft-Sterilisatorjpjthumbright240pxna màchina steriliśadóra a calōr sèc a calōr sècfile:laboratory autoclavecroppedjpg
 
240pxthumbrightn'avtoclèva da laboratòri, ch'la servìs per steriliśèr di quelc strumèint
==El diferèinti manéri 'd steriliśèr==
Steriliśèr a calōr sèc al n'è mìa un quêl dimòndi dl incō vō-'t perchè 'l è pôc pràtic al n'è minga adât a tùt i lavōr e 'l n'è gnanc mìa dimòndi sicùr, e dòunca l è 'n métod ch'al s'è abandunê bèle da cal tèimp
===Manéri fìśichi===
La stufèina per steriliśèr a calōr sèc, la gh'à da scalurèr i
[[File:2003-12-03-Heissluft-Sterilisator.JPG|thumb|right|240px|Na màchina steriliśadóra a calōr sèc.]]
strumèint ch'a s egh pògia dàinter a 160° per n'óra o a 180 per meśóra, in dl'asèinsa 'd umiditê, mo minga dimòndi lavōr i gh'la cheven 'd soportèr cla tàimp'radùra lè, e anca busti indû lavōr steriliśê andrèven sfrucê dàinter per mantgnìrgh atâc la sterilitê, i n'tinen minga in cal cundisiòun lè, e dòunca na serta precarietê la selta fóra pròpia in dal métod stèscalōr mòjaradiasiòunmanéri chìmichi
====A calōr sèc====
Cun 'l òsid 'd etilèincol peròsid d idrògen
[[File:Laboratory autoclave (cropped).jpg|240px|thumb|right|N'avtoclèva da laboratòri, ch'la servìs per steriliśèr di quelc strumèint.]]
cla manéra chè 'd steriliśèr l'è dimòndi nóva e sicùra. La màchina steriliśadóra la dróva dal peròsid 'd idrògenh<sub><sub>google<sub><sub> a dìr dl'àqva osigenèda]], ch'la vin purtèda in dal só stêt fìśic ed vapōrindû pò anc dàint'r ind un camp magnètic, ch'la và in dal stêt fiśic ed gaś plaśma a l'àqva osigenèda i gh'partìsen vìa i eletròun più in fóra e chè la dvèinta dimòndi corośìva p'r el membràni di corp di mìcrob, chi sćiòpen fend-i cherpèr e i lasen i atrès steriliśê per di tèimp anc lung, dintór'n ai 6 o 12 mēś.Difât, prìma 'd sfrucèr i strumèint da steriliśèr in dla màchina, quischè i vinen bèle cunfesiunê, in manéra minga impermeàbil per i agìnt steriliśadōr, mo impermeabil sè, per 'l ambiìnt dôp gnû fóra dala màchinacla tetnìca chè la nn'è minga a bòun prési, sìa p'r al cost dal machinàri che per la delicatèsa dal procedimèint ch'a s à da tgnìr adrē, mo la dvèinta ùtil però perchè a na tàimp'radùra minga trôp élta, dintór'n ai 45 a gh'corespònd tanta sicurèsa d steriliśasiòune dòunca tùt chifêr ed chirurgìafêr trôp sutîl e cun di strulgamèint al só intèren trôp delichê dôp che costōś ghla chevenl istès ed catèr l'indispensàbil steriliśasiòun chi gh'àn biśògn.
Steriliśèr a calōr sèc al n'è mìa un quêl dimòndi dl incō, vō-'t perchè 'l è pôc pràtic, al n'è minga adât a tùt i lavōr e 'l n'è gnanc mìa dimòndi sicùr, e dòunca 'l è 'n métod ch'al s'è abandunê bèle da cal tèimp.<br>
vōslighèdiavtoclèvanoti e referèinsireferencescolegamèint estèren=ithttp:wwwtreccaniitvocabolarioricercasterilizzazionela vóśin sìm'a l vucabulàri treccaniithttp:wwwetimoittermsterilefindcerca d'indû a deśvìn al só nòm in sìm'aetimoitenhttp:wwwmicroraocommicronotessterilizationpdf na spiegasiòun di procês ed steriliśasiòun in dla réda
La stufèina per steriliśèr a calōr sèc, la gh'à da scalurèr i strumèint ch'a s egh pògia dàinter a 160° per n'óra o a 180° per meśóra, in dl'asèinsa 'd umiditê, mo minga dimòndi lavōr i gh'la cheven 'd soportèr cla tàimp'radùra lè, e anca 'l busti indû i lavōr steriliśê i andrèven sfrucê dàinter per mantgnìr-'gh atâc la sterilitê, i n'tinen minga in cal cundisiòun lè, e dòunca na serta precarietê la selta fóra pròpia in dal métod stès.
seldefauitsost:steriliśasiòunpulisìacategoria:pràtichi d pulisìa
 
Categoria:Tètnichi 'd micrubiulugìa
====A calōr mòj====
====A radiasiòun====
===Manéri chìmichi===
====Cun 'l òsid 'd etilèin====
====Col peròsid 'd idrògen====
Cla manéra chè 'd steriliśèr l'è dimòndi nóva e sicùra. La màchina steriliśadóra la dróva dal peròsid 'd idrògen (H<sub>2</sub>O<sub>2</sub>), a dìr dl'[[àqva osigenèda]], ch'la vin purtèda in dal só stêt fìśic ed [[vapōr]] indû, pò anc dàint'r ind un camp magnètic, ch'la và in dal stêt fiśic ed [[gaś plaśma]], a l'àqva osigenèda i gh'partìsen vìa i eletròun più in fóra e chè la dvèinta dimòndi corośìva p'r el membràni di corp di mìcrob, ch'i sćiòpen fend-i cherpèr, e i lasen i atrès steriliśê per di tèimp anc lung, dintór'n ai 6 o 12 mēś. Difât, prìma 'd sfrucèr i strumèint da steriliśèr in dla màchina, quischè i vinen bèle cunfesiunê, in manéra minga impermeàbil per i agìnt steriliśadōr, mo impermeabil sè, per 'l ambiìnt dôp gnû fóra dala màchina.<br>Cla tetnìca chè la nn'è minga a bòun prési, sìa p'r al cost dal machinàri che per la delicatèsa dal procedimèint ch'a s à da tgnìr adrē, mo la dvèinta ùtil però perchè a na tàimp'radùra minga trôp élta, dintór'n ai 45°, a gh'corespònd tanta sicurèsa 'd steriliśasiòun, e dòunca tùt chi [[fêr ed chirurgìa|fêr]] trôp sutîl e cun di strulgamèint a 'l só intèren trôp delichê dôp che costōś, i gh'la cheven 'l istès ed catèr l'indispensàbil steriliśasiòun ch'i gh'àn biśògn.
 
==Vōś lighèdi==
* [[avtoclèva]]
 
==Noti e referèinsi==
{{References}}
 
==Colegamèint estèren==
* {{it}} [http://www.treccani.it/vocabolario/ricerca/sterilizzazione/ La vóś] in sìm'a 'l vucabulàri ''Treccani''.
* {{it}} [http://www.etimo.it/?term=sterile&find=Cerca D'indû a deśvìn al só nòm] in sìm'a ''etimo.it''.
* {{en}} [http://www.microrao.com/micronotes/sterilization.pdf Na spiegasiòun di procês ed steriliśasiòun] in dla réda.
 
|sel=1
}}
{{DEFAULTSORT:Steriliśasiòun (pulisìa)}}
[[Categoria:Pràtichi 'd pulisìa]]
[[Categoria:Tètnichi 'd micrubiulugìa]]