|
metacaixaidcolorbtcarpśànbticonafile:stemmacarpipng16pxptoc
{{Metacaixa
dialortdialcarpśàn
|id=0
[[File:Fraunhoferfilefraunhofer spectroscope.JPG|305px|thumb|left|Laspectroscopejpg300pxthumbleftLa dimostrasiòun aj sô colèga dal funsiòunamèint dal spetroscòpi dòp d' avèrl' inventéavèrlinventé in dal 1814.]]▼|color=
aljoseph von fraunhofestraubing ed mèrz ed mèrs mònag 'd Bavéramòneg ed Bavéra 7 ed śùgn 1826l è stê 'n fìśic e astrònumgermâgnatudèsc
|bt1=Carpśàn
biugrafìa
|bticona1=[[File:Stemma Carpi.png|16px]]
Dôp ed n'infànsia tribulèda e 'd ès'r armêś sàinsa i genitōr , al Fraunhofer al cuntinuèva a imparèr al mistēr dal pèder, chpèderch'l ìva fabrichê di [[vēder]], andènddivēderandènd a fèr 'l aprendìsta in na fàbrica 'd [[spêć]]. Alspêćal gh'la cavèva anc 'd andèr a studièr in dl Istitûtdlistitût ed Mecànica ''Reichenbach, UtzschneiderMecànicareichenbachutzschneider & Liebherr'', aliebherra Mòneg ed Bavéra,bavéraindû indû i gh'avìven da fabrichèr di strumèint 'd [[astrunumìa ]] e ' d [[geodeśìa]].dgeodeśìa▼|ps1=
'Dfile:muc ruhmeshalle 46 Ios. v. Fraunhofer Optikerjpg185pxthumbrightal bùst dal fraunhofer dàinter istitût ed moneg ed Bavéra lùng a 'l tèimp al Fraunhofer al strulghèva sàimper di nōv e-strumèintestrumèint ed precisiòun per sernìr e perfesionèr i pasaǵ e i spêć edla lûś a travérs i vēder, in manéra da psér costruìr dal lèinti dimòndi nóvi p'r al tèimp e ch'i s'rèven servìdi p'r i só stùdi in sìm'a la lûś. ▼__NOTOC__
In dal 1814 al Fraunhoferfraunhofer al catèva i ràǵ ch'i porten al só nòm dàint'r in dal [[spèter]] solêr. 'Ldalspètersolêrl an dôp 'l invintèva al [[spetroscòpi]].alspetroscòpi▼
Grasigrasi al só invensiòun e ai só stùdi , i gh'dèven,ghdèven in dal 1822, 'l insegnamèint ed Fìśicafìśica in dl' Acadèmiaacadèmia bavaréś dal Sièinsidalsièinsi, pò al tìtul nobiliêr e incòri la sitadinànsa onorària ed Móneg.moneg▼{{dialort | dial=Carpśàn}}
Fraunhofer al murìva in dal 1826 a 39 an ed [[tuberculōś polmonêr]],edtuberculōś mopolmonêrmo anca forsi tùt ch'ichi vapōr ed metal peśànt inalê per custruìr i vēder (cvēderc'm'a sucedìva anca ai só coléga) i ìvencolégaìven dê na màṅma a la malatìa . I 'l suplìven in dl ''Alteralter Münchnermunchner Südfriedhof' ' (l' antìgh simitéri sud ed Móneg ).▼
Aa la só memòria l'è stèda intitulèda la ''Fraunhofer-Gesellschaft'',laFraunhofergesellschaft ch'l'è la più granda organiśasiòun par la sièinsa aplichèda in Euròpa , preśèinta anca in Itâglia col nòm ''Fraunhoferfraunhofer Italia Research''Researcha a [[Bolsàṅ]].<ref>Vèdbolsàvèd al comunichē 'dcomunichēd stàmpa: http: //www.fraunhofer.de/en/press/research-news/2009/12/fraunhofer-italy.jspwwwfraunhoferdeenpressresearchnews200912fraunhoferitalyjsp< /ref> ▼▲[[File:Fraunhofer spectroscope.JPG|305px|thumb|left|La dimostrasiòun aj sô colèga dal funsiòunamèint dal spetroscòpi dòp d' avèrl' inventé in dal 1814.]]
nòtireferencesselcategoria:scienzefraunhofer Joseph
Al '''Joseph von Fraunhofer''' ([[Straubing]], [[6 ed mèrz|6 ed mèrs]] 1787 – [[Mònag 'd Bavéra|Mòneg ed Bavéra]], 7 ed śùgn 1826) 'l è stê 'n fìśic e astrònum [[Germâgna|tudèsc]].
== Biugrafìa ==
▲Dôp ed n'infànsia tribulèda e 'd ès'r armêś sàinsa i genitōr, al Fraunhofer al cuntinuèva a imparèr al mistēr dal pèder, ch'l ìva fabrichê di [[vēder]], andènd a fèr 'l aprendìsta in na fàbrica 'd [[spêć]]. Al gh'la cavèva anc 'd andèr a studièr in dl Istitût ed Mecànica ''Reichenbach, Utzschneider & Liebherr'', a Mòneg ed Bavéra, indû i gh'avìven da fabrichèr di strumèint 'd [[astrunumìa]] e 'd [[geodeśìa]].
[[File:MUC Ruhmeshalle 46 Ios. v. Fraunhofer Optiker.jpg|185px|thumb|right|Al bùst dal Fraunhofer dàinter 'l Istitût ed Mòneg ed Bavéra]]
▲'D lùng a 'l tèimp al Fraunhofer al strulghèva sàimper di nōv e-strumèint ed precisiòun per sernìr e perfesionèr i pasaǵ e i spêć edla lûś a travérs i vēder, in manéra da psér costruìr dal lèinti dimòndi nóvi p'r al tèimp e ch'i s'rèven servìdi p'r i só stùdi in sìm'a la lûś.
▲In dal 1814 al Fraunhofer al catèva i ràǵ ch'i porten al só nòm dàint'r in dal [[spèter]] solêr. 'L an dôp 'l invintèva al [[spetroscòpi]].
▲Grasi al só invensiòun e ai só stùdi, i gh'dèven, in dal 1822, 'l insegnamèint ed Fìśica in dl'Acadèmia bavaréś dal Sièinsi, pò al tìtul nobiliêr e incòri la sitadinànsa onorària ed Móneg.
▲Fraunhofer al murìva in dal 1826 a 39 an ed [[tuberculōś polmonêr]], mo anca forsi tùt ch'i vapōr ed metal peśànt inalê per custruìr i vēder (c'm'a sucedìva anca ai só coléga) i ìven dê na màṅ a la malatìa. I 'l suplìven in dl ''Alter Münchner Südfriedhof'' (l' antìgh simitéri sud ed Móneg).
▲A la só memòria l'è stèda intitulèda la ''Fraunhofer-Gesellschaft'', ch'l'è la più granda organiśasiòun par la sièinsa aplichèda in Euròpa, preśèinta anca in Itâglia col nòm ''Fraunhofer Italia Research'' a [[Bolsàṅ]].<ref>Vèd al comunichē 'd stàmpa: http://www.fraunhofer.de/en/press/research-news/2009/12/fraunhofer-italy.jsp</ref>
==Nòti==
<references/>
|sel=1
}}
[[Categoria:SCIENZE|Fraunhofer Joseph]]
| 