Steriliśasiòun (pulisìa): differenze tra le versioni
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Nessun oggetto della modifica Etichette: Annullato Modifica da mobile Modifica da web per mobile |
m Annullate le modifiche di 2804:D55:52DF:A600:A011:B9BB:29D2:3093 (discussione), riportata alla versione precedente di Gloria sah Etichetta: Rollback |
||
Riga 1:
{{Metacaixa
|id=0
|color=
|bt1=Carpśàn
|bticona1=[[File:Stemma Carpi.png|16px]]
|ps1=
__NOTOC__
{{dialort | dial=Carpśàn}}
[[File:Tavolo ferri chirurgici.jpg|thumb|right|340px|Dimòndi fêr ed chirurgìa steriliśê, pugê in sìm'ai só [[tèvel]].]]
[[File:Surgical instruments 03.jpg|thumb|right|240px|Na casèta stèril per tgnìr-egh dàinter tùt i só atrès ch'a s druarà in 'n intēr intervèint specìfic ed chirurgìa.]]
''(Lēś anca eli [[avertèinsi generèli]] a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)''<br><br><br>
La '''steriliśasiòun''' (''sterilizzazione'' in [[itagliàn|itagliàṅ]]) l'è 'n procedimèint da tgnìr adrē per tōr vìa tùt tùt i [[mìcrob|agèint micròbic]] da di atrès o di strumèint ch'i n'gh'vólen mìa atâc, masimamèint perchè i gh'àn da servìr in dla chirurgìa o ind un quelc èter druamèint chìmic o biològic indû a gh'è biśògn dl'[[asèpsi]].
I procedimèint ch'a s seguìs in dla steriliśasiòun difât, i [[denaturasiòun (biochìmica)|sćiànchen]] el [[proteèina|proteèini]], el [[menbràna|menbràni]] e i [[acid nuclèic]] di [[mìcrob]], 'd in manéra ch'a n's gh'àpia nisùna probabilitê (o méno 'd ùna su un miliòun) ed catèr un microb vîv, na volta finìda la steriliśasiòun.
== El sequèinsi dal procedimèint ==
La Lēś la vōl che chi 'l gh'à da steriliśèr di quêl al staga in dal [[DPI|sicûr]] per la só [[Salùt (stèr bèin)|salùt]] e luntàṅ da 'l [[rìsć biològic]]. Dòunca, prìma 'd tachèr, 'l uvradōr dla steriliśasiòun al gh'arà da mèt'r-es di [[gvant]], méj qui anti-śgranfègn, na vistìda ch'l'al tègna protêt, na [[mascarèina]], di ucē e na scùffia sèinp'r ed protesiòun.<br>
I [[fêr ed chirurgìa|fêr]], [[tûb]] e [[tanàja|tanàj]] da steriliśèr i gnaràn tgnû pugê dàint'r in del só vaschèti apósta, traspurtê cun di carē sicûr, 'd in manéra ch'i n'staghen mìa a stremnèr in gìr i só mìcrob e gnanc a bliśghèr e caschèr da na quelc banda.
I pasâǵ ch'a gh'è da tgnìr adrē in dal steriliśèr di strumèint bele druê mo da preparèr per 'n èt'r utilìśi, gl'ìn:
* La decuntaminasiòun, ch'la nevtralìśa la grósa carga infetìva di strumèint apèina druê o [[sporc]];
* La detersiòun, ch'la gh'chèva vìa la [[rùśna]];
* Al daquamèint, ch'al gh'tōś vìa al [[savòun|detergìnt]] ruśnèint;
* Al sugamèint, ch'al lasa sùt i strumèint bele pulî;
* Al cunfesiunamèint in cuntenidōr sarê e strulghê apósta per permèt'r al pasâǵ in dal só intèren, 'l efêt e la tolta vìa, di agèint steriliśadōr vēr e pròpi, mo al stès tèimp, dèr la sicurèsa che 'l materiêl bele sarê sù lè dàinter al n'tucarà pò gnint èter infintànt ch'a n'ghe srà biśògn.
* La steriliśasiòun stèsa, cun cal precavsiòun 'd certèsa e verificabilitê dal riśultêt finêl, che di indicadōr chìmic, fiśic e biològic strulghê apòsta, i gh'àn da testimognèr per la sicurèsa 'd tùt quî ch'i druaràn chi materiē lè.
====La decuntaminasiòun====
I strumèint da steriliśèr ch'i sìen stê apèina druê atâc a dal [[frida|fridi]] o dàint'r un quèlc budêl, prìma 'd tùt i gh'àn da èser decontaminê (Decrēt dal Ministéri dla Sanitê dal 28/09/1990)<ref>{{it}} [http://www.ministerosalute.it/imgs/C_17_normativa_895_allegato.pdf Decrēt dal Ministēr edla Salùt dal 28/09/1990, Art. 2.]</ref> d'in manéra che i flùid, al sanghev o di pcunsèin biològic ch'i gh pól'n ès'r-egh atâc, i n' s egh sèchen in sìma o i n'se strèmnen in gìr.
====La detersiòun====
Cun la detersiòun a s gh'avrà da tōr vìa dai atrès bèle decontaminê, la rùśna tant ch'la sìa, indû na gran pèrt ed mìcrob la s 'n andrà sēg.
I atrès e strumèint i andràn śmuntê infìn indû a s egh la chèva, i tûb śbuśî e 'l tùt pugê per ciapèr al méj dal savòun e pò dal daquamèint.
* Detersiòun manuèla: col perìcol ed ciapèr di sprìc, 'l uvradōr al gh'avrà da bardèr-es bèin cun tùt i [[DPI]] dla biśògna, mèinter ch'al lèva col savòun apòsta e in tùt i só cantòun, tùt chi atrès che la màchina lavadóra la n'pōl briśa tōr.
* Detersiòun avtomàtica: soquànti màchini lavadóri strulghèdi apòsta, cun di sprôc per pugèr-egh bèin in sìma i fêr a cûl a sù, e di daquadór ch'i gh'prìlen dintórna, i pólen insavunèr, daquèr vìa, diśinfetèr e sughèr i strumèint tùt in na vòlta, cun anc al rapòrt finêl stampê ed tùt i paràmeter (tèimp, temperadùra ed tùt el pèrt dal lavâǵ apèina fât) ch'a s è druê, 'd in manéra che tùti el vòlti a s gh'àpia la certèsa che tùt al lavâǵ 'l è stê fât ala perfesiòun.
* Detersiòun ai ultrasòun: i atrès da lavèr a ultrasòun i s mitràn in dal grigli ch'i i tègnen bèin sòdi, dàint'r in dal vaschi apòsta cun dal detergìnt in dl'àqua tra i 40° e i 50°, e traversèdi da di ultrasòun generê lè in di só fiànc ch'i gh'àpien da prodùr c'ma 'n efêt ed sfergamèint, grasi a 'l prinsìpi fiśic edla [[cavitasiòun]] a ultrasòun. Al contròl edla temperadùra dl'àqua, dla quantitê ed savòun, dla frequèinsa di ultrasòun, e di 5 minût 'd imersiòun totèla di atrès, i staràn a garantìr che la pulisìa l'è gnuda bèin.
====Al daquamèint====
Al savòun e la [[ruśna]] catèda sù i gh'aràn d'andèr vìa cun dimòndi daquamèint, in tùt i cantòun di pês da daquèr.
====Al sugamèint====
Gninta a s prà considerèr pulî s'l armàgn mój. Al sugamèint cun l'ària a presiòun al srà necesàri.
====Al cunfesionamèint====
Tùt i fèr acsè dimòndi pulî i gh'aràn da èser confesionê, cun dal busti e sachèt strulghê apòsta per dòp fèr-egh pasèr i agìnt steriliśadōr.
==Quand ch'a s dēv steriliśèr==
A dvèinta necesàri steriliśèr chi "Artìcol Crìtic" (Categorìa 1, la dîś la Lēś) che, per curèr na persòuna, a gh'è da sfrucèr-i dàint'r in dal [[sanghev]] o in pèrti dal côrp bèin delichèdi o quand a gh'è da ciapèr còunt'r a dla pèla mìa giustèda o [[frida|sbraghèda]]. Anch'i atrès e strumèint ch'i van atâc ai Artìcol Crìtic o ch'i gh'stàn darèint, i gh'aràn da èser stèril, c'ma i gvànt per tgnìr-i strìc, el [[tuàia|tuài]] per pugèr-'gh-i in sìma, e via descurènd.<br>Ètra precavsiòun, quèla 'd stèr atèinti che 'n artìcol bèle steriliśê al ne vègna cuntaminê sàinsa vlēr p'r al trôp tèimp ch'l armàgn férum, o perchè al s inbibìs 'd un lìqvid, o perchè al và atâc a dal [[lumàtec]], e vìa acsè.
==El diferèinti manéri 'd steriliśèr==
===Manéri fìśichi===
[[File:2003-12-03-Heissluft-Sterilisator.JPG|thumb|right|240px|Na màchina steriliśadóra a calōr sèc.]]
====A calōr sèc====
[[File:Laboratory autoclave (cropped).jpg|240px|thumb|right|N'avtoclèva da laboratòri, ch'la servìs per steriliśèr di quelc strumèint.]]
Steriliśèr a calōr sèc al n'è mìa un quêl dimòndi dl incō, vō-'t perchè 'l è pôc pràtic, al n'è minga adât a tùt i lavōr e 'l n'è gnanc mìa dimòndi sicùr, e dòunca 'l è 'n métod ch'al s'è abandunê bèle da cal tèimp.<br>
La stufèina per steriliśèr a calōr sèc, la gh'à da scalurèr i strumèint ch'a s egh pògia dàinter a 160° per n'óra o a 180° per meśóra, in dl'asèinsa 'd umiditê, mo minga dimòndi lavōr i gh'la cheven 'd soportèr cla tàimp'radùra lè, e anca 'l busti indû i lavōr steriliśê i andrèven sfrucê dàinter per mantgnìr-'gh atâc la sterilitê, i n'tinen minga in cal cundisiòun lè, e dòunca na serta precarietê la selta fóra pròpia in dal métod stès.
====A calōr mòj====
====A radiasiòun====
===Manéri chìmichi===
====Cun 'l òsid 'd etilèin====
====Col peròsid 'd idrògen====
Cla manéra chè 'd steriliśèr l'è dimòndi nóva e sicùra. La màchina steriliśadóra la dróva dal peròsid 'd idrògen (H<sub>2</sub>O<sub>2</sub>), a dìr dl'[[àqva osigenèda]], ch'la vin purtèda in dal só stêt fìśic ed [[vapōr]] indû, pò anc dàint'r ind un camp magnètic, ch'la và in dal stêt fiśic ed [[gaś plaśma]], a l'àqva osigenèda i gh'partìsen vìa i eletròun più in fóra e chè la dvèinta dimòndi corośìva p'r el membràni di corp di mìcrob, ch'i sćiòpen fend-i cherpèr, e i lasen i atrès steriliśê per di tèimp anc lung, dintór'n ai 6 o 12 mēś. Difât, prìma 'd sfrucèr i strumèint da steriliśèr in dla màchina, quischè i vinen bèle cunfesiunê, in manéra minga impermeàbil per i agìnt steriliśadōr, mo impermeabil sè, per 'l ambiìnt dôp gnû fóra dala màchina.<br>Cla tetnìca chè la nn'è minga a bòun prési, sìa p'r al cost dal machinàri che per la delicatèsa dal procedimèint ch'a s à da tgnìr adrē, mo la dvèinta ùtil però perchè a na tàimp'radùra minga trôp élta, dintór'n ai 45°, a gh'corespònd tanta sicurèsa 'd steriliśasiòun, e dòunca tùt chi [[fêr ed chirurgìa|fêr]] trôp sutîl e cun di strulgamèint a 'l só intèren trôp delichê dôp che costōś, i gh'la cheven 'l istès ed catèr l'indispensàbil steriliśasiòun ch'i gh'àn biśògn.
==Vōś lighèdi==
* [[avtoclèva]]
==Noti e referèinsi==
{{References}}
==Colegamèint estèren==
* {{it}} [http://www.treccani.it/vocabolario/ricerca/sterilizzazione/ La vóś] in sìm'a 'l vucabulàri ''Treccani''.
* {{it}} [http://www.etimo.it/?term=sterile&find=Cerca D'indû a deśvìn al só nòm] in sìm'a ''etimo.it''.
* {{en}} [http://www.microrao.com/micronotes/sterilization.pdf Na spiegasiòun di procês ed steriliśasiòun] in dla réda.
|sel=1
}}
{{DEFAULTSORT:Steriliśasiòun (pulisìa)}}
[[Categoria:Pràtichi 'd pulisìa]]
[[Categoria:Tètnichi 'd micrubiulugìa]]
|