Versione delle 22:27, 8 Zógn 2021 modifica Gloria sah (discusiòun \| còl ch'l'à scrét) 29 070 modifiche Nessun oggetto della modifica ← Differenza precedente		Versione delle 11:46, 9 Zógn 2021 modifica annulla Gloria sah (discusiòun \| còl ch'l'à scrét) 29 070 modifiche mNessun oggetto della modifica Differenza successiva →
Riga 9: {{dialort \| dial=Carpśàn}} [[File:Let it Grow, Let it Grow, Let it Grow Workshop (32937069055).jpg\|thumb\|right\|300px\|Na lesiòun a dla ginta granda in dal Stêt dla [[Virgìgna Ucidentàla\|Virgìgna]] in dl'[[Stat Unî\|América]].]] L’'''andragogìa''' (''andragogia'' in [[itagliàn\|itagliàṅ]], da 'l gréc ''ἀνήρ, anēr'', ''ἀνδρός, andros'', "[[òm]]" e ''αγω, ago'', "purtèr", "cunpagnèr", ch'a starèv per "educhèr") l'è cla branca edla [[pedagogìa]] ch'la stùddia el manéri 'd [[insgnamèint\|insgnèr]], ed [[formasiòun\|formèr]], e 'd [[socialiśasiòun\|socialiśèr]] i agìnta grand ch'i gh'n àpien biśògn. La diferèinsa più grosa che 'n [[educadōr]] al gh'à da tgnìr in amèint quand al gh'à dla ginta granda da tgnìrgh adrē, l'è che quischè i gh'àn bèle el só idèi, i só pinsēr e anca i só [[pregiudìsi]] un bel pô radichê in di só savér. Insgnèr a di agìnta grand la nn'è minga damànd fèr cgnùser i lavōr ai putèin e ai ragasōl ch'i i sèinten per la prìma volta, mo a gh'è da fèr a metê coi lavōr che i agìnta grand i sàn bèle e i ìn anca un bel pò cunvìnt ed savéri bèin. Mèinter che ai ragasōl te gh'insègn di lavōr ch'i gh'gnaràn bòun soquànt [[an]] più tèrdi quand lò 'l andrà a lavurèr, i agìnta grand i dmànden edla cgnusìnsa ch'la dvintìs ùtil edmatèina, dimòndi présti, edla formasiòun per al só [[lavōr]], per na [[lìngva furastéra]] da śuntèr a 'l só conpetèinsi, e di quèl ch'i pòsen gnìr ùtil [[incō]]. La manéra 'd inparèr di agìnta grand 'l è dimòndi lighèda a 'l esperimènt, ala misa a l'ōvra lè per lè edla nóva teorìa ch'i gh'àn apèina śibî.<br>Soquànt [[psicòlog\|epsicòlog]], dimòndi arèint ai noster tèinp, damànd [[Daniel Levinson\|Levinson]], i àn estrulghê la teorìa che i agìnta grand i sarèven più interesê a inparèr di lavōr nōv in chi perìod ed [[crìś]] e 'd [[tranśisiòun]] preśèint ed lung ala só vìta, ch'i s dàn al canbi coi perìod ed stabilitê indû gninta a scalfirèv la bòuna drìta tolta sù. In generèl, in di ùltem tèinp, col tetnologìi ch'i progredìsen a na velocitê mài vista prìma, a s capìs che i agìnt ch'i lavóren i gh'àpien da stèr agiornê e sèinper atèinti ai nōv canbiamèint. De più, a gh'è anca dal preocupasiòun dala pèrt edl [[UNESCO]] perchè che i agìnt i pòsen inparèr ed lung a tùta la só vìta (progèt ''[[Lifelong Education]]'').<br><br> {{CITAZIONE2\|Vi sono forse scuole in qualche luogo, scuole non dico superiori, ma di grado ancora più elevato, che preparino i quarantenni ad affrontare il loro domani colle sue esigenze, come le scuole superiori comuni conferiscono ai giovani una prima conoscenza del mondo e della vita? Noi giungiamo alla metà della vita con la più completa impreparazione e, quel che è peggio, vi giungiamo provvisti di preconcetti, di ideali, di verità buoni sino a quel momento. Ho curato troppe persone anziane e troppo sovente ho guardato nei recessi segreti delle loro anime, per non essere più che convinto della verità di questa regola fondamentale.\|Gh'ìni, s'ocòr, da na quèlc pèrt, dal scóli, a n'dig minga dal scóli élti, mo dal scóli incòr più élti, ch'i preparìsen i agìnt ed quarànt'an a spianèr i só [[edmàn]] coi só biśògn, acsè damànd che 'l scóli élti i śibìsen ai śóven na prìma cgnusìnsa dal mond e dla vìta? Nuètr a rivèm ala metê dla nostra eśistèinsa sàinsa èsregh preparê gnaṅ un pô e, incòr, a gh'rivòm pin ed pregiudìsi, 'd ideèl, e 'd veritê ch'i éren stèdi bòuni fin a cal mumèint lè. Mè ajò tgnû drē a tròpi persòuni vèci e tròp despès ajò tgnû vèder in di cantòun lughê dal só [[alma\|almi]], pr ann èser più che cunvìnt edla veritê ed cla prìma réghla chè.\|'''Le diverse età dell'uomo''', ed [[C. G. Jung]], ''1942''<ref>{{it}} ''"Le diverse età dell'uomo"'' in ''"Il problema dell'inconscio nella psicologia moderna"'' ed [[Carl Gustav Jung]], tradusiòun da 'l [[tudèsch]], [[Turèin]] 1979, paǵ 185.</ref>\|DIALETTO={{carpś}}\|LINGUA={{it}}}}<br> {{CITAZIONE2\|I am conceiving adult education in terms of a new technique for learning, a technique as essential to the college graduate as to the unlettered manual worker. It represents a process by which the adult learns to become aware of and to evaluate his experience. To do this he cannot begin by studying "subjects" in the hope that some day this information will be useful. On the contrary, he begins by giving attention to situations in which he finds himself, to problems which include obstacles to his self-fulfillment. Facts and informations from the differentiated spheres of knowledge are used, not for the purpose of accumulation, but because of need in solving problems. In this process the teacher finds a new function. He is no longer the oracle who speaks from the platform of authority, but rather the guide, the pointer-out who also participates in learning in proportion to the vitality and relevancy of his facts and experiences. In short, my conception of adult education is this: a cooperative venture in nonauthoritarian, informal learning, the chief purpose of which is to discover the meaning of experience; a quest of the mind which digs down to the roots of the preconceptions which formulate our conduct; a technique of learning for adults which makes education coterminous with life and hence elevates living itself to the level of adventurous experiment.\|Mè a intènd l'educasiòun di agìnta grand damànd na nóva tètnica per inparèr, na tètnica ùtil vōt a 'l studèint diplomê, vōt a 'l lavuradōr manovèl minga 'd lettri. Tètnica ch'la rapreśèinta un procès indû la ginta granda l'inpèra a véregh consapevolèsa e a valutèr la só esperìnsia. Per fèr acsè, i agìnta grand i n'tacaràn minga col studdièr di "argumèint" in dla sperànsa che un dè cl'informasiòun chè la gh'gnarà ùtil. Al contràri, l'agìnta granda la tacarà a fèr atensiòun ai lavōr indû 'l s cata, ai probléma ch'i s mèten còuntr'ala só àvto-realiśasiòun. I fat e ai informasiòun da 'l diferèinti sféri edla cgnusìnsa, i ìn druèdi minga per l'acumulasiòun dal savér, mo pr al biśògn ed mètr a pòst di probléma. In cal procès chè, al mìster al cata na funsiòun nóva. Lò al n'è più 'l oràcli ch'al descòr da 'l pùlpit edl'autoritê, mo piutòst la gvìda, al facilitadōr ~~che~~ ch'al tōś pèrt anca lò ai aprendimèint in dla stèsa proporsiòun con la vitalitê e l'inportànsa ed chi fàt e esperìnsi lè. In pòchi paròli, la mé idèa edl'educasiòun di agìnta ~~granda~~grand l'è questa chè: n'aventùra coperatìva in dl aprendimèint informèl e minga autoritàri indû, quèl ch'a còunta, 'l è descuvrìr al significhèt edl'esperìnsia; n'arsérca edla mèint ch'la schèva śò in dal raìś di pregiudìsi ch'i gh'cmànden in di noster conportamèint; na tètnica dl aprendimèint ch'la và avànti per la vìta e pertànt la léva sù al vìver stès a 'l livèl 'd un esperimèint pin 'd aventùra.\|'''The Democratic Man: Selected Writings of Eduard C. Lindeman''', ''1956''<ref>{{en}} ''"The Democratic Man: Selected Writings of Eduard C. Lindeman"'', [[Boston]], 1956, paǵ 160.</ref>\|DIALETTO={{carpś}}\|LINGUA={{en}}}} <br>Dimòndi teoriśasiòun in sìm'a l'andragogìa i deśvìnen da 'l [[pedagogìsta]] [[Stat Unî\|americàṅ]] [[Malcom Knowles]], ch'al li scrivìva in dal [[1980]] in dal só lìber ''The Modern practice of adult education: From pedagogy to andragogy''.<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20160219181740/http://www.hospitalist.cumc.columbia.edu/downloads/cc4_articles/Education%20Theory/Andragogy.pdf Un pcòun dal lìber] ed [[Knowles]] in dal sit ''archive.org''.</ref><br> Dop anc di èter stùddi 'd inìsi '900 ed'd [[E. C. Lindeman]], Knowles 'l ìva teoriśê che i aginta grand i gh'àn biśògn ed sintìres bèinvlû dèintr in dal grup coi èter studèint, ch'i gh'àn da dìr la sùa, ch'i gh'àn da fèr capìr quèl ch'a gh'interèsa, fèr pert cumùn di métod più adàt ai aprendimèint, e che 'l insgnant èter al ne srèv che 'n facilitadōr che chilōr i inpèren i lavōr ch'i gh'servìsen.<br><br> ==Soquànt precedèint estòric== [[File:UPT-Saint-Etienne-mai-2015.jpg\|thumb\|right\|390px\|Na lesiòun edl’''[[Université Populaire du Théâtre]]'' dal 2015.]]

Andragogìa: differenze tra le versioni